پرش به محتوا

رسالة مابعدالطبيعة: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|رسالة مابعدالطبيعة {| class="wikitable aboutBook...» ایجاد کرد)
 
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR01780J1.jpg|بندانگشتی|رسالة مابعدالطبيعة]]
[[پرونده:NUR01780J1.jpg|بندانگشتی|رسالة مابعدالطبيعة]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|رسالة مابعدالطبيعة
! نام کتاب!! data-type="bookName" |رسالة مابعدالطبيعة
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|
| data-type="otherBookNames" |
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[ابن رشد، محمد بن احمد]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[ابن رشد، محمد بن احمد]] (نويسنده)
   
   
[[عجم، رفيق]] (محقق)
[[عجم، رفيق]] (محقق)
خط ۱۸: خط ۱۸:
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربي
| data-type="language" |عربي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BBR‎‏ ‎‏653‎‏ ‎‏1373  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BBR‎‏ ‎‏653‎‏ ‎‏1373  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|ابن رشد، محمد بن احمد، 520 - 595ق. - واژگان  
| data-type="subject" |ابن رشد، محمد بن احمد، 520 - 595ق. - واژگان  


ما بعد الطبيعه  
ما بعد الطبيعه  
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|دار الفکر اللبناني  
| data-type="publisher" |دار الفکر اللبناني  
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|لبنان - بيروت
| data-type="publishPlace" |لبنان - بيروت
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1994م ,   
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 1994م ,   
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE01780AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE01780AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''رسالة مابعدالطبيعة'''، تألیف محمد بن‎ احمد اندلسی، مشهور به ابن رشد (متوفی 595ق)، فیلسوف، شارح‎ و مفسر آثار ارسطوست. این اثر با مقدمه و تحقیق رفیق عجم و جیرار جهامی منتشر شده است.
'''رسالة مابعدالطبيعة'''، تألیف [[ابن رشد، محمد بن احمد|محمد بن‎ احمد اندلسی]]، مشهور به [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] (متوفی 595ق)، فیلسوف، شارح‎ و مفسر آثار [[ارسطو]]<nowiki/>ست. این اثر با مقدمه و تحقیق رفیق عجم و جیرار جهامی منتشر شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۸: خط ۴۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
ابن‎ رشد در سراسر سده‎های‎ میانه‎ و نیز در دوران‎ رنسانس‎ اروپا پیش‎ از هر چیز به‎‎عنوان‎ شارح‎ بزرگ‎ نوشته‎های‎ ارسطو مشهور بوده‎ است‎ و این‎ عنوان‎ به‎حق‎ به‎ وی‎ داده‎ شده‎ است‎. وی‎ را می‎توان‎ یکی‎ از بزرگ‎ترین‎ مفسران‎ آثار ارسطو در همه دوران‎ها بشمار آورد. شهرت‎ و نفوذ تفاسیر و شرح‎های‎ او بر نوشته‎های‎ ارسطو تا بدان‎ حد رسیده‎ بود که‎ در سده‎های‎ میانه‎ شعاری‎ در این‎‎باره‎ معروف‎ شده‎ بود که‎ می‎گفت: «طبیعت‎ تفسیرشده‎ از سوی‎ ارسطو و ارسطوی‎ تفسیرشده‎ از سوی‎ ابن‎ رشد». ابن‎ رشد افزون‎ بر تفسیرها و شرح‎های‎ خود بر آثار ارسطو، دارای‎ نوشته‎های‎ مستقلی‎ است‎ که‎ هریک‎ از ارزش‎ ویژه فلسفی‎ و پژوهشی‎ برخوردار است <ref>ر.ک: خراسانی، شرف‎الدین، ص560</ref>‎.‎
ابن‎ رشد در سراسر سده‎های‎ میانه‎ و نیز در دوران‎ رنسانس‎ اروپا پیش‎ از هر چیز به‎‎عنوان‎ شارح‎ بزرگ‎ نوشته‎های‎ [[ارسطو]] مشهور بوده‎ است‎ و این‎ عنوان‎ به‎حق‎ به‎ وی‎ داده‎ شده‎ است‎. وی‎ را می‎توان‎ یکی‎ از بزرگ‎ترین‎ مفسران‎ آثار [[ارسطو]] در همه دوران‎ها بشمار آورد. شهرت‎ و نفوذ تفاسیر و شرح‎های‎ او بر نوشته‎های‎ [[ارسطو]] تا بدان‎ حد رسیده‎ بود که‎ در سده‎های‎ میانه‎ شعاری‎ در این‎‎باره‎ معروف‎ شده‎ بود که‎ می‎گفت: «طبیعت‎ تفسیرشده‎ از سوی‎ [[ارسطو]] و ارسطوی‎ تفسیرشده‎ از سوی‎ ابن‎ رشد». ابن‎ رشد افزون‎ بر تفسیرها و شرح‎های‎ خود بر آثار [[ارسطو]]، دارای‎ نوشته‎های‎ مستقلی‎ است‎ که‎ هریک‎ از ارزش‎ ویژه فلسفی‎ و پژوهشی‎ برخوردار است <ref>ر.ک: خراسانی، شرف‎الدین، ص560</ref>‎.‎
شرح‎های‎ ابن‎ رشد بر آثار ارسطو به سه دسته‎ تقسیم‎ می‎شوند: شرح‎های‎ مفصل‎ و بزرگ‎ که‎ «تفسیر» یا «شرح‎» نامیده‎ می‎شوند، شرح‎های‎ متوسط موسوم‎ به‎ «تلخیص‎» و خلاصه‎های‎ نوشته‎های‎ ارسطو که‎ «جامع‎» و در جمع‎ «جوامع» نام‎ دارند. شیوه کار ابن‎ رشد در خلاصه‎ها یا «جوامع‎» چنین‎ است‎ که‎ وی‎ در آنها همیشه‎ از سوی‎ خود سخن‎ می‎گوید؛ درحالی‎که‎ عقاید و نظریات‎ ارسطو را بیان‎ می‎کند و در این‎ رهگذر از نوشته‎های‎ دیگر وی‎ برای‎ توضیح‎ و تکمیل‎ متن‎ در دست‎، بهره‎ می‎گیرد و از خودش‎ نیز مطالبی‎ بر آنها می‎افزاید<ref>ر.ک: همان</ref>‎.
شرح‎های‎ ابن‎ رشد بر آثار [[ارسطو]] به سه دسته‎ تقسیم‎ می‎شوند: شرح‎های‎ مفصل‎ و بزرگ‎ که‎ «تفسیر» یا «شرح‎» نامیده‎ می‎شوند، شرح‎های‎ متوسط موسوم‎ به‎ «تلخیص‎» و خلاصه‎های‎ نوشته‎های‎ [[ارسطو]] که‎ «جامع‎» و در جمع‎ «جوامع» نام‎ دارند. شیوه کار ابن‎ رشد در خلاصه‎ها یا «جوامع‎» چنین‎ است‎ که‎ وی‎ در آنها همیشه‎ از سوی‎ خود سخن‎ می‎گوید؛ درحالی‎که‎ عقاید و نظریات‎ ارسطو را بیان‎ می‎کند و در این‎ رهگذر از نوشته‎های‎ دیگر وی‎ برای‎ توضیح‎ و تکمیل‎ متن‎ در دست‎، بهره‎ می‎گیرد و از خودش‎ نیز مطالبی‎ بر آنها می‎افزاید<ref>ر.ک: همان</ref>‎.


«جوامع كتب أرسطوطاليس في الطبيعيات و الإلهيات»، خلاصه‎هایی از کتب «درباره طبیعت» و متافیزیک ارسطوست. همه آن نوشته‎ها در مجموعه‎ای زیر عنوان رسائل ابن رشد میان سال‎های 1946-1947م، در حیدرآباد دکن چاپ و منتشر شد که این عناوین را در بر دارد: السماع الطبيعي، السماء و العالم، الكون و الفساد، الآثار العلوية، كتاب النفس و مابعدالطبيعة<ref>ر.ک: همان، ص563-562؛ مقدمه محققین، ص8-5</ref>‎.
«جوامع كتب أرسطوطاليس في الطبيعيات و الإلهيات»، خلاصه‎هایی از کتب «درباره طبیعت» و متافیزیک [[ارسطو]]<nowiki/>ست. همه آن نوشته‎ها در مجموعه‎ای زیر عنوان رسائل ابن رشد میان سال‎های 1946-1947م، در حیدرآباد دکن چاپ و منتشر شد که این عناوین را در بر دارد: السماع الطبيعي، السماء و العالم، الكون و الفساد، الآثار العلوية، كتاب النفس و مابعدالطبيعة<ref>ر.ک: همان، ص563-562؛ مقدمه محققین، ص8-5</ref>‎.


رساله مابعدالطبیعه، پنجمین رساله از این مجموعه است. محققین اثر بر این کتاب مقدمه‎ای نوشته‎اند. در این مقدمه ابتدا مصادر رساله‎های مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. پس از آن روش تحقیق و مباحث مذکور در رساله مابعدالطبیعه ذکر شده است. در انتهای این مقدمه به دلائل ابن رشد بر وجود، وحدانیت و صفات خداوند اشاره شده است؛ به‎عنوان مثال ابن رشد در بحث صفات الله، بر صفات کمالیه ذکرشده در قرآن کریم که هفت صفت است و عبارت است از: علم، حیات، قدرت، اراده، سمع، بصر و کلام، متمرکز شده است؛ مثلاً علم ثابت است به جهت ترتیبی که در آفریده‎های خداوند و تسخیر بعضی، توسط بعضی مشاهده می‎کنیم و این علم قدیم است <ref>ر.ک: مقدمه محققین، ص21</ref>‎.
رساله مابعدالطبیعه، پنجمین رساله از این مجموعه است. محققین اثر بر این کتاب مقدمه‎ای نوشته‎اند. در این مقدمه ابتدا مصادر رساله‎های مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. پس از آن روش تحقیق و مباحث مذکور در رساله مابعدالطبیعه ذکر شده است. در انتهای این مقدمه به دلائل [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر وجود، وحدانیت و صفات خداوند اشاره شده است؛ به‎عنوان مثال [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در بحث صفات الله، بر صفات کمالیه ذکرشده در قرآن کریم که هفت صفت است و عبارت است از: علم، حیات، قدرت، اراده، سمع، بصر و کلام، متمرکز شده است؛ مثلاً علم ثابت است به جهت ترتیبی که در آفریده‎های خداوند و تسخیر بعضی، توسط بعضی مشاهده می‎کنیم و این علم قدیم است <ref>ر.ک: مقدمه محققین، ص21</ref>‎.


ابن رشد در ضمن چهار مقاله رساله، از موجود و موجودات اول و مجردات بحث می‎‎کند. مقاله اول این رساله، مشتمل بر تعریف برخی کلیات و واژگان مانند: هویت، جوهر، عرض، ذات، شیء، واحد و تقابل است. مقاله دوم، از ارتباط این مفاهیم بحث می‎کند. این بحث، منحصر در مباحث منطقی نیست، بلکه آمیخته با مسائل وجود است. مقاله سوم، ادامه بحث مبادی موجودات است؛ مانند: صورت و هیولی، قوه و فعل و کل و جزء. در مقاله چهارم نیز ادامه مبادی که لواحق نامیده شده، مانند: محرک، متحرک، عقل و معقول و علت اولی بررسی شده است.
[[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در ضمن چهار مقاله رساله، از موجود و موجودات اول و مجردات بحث می‎‎کند. مقاله اول این رساله، مشتمل بر تعریف برخی کلیات و واژگان مانند: هویت، جوهر، عرض، ذات، شیء، واحد و تقابل است. مقاله دوم، از ارتباط این مفاهیم بحث می‎کند. این بحث، منحصر در مباحث منطقی نیست، بلکه آمیخته با مسائل وجود است. مقاله سوم، ادامه بحث مبادی موجودات است؛ مانند: صورت و هیولی، قوه و فعل و کل و جزء. در مقاله چهارم نیز ادامه مبادی که لواحق نامیده شده، مانند: محرک، متحرک، عقل و معقول و علت اولی بررسی شده است.


ابن رشد در ابتدای رساله هدف خود از نگارش کتاب را اتخاذ گفته‎های علمی از مقالات ارسطو در علم مابعدالطبیعه، مطابق شیوه رایج خود در کتب پیشین دانسته است. پس در ابتدای مباحث خود، به غرض این علم، منفعت، اقسام، مرتبه و نسبت و به‎طور خلاصه به امور نافعی که تصورش به هنگام شروع در این صناعت تقدم دارد، پرداخته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29</ref>‎.
[[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در ابتدای رساله هدف خود از نگارش کتاب را اتخاذ گفته‎های علمی از مقالات [[ارسطو]] در علم مابعدالطبیعه، مطابق شیوه رایج خود در کتب پیشین دانسته است. پس در ابتدای مباحث خود، به غرض این علم، منفعت، اقسام، مرتبه و نسبت و به‎طور خلاصه به امور نافعی که تصورش به هنگام شروع در این صناعت تقدم دارد، پرداخته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29</ref>‎.


‎وی همچنین در رابطه با فلسفه اولی معتقد است: روش‎های تعلیم مورد استفاده در فلسفه اولی، همان روش‎های تعالیم به‎کاررفته در سایر علوم است، اما انواع براهین به‎کاررفته بیشتر است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>‎.
‎وی همچنین در رابطه با فلسفه اولی معتقد است: روش‎های تعلیم مورد استفاده در فلسفه اولی، همان روش‎های تعالیم به‎کاررفته در سایر علوم است، اما انواع براهین به‎کاررفته بیشتر است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>‎.
خط ۷۰: خط ۷۰:
==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مصطلحات و اعلام در انتهای اثر ذکر شده است.
فهرست مصطلحات و اعلام در انتهای اثر ذکر شده است.
فعالیت‎های محققین اثر عبارت است از: ضبط آیات قرآن و ذکر نام سوره و شماره آیه در کروشه، ایجاد عناوین جدید علاوه بر عناوین گذشته با ذکر در کروشه و ارائه برخی توضیحات.
فعالیت‎های محققین اثر عبارت است از: ضبط آیات قرآن و ذکر نام سوره و شماره آیه در کروشه، ایجاد عناوین جدید علاوه بر عناوین گذشته با ذکر در کروشه و ارائه برخی توضیحات.


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#مقدمه محققین و متن کتاب.
#مقدمه محققین و متن کتاب.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش