۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'عمر بن محمد نسفى' به 'عمر بن محمد نسفى ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
'''شرح العقائد النسفية'''، اولين اثر كلامى [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] است، و شرحى بر كتاب موجز [[نسفی، عمر بن محمد|عمر بن محمد نسفى]] (متوفى 537ق) مىباشد. | |||
شرح العقائد | |||
اين اثر از بهترين كتب درسى كلام اهل سنت محسوب مىشود كه علما شروح و حواشى متعددى بر آن نوشتهاند. | اين اثر از بهترين كتب درسى كلام اهل سنت محسوب مىشود كه علما شروح و حواشى متعددى بر آن نوشتهاند. | ||
خط ۵۴: | خط ۵۱: | ||
هر چند كتاب تدوين منظمى ندارد؛ اما مىتوان مباحثش را با چشمپوشى از مقدمات كه به حقيقت اشياء و راه علم به آنها پرداخته است، به 6 بخش تقسيم كرد: | هر چند كتاب تدوين منظمى ندارد؛ اما مىتوان مباحثش را با چشمپوشى از مقدمات كه به حقيقت اشياء و راه علم به آنها پرداخته است، به 6 بخش تقسيم كرد: | ||
#توحيد: الف) اثبات وجود خداوند از طريق برهان حدوث. | |||
#:ب) شرح اسماء الهى؛ نظير: واحد، قديم، حى، قادر، عليم، سميع، بصير و شافى و اثبات آنها براى خداوند. | |||
ب) شرح اسماء الهى؛ نظير: واحد، قديم، حى، قادر، عليم، سميع، بصير و شافى و اثبات آنها براى خداوند. | #:ج) توضيح صفات الهى و اثبات قدماى ثمانيه (صفات علم، قدرت، حيات، قوت، سمع و بصر، فعل، تخليق و كلام). | ||
#:د) اثبات اين كه قرآن كلام الهى و قديم است. | |||
ج) توضيح صفات الهى و اثبات قدماى ثمانيه (صفات علم، قدرت، حيات، قوت، سمع و بصر، فعل، تخليق و كلام). | #:ه) اثبات امكان رؤيت خداوند با ادلۀ عقليه و سمعيه. | ||
#عدالت: مانند ساير اشاعره، عدل خداوند لازم دانسته شده، قائل شدهاند كه مراعات اصلح در حق بندگان واجب نيست و اگر چه انسانها در بعضى افعال مختارند؛ اما همۀ افعال آنها مخلوق خداست. | |||
د) اثبات اين كه قرآن كلام الهى و قديم است. | #معاد: طرح مباحثى؛ نظير: عذاب قبر، ثواب قبر، ميزان، كتاب، حساب، سؤال، صراط، حوض، بهشت و جهنم در اين بخش صورت يافته است. | ||
#انبياء: الف) نبوت اولين و آخرين پيامبر و اثبات نبوت حضرت خاتم(ص). | |||
ه) اثبات امكان رؤيت خداوند با ادلۀ عقليه و سمعيه. | #:ب) تعداد انبياء و توضيح بعضى از خصائص آنها. | ||
#:ج) افضليت انبياء از ملائكه و افضليت ملائك از ساير انسانها. | |||
#:د) معراج حضرت رسولاللّه(ص). | |||
#امامت: الف) تعيين افضل انسانها بعد از رسول اكرم(ص). | |||
#:ب) ترتيب خلفا به ترتيب افضليت و اختصاص خلافت به 30 سال. | |||
#:ج) خليفه ندانستن حكام بعد از اميرالمؤمنين. | |||
#:د) وجوب نصب امام و شرايط امامت. | |||
#:ه) لزوم به نيكى ياد كردن صحابه. | |||
ب) تعداد انبياء و توضيح بعضى از خصائص آنها. | #مباحثى متفرقه در علوم فقه، اخلاق و فلسفه؛ نظير: وجوب مسح بر خفين در سفر و حضر، حرام نبودن نبيذ، تمر، كفر بودن يأس از خداوند، شيئيت نداشتن معدوم مطلق و.... | ||
ج) افضليت انبياء از ملائكه و افضليت ملائك از ساير انسانها. | |||
د) معراج حضرت رسولاللّه(ص). | |||
ب) ترتيب خلفا به ترتيب افضليت و اختصاص خلافت به 30 سال. | |||
ج) خليفه ندانستن حكام بعد از اميرالمؤمنين. | |||
د) وجوب نصب امام و شرايط امامت. | |||
ه) لزوم به نيكى ياد كردن صحابه. | |||
از ويژگىهاى كتاب مىتوان به؛ | |||
#اختصار كتاب: با آن كه به اكثر مباحث كلامى پرداخته و نظر اشاعره بيان شده، ولى حجم آن خيلى كم است. همين موضوع سبب شده، اين كتاب سالهاى زيادى كتاب درسى مراكز دينى اهل سنت باشد. | |||
#شيوا بودن مباحث: هر چند نوشتههاى او بر عقايد نفسيه شرح مزجى است؛ اما مباحث به طور ساده و قابل فهم ارائه شدهاند و به بحثهاى پيچيدۀ كلامى كمتر پرداخته شده است. | |||
#اعتبار و قوت علمى: با وجود اين كه [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] اولين اثر كلامى خود را مىنويسد؛ اما از قوت و اتقان خاصى برخوردار است. | |||
==نسخه شناسى== | ==نسخه شناسى== | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۰۷: | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | [[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | ||
[[رده:25 بهمن الی 24 اسفند]] |
ویرایش