۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ')ك' به ') ک') |
جز (جایگزینی متن - ' ص ' به ' ص') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''تفسير راهنما'''، تأليف [[اكبر هاشمى رفسنجانى]] و جمعى از محققان مركز فرهنگ و معارف قرآن، تفسيرى است گرانبها از قرآن مجيد، براى دسترسى آسان و سريع مبلغان اسلامى و فرهيختگان دينپژوه به موضوعات قرآنى...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/17 مقدمه، ج 1، | '''تفسير راهنما'''، تأليف [[اكبر هاشمى رفسنجانى]] و جمعى از محققان مركز فرهنگ و معارف قرآن، تفسيرى است گرانبها از قرآن مجيد، براى دسترسى آسان و سريع مبلغان اسلامى و فرهيختگان دينپژوه به موضوعات قرآنى...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/17 مقدمه، ج 1، ص17]</ref>كه به زبان فارسى و قبل از پيروزى انقلاب اسلامى، تدوين شده است. | ||
هدف از تدوين و تنظيم اين اثر، تهيه مجموعهاى بود كه كليد مفاهيم و معارف قرآنى بشمار آيد...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/12 پيشگفتار، ج 1، | هدف از تدوين و تنظيم اين اثر، تهيه مجموعهاى بود كه كليد مفاهيم و معارف قرآنى بشمار آيد...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/12 پيشگفتار، ج 1، ص12]</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
وى همزمان با فيشبردارى و نمايهزنى و نگارش موضوعات - كه مقدمه رسيدن به فرهنگ جامعى از موضوعات قرآن بود - دريافت كه عرضه مجموعه برداشتهاى ذيل هر آيه به شكل مستقل نيز فوايد بسيار دارد؛ زيرا در ميان تفاسير ترتيبى جاى چنين اثرى خالى بود و مىتوانست پشتوانه طرح عظيم كليد راهيابى به موضوعات و مفاهيم قرآن كريم باشد. بدين ترتيب، تفسير راهنما كه مجموعهاى بيست مجلدى و مشتمل بر دهها هزار برداشت است، شكل گرفت...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/12 همان]</ref> | وى همزمان با فيشبردارى و نمايهزنى و نگارش موضوعات - كه مقدمه رسيدن به فرهنگ جامعى از موضوعات قرآن بود - دريافت كه عرضه مجموعه برداشتهاى ذيل هر آيه به شكل مستقل نيز فوايد بسيار دارد؛ زيرا در ميان تفاسير ترتيبى جاى چنين اثرى خالى بود و مىتوانست پشتوانه طرح عظيم كليد راهيابى به موضوعات و مفاهيم قرآن كريم باشد. بدين ترتيب، تفسير راهنما كه مجموعهاى بيست مجلدى و مشتمل بر دهها هزار برداشت است، شكل گرفت...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/12 همان]</ref> | ||
منابعى كه پژوهشگران اين اثر براى آشنايى بيشتر با واژگان قرآنى، از آنها بهره بردهاند، عبارتند از: [[مفردات ألفاظ القرآن|مفردات راغب]]؛ [[لسان العرب]]؛ [[القاموس المحيط]]؛ المصباح المنير؛ معجم مقاييس اللغة؛ [[تاج العروس من جواهر القاموس|تاج العروس]]؛ نهايه [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] و صحاح جوهرى...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 مقدمه على خراسانى، ج 1، | منابعى كه پژوهشگران اين اثر براى آشنايى بيشتر با واژگان قرآنى، از آنها بهره بردهاند، عبارتند از: [[مفردات ألفاظ القرآن|مفردات راغب]]؛ [[لسان العرب]]؛ [[القاموس المحيط]]؛ المصباح المنير؛ معجم مقاييس اللغة؛ [[تاج العروس من جواهر القاموس|تاج العروس]]؛ نهايه [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] و صحاح جوهرى...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 مقدمه على خراسانى، ج 1، ص18]</ref> | ||
همچنين افزون بر دقتورزى فردى و گروهى درباره آيات، براى برداشتهاى بيشتر دستكم به ده تفسير مراجعه شده است كه عبارتند از: [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]]؛ [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ [[التبيان في تفسير القرآن|تبيان شيخ طوسى]]؛ تفسير كبير فخر رازى؛ تفسير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ تفسير قُرطُبى؛ كشف الأسرار ميبدى؛ روح المعاني [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]]؛ التحرير و التنوير ابن عاشور و [[في ظلال القرآن]] [[سید قطب]]...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | همچنين افزون بر دقتورزى فردى و گروهى درباره آيات، براى برداشتهاى بيشتر دستكم به ده تفسير مراجعه شده است كه عبارتند از: [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]]؛ [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ [[التبيان في تفسير القرآن|تبيان شيخ طوسى]]؛ تفسير كبير فخر رازى؛ تفسير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ تفسير قُرطُبى؛ كشف الأسرار ميبدى؛ روح المعاني [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]]؛ التحرير و التنوير ابن عاشور و [[في ظلال القرآن]] [[سید قطب]]...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | ||
مأخذهاى روايى براى استخراج روايات تفسيرى اين اثر، عبارتند از: احتجاج طبرسى؛ اختصاص [[شيخ مفيد]]؛ [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] شيخ طوسى؛ [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ امالى [[شيخ صدوق]]؛ امالى شيخ طوسى؛ [[بحار الأنوار]] [[علامه مجلسى]]؛ تفسير برهان؛ [[بصائر الدرجات في فضائل آل محمد(ص)|بصائر الدرجات]]؛ تأويل الآيات الظاهرة؛ تفسير تبيان؛ تحف العقول؛ توحيد صدوق؛ تهذيب شيخ طوسى؛ ثواب الأعمال [[شيخ صدوق]]؛ خصال [[شيخ صدوق]]؛ [[الدر المنثور في التفسير بالمأثور|الدر المنثور]] [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلالالدين سيوطى]]؛ [[دعائم الإسلام و ذكر الحلال و الحرام و القضايا و الأحكام عن اهل بيت رسولالله علیه و عليهم افضل السلام|دعائم الإسلام]]؛ [[اختيار معرفة الرجال (تصحیح مصطفوی)|رجال كشى]]؛ تفسير صافى؛ تفسير طبرى؛ علل الشرائع؛ [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]؛ عيون أخبار الرضا؛ [[الغيبة (للطوسی)|غيبت شيخ طوسى]]؛ [[الغيبة (نعماني)|غيبت نعمانى]]؛ تفسير فرات كوفى؛ [[قرب الإسناد]]؛ [[تفسير القمي|تفسير قمى]]؛ [[الکافی|كافى]]؛ كشف الغُمة؛ كمالالدين صدوق؛ مجمع البيان؛ محاسن برقى؛ معاني الأخبار؛ مصباح الشريعة؛ مناقب [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]]؛ [[من لايحضره الفقيه]]؛ نهجالبلاغه و نور الثقلين...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان، | مأخذهاى روايى براى استخراج روايات تفسيرى اين اثر، عبارتند از: احتجاج طبرسى؛ اختصاص [[شيخ مفيد]]؛ [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] شيخ طوسى؛ [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ امالى [[شيخ صدوق]]؛ امالى شيخ طوسى؛ [[بحار الأنوار]] [[علامه مجلسى]]؛ تفسير برهان؛ [[بصائر الدرجات في فضائل آل محمد(ص)|بصائر الدرجات]]؛ تأويل الآيات الظاهرة؛ تفسير تبيان؛ تحف العقول؛ توحيد صدوق؛ تهذيب شيخ طوسى؛ ثواب الأعمال [[شيخ صدوق]]؛ خصال [[شيخ صدوق]]؛ [[الدر المنثور في التفسير بالمأثور|الدر المنثور]] [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلالالدين سيوطى]]؛ [[دعائم الإسلام و ذكر الحلال و الحرام و القضايا و الأحكام عن اهل بيت رسولالله علیه و عليهم افضل السلام|دعائم الإسلام]]؛ [[اختيار معرفة الرجال (تصحیح مصطفوی)|رجال كشى]]؛ تفسير صافى؛ تفسير طبرى؛ علل الشرائع؛ [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]؛ عيون أخبار الرضا؛ [[الغيبة (للطوسی)|غيبت شيخ طوسى]]؛ [[الغيبة (نعماني)|غيبت نعمانى]]؛ تفسير فرات كوفى؛ [[قرب الإسناد]]؛ [[تفسير القمي|تفسير قمى]]؛ [[الکافی|كافى]]؛ كشف الغُمة؛ كمالالدين صدوق؛ مجمع البيان؛ محاسن برقى؛ معاني الأخبار؛ مصباح الشريعة؛ مناقب [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]]؛ [[من لايحضره الفقيه]]؛ نهجالبلاغه و نور الثقلين...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان، ص19]</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه نويسنده، ضمن توضيح شيوه كار به اهداف وى از تدوين اين اثر، اشاره شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/5 ج 1، | در مقدمه نويسنده، ضمن توضيح شيوه كار به اهداف وى از تدوين اين اثر، اشاره شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/5 ج 1، ص5]</ref> | ||
در مقدمه آقاى على خراسانى، سير تكوين اثر، اصول و ضوابط تدوين و ويژگىهاى آن توضيح داده شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/15 همان، | در مقدمه آقاى على خراسانى، سير تكوين اثر، اصول و ضوابط تدوين و ويژگىهاى آن توضيح داده شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/15 همان، ص15]</ref> | ||
اصول هماهنگى كار پژوهشگرانى كه در تدوين و شكلگيرى اين اثر نفيس، همكارى داشتهاند، چنين است: | اصول هماهنگى كار پژوهشگرانى كه در تدوين و شكلگيرى اين اثر نفيس، همكارى داشتهاند، چنين است: | ||
#برداشتها بر اساس مشهورترين قرائت؛ يعنى قرائت حفص از عاصم كه منتسب به قرائت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] است، صورت گرفته و از قرائتهاى ديگر، هرچند مشهور، برداشتى نشده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/17 مقدمه على خراسانى، ج 1، | #برداشتها بر اساس مشهورترين قرائت؛ يعنى قرائت حفص از عاصم كه منتسب به قرائت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] است، صورت گرفته و از قرائتهاى ديگر، هرچند مشهور، برداشتى نشده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/17 مقدمه على خراسانى، ج 1، ص17]</ref> | ||
#همه برداشتهاى ارائهشده، مورد پذيرش پژوهشگران اين طرح است و محققان تنها بر پايه سخن ديگران، برداشتى ارائه نكردهاند. البته برداشتهاى احتمالى نيز براى جامعيت كار آورده شده و با نهادن ستاره مشخص شدهاند...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان، | #همه برداشتهاى ارائهشده، مورد پذيرش پژوهشگران اين طرح است و محققان تنها بر پايه سخن ديگران، برداشتى ارائه نكردهاند. البته برداشتهاى احتمالى نيز براى جامعيت كار آورده شده و با نهادن ستاره مشخص شدهاند...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان، ص18]</ref> | ||
#براى جامعيت برداشتها، پژوهشگران به قيود و اوصاف، شأن نزولها، مفاهيم التزامى و سياق و ساختار ادبى آيات توجه داشتهاند...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | #براى جامعيت برداشتها، پژوهشگران به قيود و اوصاف، شأن نزولها، مفاهيم التزامى و سياق و ساختار ادبى آيات توجه داشتهاند...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | ||
#هريك از آيات بهتنهايى بررسى شده و هيچگاه از دو يا چند آيه - هرچند كاملا بههمپيوسته باشند - يكجا برداشت نشده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | #هريك از آيات بهتنهايى بررسى شده و هيچگاه از دو يا چند آيه - هرچند كاملا بههمپيوسته باشند - يكجا برداشت نشده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/18 همان]</ref> | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
برخى از ويژگىهاى اثر حاضر، از اصول و مبانى پيشگفته روشن مىشود؛ بااينحال، مهمترين ويژگىهاى اين اثر، عبارت است از: | برخى از ويژگىهاى اثر حاضر، از اصول و مبانى پيشگفته روشن مىشود؛ بااينحال، مهمترين ويژگىهاى اين اثر، عبارت است از: | ||
#جامعيت: نگرش اين اثر بر پايه رنگ و حال و هواى خاصى همچون ادب، عرفان، كلام، تربيت و علوم عقلى و نقلى نبوده، بلكه از همه سو و هر زاويه، به مفاهيم قرآنى نگريسته است. بر اين اساس، موضوعات گوناگون در عرصههاى مختلف از قرآن كريم برداشت شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان، | #جامعيت: نگرش اين اثر بر پايه رنگ و حال و هواى خاصى همچون ادب، عرفان، كلام، تربيت و علوم عقلى و نقلى نبوده، بلكه از همه سو و هر زاويه، به مفاهيم قرآنى نگريسته است. بر اين اساس، موضوعات گوناگون در عرصههاى مختلف از قرآن كريم برداشت شده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان، ص19]</ref> | ||
#نوآورى: در اين اثر، همراه بهرهورى از آرا و انظار مفسران بزرگ، نوانديشىها و نوزايىها نيز جلوه يافته كه هم تراويده ذهن جوان و پوياى طراح آن و هم برخاسته از ديدگاههاى نوگرايانه محققان مركز بوده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان]</ref> | #نوآورى: در اين اثر، همراه بهرهورى از آرا و انظار مفسران بزرگ، نوانديشىها و نوزايىها نيز جلوه يافته كه هم تراويده ذهن جوان و پوياى طراح آن و هم برخاسته از ديدگاههاى نوگرايانه محققان مركز بوده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان]</ref> | ||
#طراحى تازه در ارائه مطالب: هر موضوع و مفهومى كه از ظاهر آيات برداشت شده، با شماره مستقل ثبت گشته و هرگاه برداشتى بهسادگى از ظاهر آيه ممكن نبوده، توضيحى فشرده در پى آن آمده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان]</ref> | #طراحى تازه در ارائه مطالب: هر موضوع و مفهومى كه از ظاهر آيات برداشت شده، با شماره مستقل ثبت گشته و هرگاه برداشتى بهسادگى از ظاهر آيه ممكن نبوده، توضيحى فشرده در پى آن آمده است...<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8575/1/19 همان]</ref> |
ویرایش