پرش به محتوا

تاریخ فلسفه اسلامی (جمعی از نویسندگان): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۸ دسامبر ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - 'مى‏توان' به 'می‌توان'
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
جز (جایگزینی متن - 'مى‏توان' به 'می‌توان')
خط ۶۱: خط ۶۱:
در پیشگفتار، به موضوع کتاب و نام نویسندگان آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص15-‎16</ref>.
در پیشگفتار، به موضوع کتاب و نام نویسندگان آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص15-‎16</ref>.


در بخش اول که به‎عنوان مباحث مقدماتی کتاب مطرح گردیده، تاریخ تفکر فلسفی اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به این نکته اشاره شده است که براى مطالعات و تفکرات فلسفى، آغاز مشخصى را نمى‏‌توان ذکر کرد؛ بلکه براى آن، همچون دیگر رشته‌‏هاى دانش بشرى، ریشه‏‌هایى در اعماق تاریخ تفکر انسان مى‏توان یافت. هرگاه انسانى مى‏‌زیسته، فکر و اندیشه را به‎عنوان یک ویژگى جدایى‏‌ناپذیر با خود داشته و هر جا انسانى گام نهاده، تعقل و تفکر را با خود آورده است. از اندیشه‌‏هاى نانوشته بشر، اطلاعات متقن و دقیقى در دست نیست، جز آنچه دیرینه‏‌شناسان بر اساس آثارى که از حفاری‎ها به دست آمده است، حدس مى‌‏زنند. اما اندیشه‏‌هاى مکتوب، چه فلسفى و چه غیر آن، از این قافله بسیار عقب مانده و طبعا تا زمان اختراع خط به تأخیر افتاده است. نویسندگان معتقدند اندیشه فلسفى، به همان معنا که از فلسفه اراده مى‏‌کنیم، به معناى هستى‏‌شناسى و مباحثى از قبیل آغاز و انجام، در ابتداى پیدایش خود توأم با اعتقادات مذهبى است و ازاین‏‌رو، مى‏توان گفت: قدیمى‌‏ترین افکار فلسفى را باید از میان اندیشه‌‏هاى مذهبى جستجو کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref>.
در بخش اول که به‎عنوان مباحث مقدماتی کتاب مطرح گردیده، تاریخ تفکر فلسفی اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به این نکته اشاره شده است که براى مطالعات و تفکرات فلسفى، آغاز مشخصى را نمى‏‌توان ذکر کرد؛ بلکه براى آن، همچون دیگر رشته‌‏هاى دانش بشرى، ریشه‏‌هایى در اعماق تاریخ تفکر انسان می‌توان یافت. هرگاه انسانى مى‏‌زیسته، فکر و اندیشه را به‎عنوان یک ویژگى جدایى‏‌ناپذیر با خود داشته و هر جا انسانى گام نهاده، تعقل و تفکر را با خود آورده است. از اندیشه‌‏هاى نانوشته بشر، اطلاعات متقن و دقیقى در دست نیست، جز آنچه دیرینه‏‌شناسان بر اساس آثارى که از حفاری‎ها به دست آمده است، حدس مى‌‏زنند. اما اندیشه‏‌هاى مکتوب، چه فلسفى و چه غیر آن، از این قافله بسیار عقب مانده و طبعا تا زمان اختراع خط به تأخیر افتاده است. نویسندگان معتقدند اندیشه فلسفى، به همان معنا که از فلسفه اراده مى‏‌کنیم، به معناى هستى‏‌شناسى و مباحثى از قبیل آغاز و انجام، در ابتداى پیدایش خود توأم با اعتقادات مذهبى است و ازاین‏‌رو، می‌توان گفت: قدیمى‌‏ترین افکار فلسفى را باید از میان اندیشه‌‏هاى مذهبى جستجو کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref>.


به اعتقاد نویسندگان، حدود سیزده قرن است که مسلمانان داراى نوعى خاص از حیات تعقلى هستند که از آن مى‏توان به «حیات فلسفى» تعبیر نمود؛ اما به‏‌طور کلى حیات تعقلى مسلمانان، با ظهور اسلام همراه است. قرآن کریم، تکیه فراوانى بر حیات تعقلى داشته و خود پاره‏‌اى از استدلال‎هاى قیاسى و منطقى را به کار برده است. در کلمات مأثوره از پیامبر(ص)، بحث‎هاى تعقلى دقیق و عمیقى یافت مى‏‌شود و متکلمان اسلامى قبل از آنکه کتب فلسفى ترجمه شود، کم‏‌وبیش به بحث‎هاى تعقلى و استدلالى پرداخته‌‏اند؛ بنابراین، حیات عقلى مسلمانان، سابقه طولانى‌‏ترى دارد که پانزده قرن از آن می‌‏گذرد<ref>ر.ک: همان، ص29</ref>.
به اعتقاد نویسندگان، حدود سیزده قرن است که مسلمانان داراى نوعى خاص از حیات تعقلى هستند که از آن می‌توان به «حیات فلسفى» تعبیر نمود؛ اما به‏‌طور کلى حیات تعقلى مسلمانان، با ظهور اسلام همراه است. قرآن کریم، تکیه فراوانى بر حیات تعقلى داشته و خود پاره‏‌اى از استدلال‎هاى قیاسى و منطقى را به کار برده است. در کلمات مأثوره از پیامبر(ص)، بحث‎هاى تعقلى دقیق و عمیقى یافت مى‏‌شود و متکلمان اسلامى قبل از آنکه کتب فلسفى ترجمه شود، کم‏‌وبیش به بحث‎هاى تعقلى و استدلالى پرداخته‌‏اند؛ بنابراین، حیات عقلى مسلمانان، سابقه طولانى‌‏ترى دارد که پانزده قرن از آن می‌‏گذرد<ref>ر.ک: همان، ص29</ref>.


به اعتقاد ایشان، نخستین بذرهاى تفکر و تعقل، با نزول آیات قرآنى و دعوت پیامبر(ص) در بین مسلمانان پاشیده شد. قرآن کریم، در آیات فراوانى، پیروان خود را به تعقل و تفکر دعوت مى‎کند و کسانى را که عقل خود را به کار نمى‏‌گیرند، مورد مذمت قرار مى‌‏دهد. همان ‏گونه که پیروان خود را به تقوا امر فرموده، به گفتار محکم و بااساس نیز مأمور ساخته است و از پیروى مطالب مشکوک برحذر داشته و مردمى را که از سنن خرافى نیاکان خود، کورکورانه تقلید مى‏‌کنند، نکوهش فرموده است‏<ref>ر.ک: همان، ص29-‎30</ref>.
به اعتقاد ایشان، نخستین بذرهاى تفکر و تعقل، با نزول آیات قرآنى و دعوت پیامبر(ص) در بین مسلمانان پاشیده شد. قرآن کریم، در آیات فراوانى، پیروان خود را به تعقل و تفکر دعوت مى‎کند و کسانى را که عقل خود را به کار نمى‏‌گیرند، مورد مذمت قرار مى‌‏دهد. همان ‏گونه که پیروان خود را به تقوا امر فرموده، به گفتار محکم و بااساس نیز مأمور ساخته است و از پیروى مطالب مشکوک برحذر داشته و مردمى را که از سنن خرافى نیاکان خود، کورکورانه تقلید مى‏‌کنند، نکوهش فرموده است‏<ref>ر.ک: همان، ص29-‎30</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش