پرش به محتوا

المسائل المصريّة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
</div>
</div>


'''المسائل المصريّة''' از كتاب‌هاى مختصر و موجز [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] است كه به سبك فقه استدلالى، پنج مسأله از كتاب طهارت «النهاية» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» (م 460 ق) را بررسى نموده است. نامهای دیگر این کتاب «المسائل المصريّة»، «المسائل المصريات»، «جوابات المسائل المصريات» ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367، [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] /2 48، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] /4 92).
'''المسائل المصريّة''' از كتاب‌هاى مختصر و موجز [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] است كه به سبك فقه استدلالى، پنج مسأله از كتاب طهارت «النهاية» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» (م 460 ق) را بررسى نموده است. نامهای دیگر این کتاب «المسائل المصريّة»، «المسائل المصريات»، «جوابات المسائل المصريات»<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367، [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] /2 48، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] /4 92</ref>


این کتاب بهمراه هشت رساله دیگر و با نام  [[الرسائل التسع]] منتشر شده است.
این کتاب بهمراه هشت رساله دیگر و با نام  [[الرسائل التسع]] منتشر شده است.
خط ۵۰: خط ۵۰:
در خطبۀ اين كتاب آمده است: إني مجيب إلى ما سأله السيد الشريف لمعرفتي برياسته و نبله و تحققي بفراسته و سداد عقله و إن ذلك يقع منه في موقعه و يحل في معرفته... فإنه ذكر أنه سمع منّي شرحها و لم ينضبط له إلا أقلّه.
در خطبۀ اين كتاب آمده است: إني مجيب إلى ما سأله السيد الشريف لمعرفتي برياسته و نبله و تحققي بفراسته و سداد عقله و إن ذلك يقع منه في موقعه و يحل في معرفته... فإنه ذكر أنه سمع منّي شرحها و لم ينضبط له إلا أقلّه.


از آنجا كه مؤلف اين قسمت از النهاية را در اين كتاب نسبت به كتاب النهاية و نكتها مفصل‌تر توضيح داده است بنابراين بعدها در النهاية و نكتها مطالبى را به آن ارجاع داده مى‌نويسد: هذه النكت الأربع قد ذكرنا الجواب عنها في جواب المسائل المصريّة فليطلب هناك. (النهاية و نكتها، /1 198).
از آنجا كه مؤلف اين قسمت از النهاية را در اين كتاب نسبت به كتاب النهاية و نكتها مفصل‌تر توضيح داده است بنابراين بعدها در النهاية و نكتها مطالبى را به آن ارجاع داده مى‌نويسد: هذه النكت الأربع قد ذكرنا الجواب عنها في جواب المسائل المصريّة فليطلب هناك.<ref>النهاية و نكتها، /1 198</ref>


قابل ذكر است كه كتب ديگرى بنام «المسائل المصريات» توسط [[شيخ صدوق]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] تأليف شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367).
قابل ذكر است كه كتب ديگرى بنام «المسائل المصريات» توسط [[شيخ صدوق]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] تأليف شده است.<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367</ref>


==تاريخ تأليف==
==تاريخ تأليف==




با توجه به اين كه المسائل المصريّة قبل از النهاية و نكتها نوشته شده است، زيرا مطالبى از آن كتاب به المسائل المصرية ارجاع شده است. (النهاية و نكتها ج /1 198).
با توجه به اين كه المسائل المصريّة قبل از النهاية و نكتها نوشته شده است، زيرا مطالبى از آن كتاب به المسائل المصرية ارجاع شده است. <ref>النهاية و نكتها ج /1 198</ref>


و از طرفى كتاب النهاية و نكتها نيز قبل از شرايع الإسلام تأليف شده است، همچنان كه در مقدمۀ ناشر شرائع الإسلام چاپ مؤسسۀ اسماعيليان آمده است.
و از طرفى كتاب النهاية و نكتها نيز قبل از شرايع الإسلام تأليف شده است، همچنان كه در مقدمۀ ناشر شرائع الإسلام چاپ مؤسسۀ اسماعيليان آمده است.
خط ۶۵: خط ۶۵:
بنابراين اگر زمان نگارش كتاب‌هاى «النهاية و نكتها» و «شرايع الإسلام» حداقل حدود پنج سال طول كشيده باشد، كتاب «المسائل المصرية» قبل از سال 665ق تأليف شده است.
بنابراين اگر زمان نگارش كتاب‌هاى «النهاية و نكتها» و «شرايع الإسلام» حداقل حدود پنج سال طول كشيده باشد، كتاب «المسائل المصرية» قبل از سال 665ق تأليف شده است.


مؤيد اين مطلب اين كه قديمى‌ترين نسخۀ خطى موجود المسائل المصرية كه به خط محمد بن على بن موسى معانى است، مربوط به سال 671ق است ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234) و بنابراين كتاب قبل از سال 670ق بايد نوشته شده باشد.
مؤيد اين مطلب اين كه قديمى‌ترين نسخۀ خطى موجود المسائل المصرية كه به خط محمد بن على بن موسى معانى است، مربوط به سال 671ق است. <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234</ref> و بنابراين كتاب قبل از سال 670ق بايد نوشته شده باشد.


==نسخه‌ها==
==نسخه‌ها==
خط ۷۶: خط ۷۶:
#نسخۀ ديگر كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 9668 كه در سال 1269 نوشته شده است.
#نسخۀ ديگر كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 9668 كه در سال 1269 نوشته شده است.
#نسخۀ كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا در ضمن يك مجموعه از كتب فقهى.
#نسخۀ كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا در ضمن يك مجموعه از كتب فقهى.
#نسخۀ كتابخانۀ ميرزا نصر الله قزوينى كه همراه با رسالۀ «بغداديه» و «غريه» نوشته شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367).
#نسخۀ كتابخانۀ ميرزا نصر الله قزوينى كه همراه با رسالۀ «بغداديه» و «غريه» نوشته شده است.<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367</ref>


در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه به 8 نسخۀ خطى اشاره شده كه قديمى‌ترين آن، نسخه‌اى است كه در شمارۀ 2 گذشت، به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود. (مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105).
در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه به 8 نسخۀ خطى اشاره شده كه قديمى‌ترين آن، نسخه‌اى است كه در شمارۀ 2 گذشت، به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود. <ref>مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105</ref>


==نسخه‌هاى معتبر==
==نسخه‌هاى معتبر==
خط ۱۳۰: خط ۱۳۰:
#[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] /4 92
#[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] /4 92
#مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105
#مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105
==پانویس ==
<references />


== وابسته‌ها==
== وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش