۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الصراط المستقيم: تفاوت میان نسخه‌ها
لینک درون متنی
(لینک درون متنی) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR01796J1.jpg|بندانگشتی|مصنفات میرداماد مشتمل بر ده عنوان از کتاب‌ها و رساله‌ها و اجازه‌ها و نامه‌ها]] | [[پرونده:NUR01796J1.jpg|بندانگشتی|مصنفات میرداماد مشتمل بر ده عنوان از کتاب‌ها و رساله‌ها و اجازه‌ها و نامه‌ها]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |مصنفات میرداماد مشتمل بر ده عنوان از کتاب‌ها و رساله‌ها و اجازه‌ها و نامه‌ها | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[میرداماد، محمدباقر بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[محقق، مهدی]] (مقدمه نويس) | [[محقق، مهدی]] (مقدمه نويس) | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
فارسی | فارسی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |BBR 1146 1381 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |انجمن آثار و مفاخر فرهنگی | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |تهران - ایران | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1381 هـ.ش | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE1796AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''الصراط المستقيم''' عنوان رساله‌اى است كه مرحوم [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] آن را طبق بيان خودش در سال 1003 نوشته است.اين كتاب در موضوع فلسفه بوده و در پى اثبات مسائلى همچون زمان، حركت، حدوث و به‌طور كلى ارتباط حادث و قديم مى‌باشد. | |||
این کتاب یکی از کتابهایی است که در مجموعه ای به نام [[مصنفات میرداماد مشتمل بر ده عنوان از کتاب‌ها و رساله‌ها و اجازه‌ها و نامه‌ها]] نگارش یافته است. | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
زبان كتاب عربى بوده و داراى يك مقدّمه و يك ايقاظ عقلى است كه پس از بيان آنها وارد مباحث اصلى كتاب مى‌شود.در اين مقدمه مصنف به علومى كه با بهره گرفتن از آنها توانسته اين رساله را تنظيم كند، اشاره كرده است وى به آشنايى خودش با فلسفۀ يونان و حكمت اسلامى همچنين آراء معتزله و اشاعره در مسائل كلامى اشاره مى‌كند و از خدمت خود به شاه عباس صفوى كه با القاب و عبارات فراوان و مبالغه‌آميزى از او ياد كرده است نيز مطالبى عنوان مى‌كند.در ادامه مقدمه به عهد و وصيتى اقدام نموده كه در آن مطلب بسيار مهم فلسفى و عرفانى كه در تاريخ اين علوم اوحدى از دانشمندان به | زبان كتاب عربى بوده و داراى يك مقدّمه و يك ايقاظ عقلى است كه پس از بيان آنها وارد مباحث اصلى كتاب مى‌شود.در اين مقدمه مصنف به علومى كه با بهره گرفتن از آنها توانسته اين رساله را تنظيم كند، اشاره كرده است وى به آشنايى خودش با فلسفۀ يونان و حكمت اسلامى همچنين آراء معتزله و اشاعره در مسائل كلامى اشاره مى‌كند و از خدمت خود به شاه عباس صفوى كه با القاب و عبارات فراوان و مبالغه‌آميزى از او ياد كرده است نيز مطالبى عنوان مى‌كند.در ادامه مقدمه به عهد و وصيتى اقدام نموده كه در آن مطلب بسيار مهم فلسفى و عرفانى كه در تاريخ اين علوم اوحدى از دانشمندان به آن رسيده و به كنهش پى برده‌اند را مطرح مى‌كند وى اين مسئله را به نقل از ارسطاطاليس كه او را معلم صناعت فلسفه مى‌نامند بيان مى‌كند كه او مى‌گويد نفس داخل بدن نمى‌باشد بلكه بدن در نفس مى‌باشد زيرا نفس وسيعتر از بدن است و هركس صورت نفس مجرد خود را بخواهد ببيند بايد با آينۀ حكمت بدان بنگرد. | ||
آن رسيده و به كنهش پى برده‌اند را مطرح مى‌كند وى اين مسئله را به نقل از ارسطاطاليس كه او را معلم صناعت فلسفه مى‌نامند بيان مى‌كند كه او مى‌گويد نفس داخل بدن نمى‌باشد بلكه بدن در نفس مى‌باشد زيرا نفس وسيعتر از بدن است و هركس صورت نفس مجرد خود را بخواهد ببيند بايد با آينۀ حكمت بدان بنگرد. | |||
[[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] به دو وصف از پيغمبر اكرم(ص)كه در مورد [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] بيان فرموده است اشاره | [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] به دو وصف از پيغمبر اكرم(ص) كه در مورد [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] بيان فرموده است اشاره كرده است كه در اولى مى‌فرمايد:اذا تقرب الناس إلى خالقهم بانواع البر تقرب اليه بانواع العقل تسبقهم يعنى يا على وقتى مردم با انواع نيكى‌ها به خدا تقرب مى‌جويند تو با انواع عقل به اومقرّب مى‌گردى كه باعث سبقت از آنان مى‌گردد دوم اينكه مى‌فرمايد؛يا على از عنّى الناس انفسهم فى تكثير العبادات و الخيرات فأنت عن نفسك فى ادراك المعقول حتى تسبقهم كلهم.يعنى يا على وقتى مردم نفس خويش به زيادى عبادات و خيرات را مى‌دارند تو نفس خود را به ادراك معقول وا مى‌دارى كه از همۀ آنان سبقت مى‌گيرى.اين روايات را [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] از رسالۀ فارسى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى سينا]] به نام معراج نقل و به عربى ترجمه كرده است. | ||
كرده است كه در اولى مى‌فرمايد:اذا تقرب الناس إلى خالقهم بانواع البر تقرب اليه بانواع العقل تسبقهم يعنى يا على وقتى مردم با انواع نيكى‌ها به خدا تقرب مى‌جويند تو با انواع عقل به اومقرّب مى‌گردى كه باعث سبقت از آنان مى‌گردد دوم اينكه مى‌فرمايد؛يا على از عنّى الناس انفسهم فى تكثير العبادات و الخيرات فأنت عن نفسك فى ادراك المعقول حتى تسبقهم كلهم.يعنى يا على وقتى مردم نفس خويش به زيادى عبادات و خيرات را مى‌دارند تو نفس خود را به ادراك معقول وا مى‌دارى كه از همۀ آنان سبقت مى‌گيرى.اين روايات را [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] از رسالۀ فارسى بوعلى سينا به نام معراج نقل و به عربى ترجمه كرده است. | |||
مؤلف در ايقاظ عقلى به جايگاه تهذيب و تزكيۀ نفس در فهم مطالب علمى اشاره كرده و ادراك غوامض علوم را با ظلمت طبيعت و كدورت مزاج و امثال ذلك ناممكن مى‌داند.او به مقام تزكيه و درجات تحليه با استناد به كلام بزرگانى چون [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] و صاحب نصوص الحكم پرداخته و طى اين مقامات را براى دريافت نور علم لازم مى‌شمارد. | مؤلف در ايقاظ عقلى به جايگاه تهذيب و تزكيۀ نفس در فهم مطالب علمى اشاره كرده و ادراك غوامض علوم را با ظلمت طبيعت و كدورت مزاج و امثال ذلك ناممكن مى‌داند.او به مقام تزكيه و درجات تحليه با استناد به كلام بزرگانى چون [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] و صاحب [[نصوص الحكم بر فصوص الحكم|نصوص الحكم]] پرداخته و طى اين مقامات را براى دريافت نور علم لازم مى‌شمارد. | ||