۶۱٬۱۸۹
ویرایش
تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام تا قرن چهارم: تفاوت میان نسخه‌ها
تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام تا قرن چهارم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۵۷
، ۱۴ مارس ۲۰۱۸جایگزینی متن - ' ص ' به ' ص'
جز (جایگزینی متن - 'ه ها' به 'ه‌ها') |
جز (جایگزینی متن - ' ص ' به ' ص') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
«تاريخ شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا قرن چهارم»، اثر محمدجواد مشكور، از جمله آثار فارسى است كه در موضوع تاريخ تشيع به نثرى ساده، روان و قابل فهم نوشته شده است. نويسنده در اين اثر، فشرده، اما جامع در مورد همه فرق كلامى و فقهى مسلمين و ويژگى‌هاى خاص آنها، شاخه‌هاى فرعى‌اشان، به‌ويژه در مورد فرقه‌هاى شيعى و اعتقادات و چگونگى پيدايش آنها توضيحات جامع و نسبتاً مفصلى ارائه نموده است. اين اثر در واقع مقدمه‌اى است مفصل بر ترجمه «[[فرق الشيعة]]» نوبختى كه پس از مدتى براى سهولت استفاده دانشجويان و محققان به‌صورت مستقل نيز چاپ شده است.<ref>پيشگفتار، | «تاريخ شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا قرن چهارم»، اثر محمدجواد مشكور، از جمله آثار فارسى است كه در موضوع تاريخ تشيع به نثرى ساده، روان و قابل فهم نوشته شده است. نويسنده در اين اثر، فشرده، اما جامع در مورد همه فرق كلامى و فقهى مسلمين و ويژگى‌هاى خاص آنها، شاخه‌هاى فرعى‌اشان، به‌ويژه در مورد فرقه‌هاى شيعى و اعتقادات و چگونگى پيدايش آنها توضيحات جامع و نسبتاً مفصلى ارائه نموده است. اين اثر در واقع مقدمه‌اى است مفصل بر ترجمه «[[فرق الشيعة]]» نوبختى كه پس از مدتى براى سهولت استفاده دانشجويان و محققان به‌صورت مستقل نيز چاپ شده است.<ref>پيشگفتار، ص1</ref> | ||
هدف نويسنده از نگارش كتاب اين بوده كه غالب اطلاعاتى را كه محقق تاريخ تحولات شيعه و فرقه‌هاى اسلام در قرون اوليه هجرى احتياج دارد، به‌طور فشرده و جامع با روشى تحقيقى و منصفانه به رشته تحرير درآورد.<ref>همان</ref> | هدف نويسنده از نگارش كتاب اين بوده كه غالب اطلاعاتى را كه محقق تاريخ تحولات شيعه و فرقه‌هاى اسلام در قرون اوليه هجرى احتياج دارد، به‌طور فشرده و جامع با روشى تحقيقى و منصفانه به رشته تحرير درآورد.<ref>همان</ref> | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
نويسنده اگرچه سعى بر نگارش تحقيقى اثر و رعايت انصاف داشته، اما در برخى موارد دچار لغزش شده كه ناشر در مقدمه‌اش بر كتاب، به شش مورد از آنها اشاره كرده است. همچنين على‌اكبر عباسى در انتهاى مقاله «نقد و نظرى بر كتاب...» ارزيابى كوتاهى بر اين كتاب نوشته كه مطالعه آن پيش از ورود به كتاب مفيد خواهد بود. | نويسنده اگرچه سعى بر نگارش تحقيقى اثر و رعايت انصاف داشته، اما در برخى موارد دچار لغزش شده كه ناشر در مقدمه‌اش بر كتاب، به شش مورد از آنها اشاره كرده است. همچنين على‌اكبر عباسى در انتهاى مقاله «نقد و نظرى بر كتاب...» ارزيابى كوتاهى بر اين كتاب نوشته كه مطالعه آن پيش از ورود به كتاب مفيد خواهد بود. | ||
كتاب با حوادثى از تاريخ صدر اسلام كه به‌نوعى در شكل‌گيرى فرق نقش داشته‌اند، آغاز شده است. تكيه اين بحث‌ها بر روند شكل‌گيرى تشيع است. شروع بحث در ارتباط با اختلاف دو طايفه قريشى بنى عبدمناف (بنى هاشم) و بنى عبدشمس (بنى اميه) و پايان اين قسمت در مورد شهادت حسين بن على(ع) و واقعه كربلاست. پس از آن مؤلف، فرقه‌هايى را كه بر اساس مقتضيات زمان و شكل‌گيرى احزاب و دسته‌هاى سياسى پديد آمدند، به‌صورت مختصر توضيح مى‌دهد.<ref>عباسى، على‌اكبر، | كتاب با حوادثى از تاريخ صدر اسلام كه به‌نوعى در شكل‌گيرى فرق نقش داشته‌اند، آغاز شده است. تكيه اين بحث‌ها بر روند شكل‌گيرى تشيع است. شروع بحث در ارتباط با اختلاف دو طايفه قريشى بنى عبدمناف (بنى هاشم) و بنى عبدشمس (بنى اميه) و پايان اين قسمت در مورد شهادت حسين بن على(ع) و واقعه كربلاست. پس از آن مؤلف، فرقه‌هايى را كه بر اساس مقتضيات زمان و شكل‌گيرى احزاب و دسته‌هاى سياسى پديد آمدند، به‌صورت مختصر توضيح مى‌دهد.<ref>عباسى، على‌اكبر، ص130</ref> | ||
پس از آن بحث امامت فاضل و مفضول مطرح شده و نظريات اماميه و زيديه در اين باره بيان گرديده است. بخش پايانى اين مبحث نيز در مورد نسب امام و بيان آراى گوناگون در اين ارتباط است. | پس از آن بحث امامت فاضل و مفضول مطرح شده و نظريات اماميه و زيديه در اين باره بيان گرديده است. بخش پايانى اين مبحث نيز در مورد نسب امام و بيان آراى گوناگون در اين ارتباط است. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
نويسنده پس از پايان اين بحث به توضيح وقايع پس از شهادت امام حسين(ع) پرداخته و در مورد خلافت عبدالله بن زبير، قيام توابين، قيام مختار و فرق كيسانيه، زيديه و معتزله توضيحاتى ارائه نموده است. | نويسنده پس از پايان اين بحث به توضيح وقايع پس از شهادت امام حسين(ع) پرداخته و در مورد خلافت عبدالله بن زبير، قيام توابين، قيام مختار و فرق كيسانيه، زيديه و معتزله توضيحاتى ارائه نموده است. | ||
وى در ادامه، بحثى مستقل با عنوان كلام در اسلام را مطرح مى‌كند كه در آن به چگونگى پيدايش اين علم مى‌پردازد و از مباحث كلامى معتزله، اشاعره و شيعه سخن مى‌گويد.<ref>همان، | وى در ادامه، بحثى مستقل با عنوان كلام در اسلام را مطرح مى‌كند كه در آن به چگونگى پيدايش اين علم مى‌پردازد و از مباحث كلامى معتزله، اشاعره و شيعه سخن مى‌گويد.<ref>همان، ص131</ref> | ||
بحث بعدى كتاب در مورد شيعيان عباسى، چگونگى آغاز دعوت به نام عباسيان، اقدام ابومسلم خراسانى و فرق شيعيان عباسى است. سپس در بخشى تحت عنوان شيعيان علوى، شيعيان اماميه پس از [[امام جعفر صادق(ع)]] و تقسيمات فرقه‌اى در دوران امام موسى كاظم(ع) و بقيه ائمه اطهار تا زمان امام دوازدهم(عج) بررسى شده‌اند. | بحث بعدى كتاب در مورد شيعيان عباسى، چگونگى آغاز دعوت به نام عباسيان، اقدام ابومسلم خراسانى و فرق شيعيان عباسى است. سپس در بخشى تحت عنوان شيعيان علوى، شيعيان اماميه پس از [[امام جعفر صادق(ع)]] و تقسيمات فرقه‌اى در دوران امام موسى كاظم(ع) و بقيه ائمه اطهار تا زمان امام دوازدهم(عج) بررسى شده‌اند. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
1. مقدمه و متن كتاب. | 1. مقدمه و متن كتاب. | ||
2. عباسى، على‌اكبر، نقد و نظرى در باب كتاب «تاريخ شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا قرن چهارم»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، دى و بهمن 1382، شماره 75 و 76، | 2. عباسى، على‌اكبر، نقد و نظرى در باب كتاب «تاريخ شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا قرن چهارم»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، دى و بهمن 1382، شماره 75 و 76، ص130 تا 132. | ||