پرش به محتوا

قضاء و قدر و جبر و اختیار: تفاوت میان نسخه‌ها

/* ساختار *
(/* ساختار *)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR15820J1.jpg|بندانگشتی|قضاء و قدر و جبر و اختیار]]
[[پرونده:NUR15820J1.jpg|بندانگشتی|قضاء و قدر و جبر و اختیار]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|قضاء و قدر و جبر و اختیار
! نام کتاب!! data-type="bookName" |قضاء و قدر و جبر و اختیار
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|رساله العرشيه. برگزيده. فارسي   
| data-type="otherBookNames" |رساله العرشيه. برگزيده. فارسي   


رساله سر القدر. فارسي   
رساله سر القدر. فارسي   
خط ۱۴: خط ۱۴:
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[گرجيان، محمدمهدي ]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[گرجيان، محمدمهدي ]] (نويسنده)
   
   
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'| فارسي
| data-type="language" | فارسي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏219‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏گ‎‏4‎‏ق‎‏6  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BP‎‏ ‎‏219‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏گ‎‏4‎‏ق‎‏6  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|جبر و اختيار  
| data-type="subject" |جبر و اختيار  


قضا و قدر  
قضا و قدر  
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|جماعة المدرسين في الحوزة العلمية بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
| data-type="publisher" |جماعة المدرسين في الحوزة العلمية بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'| ايران - قم
| data-type="publishPlace" | ايران - قم
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1375ش,  
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 1375ش,  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE15820AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE15820AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
خط ۵۲: خط ۵۲:
در مقدمه نخست، به موضوع کتاب<ref>ر.ک: همان، ص3-‎4</ref> و در مقدمه دوم، به هدف از نگارش آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص9-‎10</ref>.
در مقدمه نخست، به موضوع کتاب<ref>ر.ک: همان، ص3-‎4</ref> و در مقدمه دوم، به هدف از نگارش آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص9-‎10</ref>.


نویسنده در مقدمه خود نوشته است: بحث «قضاء و قدر و جبر و اختیار»، از غامض‎ترین مباحث کلامى مى‎باشد که متکلمین و فیلسوفان گران‎سنگى چون ابن سینا و صدرالمتألهین از آن به‎عنوان دریاى مواج و گردنه صعب ‎العبور یاد نمودند که توفیق نجات از آن، قرین هر محققى نخواهد شد و از طرف دیگر از مسائلى است که هر انسانى کم‎وبیش با آن دست‎به‎گریبان است و براى رهایى از آن و حل نمودنش تلاش وجد و جهد مى‎کند. سعى وافر نویسنده در این نوشتار بر آن بوده که مباحث مشکل مورد بحث در باب قضاء و قدر با قلمى روان تقریر شود تا مورد استفاده خاص و عام قرار گرفته و درعین‎حال، استفاده از نظریات بزرگان فن و نقد و بررسى و تحلیل آنها یکى از اصولى است که مورد توجه خاص قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
نویسنده در مقدمه خود نوشته است: بحث «قضاء و قدر و جبر و اختیار»، از غامض‎ترین مباحث کلامى مى‎باشد که متکلمین و فیلسوفان گران‎سنگى چون [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] از آن به‎عنوان دریاى مواج و گردنه صعب ‎العبور یاد نمودند که توفیق نجات از آن، قرین هر محققى نخواهد شد و از طرف دیگر از مسائلى است که هر انسانى کم‎وبیش با آن دست‎به‎گریبان است و براى رهایى از آن و حل نمودنش تلاش وجد و جهد مى‎کند. سعى وافر نویسنده در این نوشتار بر آن بوده که مباحث مشکل مورد بحث در باب قضاء و قدر با قلمى روان تقریر شود تا مورد استفاده خاص و عام قرار گرفته و درعین‎حال، استفاده از نظریات بزرگان فن و نقد و بررسى و تحلیل آنها یکى از اصولى است که مورد توجه خاص قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


در ابتدای کتاب، به‎منظور شناخت چگونگی صدور افعال آدمی، به بررسی رابطه قضاء و قدر با جهات زیر پرداخته شده است: خودشناسی؛ خداشناسی؛ معادشناسی؛ حقوق و اخلاق و شناخت صحیح آیات و روایات<ref>ر.ک: مقدمه کتاب (پیشگفتار)، ص11-‎15</ref>.
در ابتدای کتاب، به‎منظور شناخت چگونگی صدور افعال آدمی، به بررسی رابطه قضاء و قدر با جهات زیر پرداخته شده است: خودشناسی؛ خداشناسی؛ معادشناسی؛ حقوق و اخلاق و شناخت صحیح آیات و روایات<ref>ر.ک: مقدمه کتاب (پیشگفتار)، ص11-‎15</ref>.
خط ۷۰: خط ۷۰:


برای مفهوم قضاء و قدر، تقسیماتی را متعرض شده‎اند که در بخش ششم، به معرفی و ارائه توضیح پیرامون هریک، پرداخته شده است. این تقسیمات عبارتند از:
برای مفهوم قضاء و قدر، تقسیماتی را متعرض شده‎اند که در بخش ششم، به معرفی و ارائه توضیح پیرامون هریک، پرداخته شده است. این تقسیمات عبارتند از:
الف)- تقسیم قضاء و قدر، به تکوینى و تشریعى: مراد از آن این است که در عالم، هر موجود و پدیده‎اى علت و اندازه‎اى دارد؛ نه چیزى بدون علت به وجود مى‎آید و نه بدون اندازه‎گیرى معین، پدید مى‎آید<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>.
الف)- تقسیم قضاء و قدر، به تکوینى و تشریعى: مراد از آن این است که در عالم، هر موجود و پدیده‎اى علت و اندازه‎اى دارد؛ نه چیزى بدون علت به وجود مى‎آید و نه بدون اندازه‎گیرى معین، پدید مى‎آید<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>.
ب)- علمى و عینی: قضاء و قدر علمى، بر مبناى علم خداوند، به چند و چون و حد و اندازه اشیاء و نیز حتمیت و قطعیت وجود آنها از راه مقدمات، اسباب و شرایط خاصه آنهاست و قضاء و قدر عینى، به معناى انتساب حد و اندازه و نیز ضرورت و حتمیت وجود عینى اشیاء به خداوند است<ref>ر.ک: همان، ص100</ref>.
ب)- علمى و عینی: قضاء و قدر علمى، بر مبناى علم خداوند، به چند و چون و حد و اندازه اشیاء و نیز حتمیت و قطعیت وجود آنها از راه مقدمات، اسباب و شرایط خاصه آنهاست و قضاء و قدر عینى، به معناى انتساب حد و اندازه و نیز ضرورت و حتمیت وجود عینى اشیاء به خداوند است<ref>ر.ک: همان، ص100</ref>.
ج)- حتمى و غیر حتمى: در آثار و روایات دینى و در اشارات قرآنى، از قضاء و قدر حتمى و لازم و قضاء و قدر غیر حتمى و غیر لازم، یاد شده است و چنین مى‎نماید که دو گونه قضاء و قدر در کار است<ref>ر.ک: همان، ص103</ref>.
ج)- حتمى و غیر حتمى: در آثار و روایات دینى و در اشارات قرآنى، از قضاء و قدر حتمى و لازم و قضاء و قدر غیر حتمى و غیر لازم، یاد شده است و چنین مى‎نماید که دو گونه قضاء و قدر در کار است<ref>ر.ک: همان، ص103</ref>.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش