۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تفسير جوامع الجامع (مصحح، گرجی): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
در باره محتواى این اثر چند نکته گفتنى است: | در باره محتواى این اثر چند نکته گفتنى است: | ||
#طبرسى، پس از دستیابى به تفسیر «کشّاف» - باآنکه پیش‌تر دو کتاب تفسیرى را به رشته تحریر درآورده بود - به تدوین تفسیر «جوامع الجامع» پرداخت. این تفسیر بدان‌گونه که مؤلف در مقدمه آن تصریح کرده، سومین تفسیر طبرسى است که تدوین شده است. او نخست «مجمع البیان» را و سپس تفسیرى وجیز با عنوان «[[الکافی الشافی]]» را به رشته تحریر درآورد و پس از آنکه با «کشّاف» روبه‌رو شد، با عنایت به «کشّاف»، تفسیر «جوامع الجامع» را پدید آورد. نظمى را که طبرسى در کتاب «مجمع البیان» مراعات کرده بود، در کتاب «جوامع» به کار نگرفت، بلکه مباحث را به روش و نظم «کشّاف» ارائه کرد. طبرسى در مقدمه «جوامع الجامع» مى‌نویسد: «این تفسیر، خلاصه‌اى از تفسیر «کشّاف» و برگرفته از آن است»؛ البته مراد ایشان اقتباس است، نه تقلید و بازنویسى مطالب «کشاف»؛ چه، جناب طبرسى علاوه بر پالایش «کشّاف» و حذف مباحث و مطالب غیر ضرورى، مطالبى ارزشمند بر آن افزوده و آرا و نظریات خود را به سبک مفسران و فقیهان امامیه آورده است. در این رهگذر طبرسى به سه موضوع، عنایت وافر داشته است: 1. لغات؛ 2. ترکیب آیات؛ 3. فصاحت و بلاغت و نکات بلاغى. طبرسى سعى داشته است تا در این زمینه مطلبى را از تفسیر «کشّاف» فروگذار نکند. | #طبرسى، پس از دستیابى به تفسیر «کشّاف» - باآنکه پیش‌تر دو کتاب تفسیرى را به رشته تحریر درآورده بود - به تدوین تفسیر «جوامع الجامع» پرداخت. این تفسیر بدان‌گونه که مؤلف در مقدمه آن تصریح کرده، سومین تفسیر طبرسى است که تدوین شده است. او نخست «مجمع البیان» را و سپس تفسیرى وجیز با عنوان «[[الکافی الشافی]]» را به رشته تحریر درآورد و پس از آنکه با «کشّاف» روبه‌رو شد، با عنایت به «کشّاف»، تفسیر «جوامع الجامع» را پدید آورد. نظمى را که طبرسى در کتاب «مجمع البیان» مراعات کرده بود، در کتاب «جوامع» به کار نگرفت، بلکه مباحث را به روش و نظم «کشّاف» ارائه کرد. طبرسى در مقدمه «جوامع الجامع» مى‌نویسد: «این تفسیر، خلاصه‌اى از تفسیر «کشّاف» و برگرفته از آن است»؛ البته مراد ایشان اقتباس است، نه تقلید و بازنویسى مطالب «کشاف»؛ چه، جناب طبرسى علاوه بر پالایش «کشّاف» و حذف مباحث و مطالب غیر ضرورى، مطالبى ارزشمند بر آن افزوده و آرا و نظریات خود را به سبک مفسران و فقیهان امامیه آورده است. در این رهگذر طبرسى به سه موضوع، عنایت وافر داشته است: 1. لغات؛ 2. ترکیب آیات؛ 3. فصاحت و بلاغت و نکات بلاغى. طبرسى سعى داشته است تا در این زمینه مطلبى را از تفسیر «کشّاف» فروگذار نکند <ref>[http://maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,70 گازاری، محمدحسن، ص173- 174]</ref>. | ||
#این تفسیر، پس از تفسیر «مجمع البیان»، از معروف‌ترین تألیفات شیخ طبرسى است که آن را به درخواست فرزند خود تألیف نموده و آن را «وسیط» نامیده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12348/2/17 طبرسی، فضل بن حسن، مقدمه مصحح، ج 1، ص 17 و 18]</ref>. | #این تفسیر، پس از تفسیر «مجمع البیان»، از معروف‌ترین تألیفات شیخ طبرسى است که آن را به درخواست فرزند خود تألیف نموده و آن را «وسیط» نامیده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12348/2/17 طبرسی، فضل بن حسن، مقدمه مصحح، ج 1، ص 17 و 18]</ref>. | ||
#طبرسى گرچه گاهى در تفسیر «جوامع الجامع» از تفسیر «مجمع البیان» و یا شاید از دیگر دانشمندان سخنانى نقل مى‌کند، ولى مى‌توان گفت که بیشتر، بلکه نزدیک به همه مطالب آن از «کشّاف» اقتباس شده است. او حتّى در مواردى که زمخشرى از تفسیر آیه سکوت کرده و یا قرائت غیر عاصم را اصل قرار داده و یا عبارت آیه را به‌نحوى تغییر داده و یا مانند این امور، از تفسیر «کشّاف» تبعیّت نموده است. امتیاز این کتاب از تفسیر کشّاف تنها در امور زیر است: | #طبرسى گرچه گاهى در تفسیر «جوامع الجامع» از تفسیر «مجمع البیان» و یا شاید از دیگر دانشمندان سخنانى نقل مى‌کند، ولى مى‌توان گفت که بیشتر، بلکه نزدیک به همه مطالب آن از «کشّاف» اقتباس شده است. او حتّى در مواردى که زمخشرى از تفسیر آیه سکوت کرده و یا قرائت غیر عاصم را اصل قرار داده و یا عبارت آیه را به‌نحوى تغییر داده و یا مانند این امور، از تفسیر «کشّاف» تبعیّت نموده است. امتیاز این کتاب از تفسیر کشّاف تنها در امور زیر است: | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
طبرسی، فضل بن حسن، جوامع الجامع تصحیح ابوالقاسم گرجی، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (ج1 و 2)، انتشارات سمت( ج3 و 4)، 1412ق. | #طبرسی، فضل بن حسن، جوامع الجامع تصحیح ابوالقاسم گرجی، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (ج1 و 2)، انتشارات سمت( ج3 و 4)، 1412ق. | ||
#گازاری، محمدحسن، جوامع الجامع و کشاف در نگاه تطبیقی، فصلنامه پژوهش های قرآنی، بهار و تابستان 1381 - شماره 29 و 30. قابل دسترسی به آدرس اینترنتی ذیل: | |||
http://maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,70 | |||