۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک') |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، مشهور به الفيه طبيه، از مشهورترين نگاشتههاى ادبيات منظوم تعليمى در زمينه طب است كه به قلم طبيب مشهور ايرانى، حكيم [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]]، به نظم درآمده است. | ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، مشهور به الفيه طبيه، از مشهورترين نگاشتههاى ادبيات منظوم تعليمى در زمينه طب است كه به قلم طبيب مشهور ايرانى، حكيم [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]]، به نظم درآمده است. | ||
اين منظومه درازدامن پس از سرايش، مورد توجه | اين منظومه درازدامن پس از سرايش، مورد توجه پزشکان بسيارى قرار گرفت؛ از اين جهت حكيمان و طبيبان به شرح و حاشيه آن پرداختند. | ||
از جمله شروح معتبر و مفصل اين منظومه، شرح طبيب و فيلسوف شهير اندلسى، ابن رشد است. | از جمله شروح معتبر و مفصل اين منظومه، شرح طبيب و فيلسوف شهير اندلسى، ابن رشد است. | ||
وى، درباره انگيزهاش از نگارش اين اثر، چنين مىنويسد: در مجلس سيد اجل ابوربيع، فرزند خليفه اعظم، ابومحمد، سخن از ارجوزه منسوب به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به ميان آمد و گفته شد كه اين ارجوزه حاوى جميع كليات دانش | وى، درباره انگيزهاش از نگارش اين اثر، چنين مىنويسد: در مجلس سيد اجل ابوربيع، فرزند خليفه اعظم، ابومحمد، سخن از ارجوزه منسوب به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به ميان آمد و گفته شد كه اين ارجوزه حاوى جميع كليات دانش پزشکى است و از بسيارى نگاشتههاى ديگر طبى ارزشمندتر است، علاوه بر اين، اين نگاشته، به سبب منظومه بودن، براى تعليم و از بر نمودن مناسب است؛ از اين رو سيد اجل به خاطر رغبت فطرىاى كه به علم و امور خيريه دارند، امر نمودند كه اين ارجوزه را به اختصار شرح كنم و توصيه نمودند كه از تطويل و زيادهگويى اجتناب نمايم.(شرح ابن رشد لارجوزة [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] فى الطب، ص 2 - 1). | ||
تاريخ پايان يافتن اين شرح - چنانكه در آخر آن آمده است - بيست و ششم ماه ذىالقعده سال 693ق، است.(شرح ابن رشد، ص285). | تاريخ پايان يافتن اين شرح - چنانكه در آخر آن آمده است - بيست و ششم ماه ذىالقعده سال 693ق، است.(شرح ابن رشد، ص285). | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در دو جزء سروده شده است: جزء اول، در امور نظرى است. در اين بخش، كليات دانش | ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در دو جزء سروده شده است: جزء اول، در امور نظرى است. در اين بخش، كليات دانش پزشکى بيان شده است. مطالب اين بخش عبارت است از: 1- امور طبیعیه كه شامل مزاج، اخلاط، ارواح، قوا و... است. | ||
2- سته ضروريه كه مشتمل است بر مباحث آب و هوا، خواب و بيدارى، خوردن و نوشيدن و... | 2- سته ضروريه كه مشتمل است بر مباحث آب و هوا، خواب و بيدارى، خوردن و نوشيدن و... | ||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
در كنار مزاياى غير قابل انكار اين ارجوزه، گاه رعايت وزن و قافيه باعث پيچيدگى و اغلاق آن شده است؛ از اين رو، اين ارجوزه، نيازمند شرحى سودمند و مناسب است. | در كنار مزاياى غير قابل انكار اين ارجوزه، گاه رعايت وزن و قافيه باعث پيچيدگى و اغلاق آن شده است؛ از اين رو، اين ارجوزه، نيازمند شرحى سودمند و مناسب است. | ||
ابن رشد كه خود فيلسوف و | ابن رشد كه خود فيلسوف و پزشکى دانشمند است، اين مهم را بر عهده گرفته و به خوبى توانسته مراد [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] را تبيين كند. | ||
ابن رشد، در اين شرح، سعى نموده به تبيين و توضيح الفيه بسنده كند؛ از اين رو، با نقد و كنكاش، در اين شرح، كمتر مواجه مىشويم. همچنين ابن رشد - على رغم احاطهاش بر اقوال اطباى نامآور - در اين اثر، كمتر به نقل اقوال مىپردازد. | ابن رشد، در اين شرح، سعى نموده به تبيين و توضيح الفيه بسنده كند؛ از اين رو، با نقد و كنكاش، در اين شرح، كمتر مواجه مىشويم. همچنين ابن رشد - على رغم احاطهاش بر اقوال اطباى نامآور - در اين اثر، كمتر به نقل اقوال مىپردازد. | ||
البته وى، به ندرت، مطالبى را از | البته وى، به ندرت، مطالبى را از پزشکان بزرگ، مانند [[بقراط]] و [[جالینوس]] نقل مىكند.(رك شرح ارجوزه، ص3، 5، 19،...) | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش