پرش به محتوا

نهادگرائی و جهاد سازندگی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‏اى' به 'ه‏‌اى'
جز (جایگزینی متن - 'ه‏اند' به 'ه‏‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'ه‏اى' به 'ه‏‌اى')
خط ۵۶: خط ۵۶:
در فصل سوم با اعتقاد به اینکه فرمان حضرت امام خمینى(ره) مبنى بر تشکیل جهاد سازندگی مبتنى بر آگاهى ایشان به نیازها و کاستى‏هاى جامعه به‌خصوص جامعه روستایى بود، ضمن بررسى بستر تاریخى اقتصاد ایران با تکیه بر اقتصاد کشاورزى و روستایی به بررسى عوامل ضرورى و حتمى اجتماعى و اقتصادى تشکیل جهاد سازندگی از دیدگاه توسعه پرداخته شده و سپس جایگاه بالقوه نهاد با توجه به ضرورت‌هاى اجتناب‏ناپذیر توسعه اقتصادى و توسعه اقتصاد عشایر مطرح شده است و نهایتاً در دیدگاه ملى جایگاه جهاد در نظام برنامه‏ریزى کشور مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.
در فصل سوم با اعتقاد به اینکه فرمان حضرت امام خمینى(ره) مبنى بر تشکیل جهاد سازندگی مبتنى بر آگاهى ایشان به نیازها و کاستى‏هاى جامعه به‌خصوص جامعه روستایى بود، ضمن بررسى بستر تاریخى اقتصاد ایران با تکیه بر اقتصاد کشاورزى و روستایی به بررسى عوامل ضرورى و حتمى اجتماعى و اقتصادى تشکیل جهاد سازندگی از دیدگاه توسعه پرداخته شده و سپس جایگاه بالقوه نهاد با توجه به ضرورت‌هاى اجتناب‏ناپذیر توسعه اقتصادى و توسعه اقتصاد عشایر مطرح شده است و نهایتاً در دیدگاه ملى جایگاه جهاد در نظام برنامه‏ریزى کشور مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.


در ادامه این فصل تاریخچه تحولات وظایف و تشکیلات جهاد سازندگی به‌طور مفصل بررسى مى‏‌شود. به‌منظور تسهیل این شناخت، دوران تحول تشکیلاتى به شش دوره تقسیم و وضعیت هر دوره توصیف شده است. در انتها فعالیت‏هاى جهاد سازندگی نیز به اعتبار تحول تاریخى، به اعتبار تأثیر و به اعتبار ماهیت تقسیم‏بندى و تشریح گردیده است. نگاه تاریخى، جهاد را به جهاد درو، جهاد دفاع مقدس، جهاد خدمات زیربنایى و جهاد فعالیت‌هاى تولیدى تقسیم مى‌‏کند و به اعتبار مأموریت‌هاى جهاد به فعالیت‌هاى اقتصادى و فعالیت‌هاى اجتماعى فرهنگى تقسیم شده است. از نظر ماهیت، فعالیت‌هاى جهاد به فعالیت‌هاى پایه‏اى ملى، زیربنایى، تولیدى، جبرانى، ترویجى و سایر فعالیت‌ها طبقه‏بندى شده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. ‌
در ادامه این فصل تاریخچه تحولات وظایف و تشکیلات جهاد سازندگی به‌طور مفصل بررسى مى‏‌شود. به‌منظور تسهیل این شناخت، دوران تحول تشکیلاتى به شش دوره تقسیم و وضعیت هر دوره توصیف شده است. در انتها فعالیت‏هاى جهاد سازندگی نیز به اعتبار تحول تاریخى، به اعتبار تأثیر و به اعتبار ماهیت تقسیم‏بندى و تشریح گردیده است. نگاه تاریخى، جهاد را به جهاد درو، جهاد دفاع مقدس، جهاد خدمات زیربنایى و جهاد فعالیت‌هاى تولیدى تقسیم مى‌‏کند و به اعتبار مأموریت‌هاى جهاد به فعالیت‌هاى اقتصادى و فعالیت‌هاى اجتماعى فرهنگى تقسیم شده است. از نظر ماهیت، فعالیت‌هاى جهاد به فعالیت‌هاى پایه‏‌اى ملى، زیربنایى، تولیدى، جبرانى، ترویجى و سایر فعالیت‌ها طبقه‏بندى شده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. ‌


در فصل چهارم، منطق و روش‏شناسى پژوهش به‌طور تفصیلى مورد بحث قرار گرفته‏ است. به‌طورکلی دو فرایند خاص در این تحقیق دنبال شده است که اولین فرایند آن شناسایی و تبیین شاخص‌هاى نهادى جهاد سازندگی و معرف‌هاى هر یک از شاخص‏ها است. در ابتداى فصل چهارم اقدامات انجام شده از جمله مصاحبه ساختار یافته با تعدادى از رهبران و پیشکسوتان جهاد، استادان دانشگاهى مطلع و تحلیل محتوى نظرات آنان در این رابطه تشریح شده است. در فرایند بعدى، شاخص‌ها و ویژگی‌هاى شناسایى شده به دو روش مطالعه موردى و مطالعه میدانى مورد بررسى قرار گرفته است.
در فصل چهارم، منطق و روش‏شناسى پژوهش به‌طور تفصیلى مورد بحث قرار گرفته‏ است. به‌طورکلی دو فرایند خاص در این تحقیق دنبال شده است که اولین فرایند آن شناسایی و تبیین شاخص‌هاى نهادى جهاد سازندگی و معرف‌هاى هر یک از شاخص‏ها است. در ابتداى فصل چهارم اقدامات انجام شده از جمله مصاحبه ساختار یافته با تعدادى از رهبران و پیشکسوتان جهاد، استادان دانشگاهى مطلع و تحلیل محتوى نظرات آنان در این رابطه تشریح شده است. در فرایند بعدى، شاخص‌ها و ویژگی‌هاى شناسایى شده به دو روش مطالعه موردى و مطالعه میدانى مورد بررسى قرار گرفته است.
خط ۶۸: خط ۶۸:
با توجه به اینکه درجه متخلق بودن جهاد به این ویژگى‏ها متفاوت است، در یک بررسى جداگانه رتبه و اهمیت هر یک از ویژگی‌ها در نهادى‌بودن جهاد بررسى شده که نتیجه نشان دهنده ولایت محورى‏، استمرار، ارزش‏مدارى‏، خودباورى‏، مردم‌گرایی، دین‏محورى‏، انعطاف‏پذیرى‏، فرهنگ خاص سازمانى‏، نوآورى‏ و پویائى‏ است. همچنین براى تعیین اینکه هر یک از معرف‌هاى هر ویژگى تا چه حد در بروز و ظهور آن ویژگى در جهاد تأثیر داشته‏‌اند یک بخش تحلیل نیز به آن پرداخته است که نتایج تفصیلى آن در فصل یازدهم آمده است<ref>ر.ک: همان، ص12-11</ref>. ‌
با توجه به اینکه درجه متخلق بودن جهاد به این ویژگى‏ها متفاوت است، در یک بررسى جداگانه رتبه و اهمیت هر یک از ویژگی‌ها در نهادى‌بودن جهاد بررسى شده که نتیجه نشان دهنده ولایت محورى‏، استمرار، ارزش‏مدارى‏، خودباورى‏، مردم‌گرایی، دین‏محورى‏، انعطاف‏پذیرى‏، فرهنگ خاص سازمانى‏، نوآورى‏ و پویائى‏ است. همچنین براى تعیین اینکه هر یک از معرف‌هاى هر ویژگى تا چه حد در بروز و ظهور آن ویژگى در جهاد تأثیر داشته‏‌اند یک بخش تحلیل نیز به آن پرداخته است که نتایج تفصیلى آن در فصل یازدهم آمده است<ref>ر.ک: همان، ص12-11</ref>. ‌


در فصل دوازدهم، ضمن ارائه نتایج مطالعات میدانى، به دلیل اهمیتى که مطالعات موردى و اسنادى در این پژوهش داشته، بخش ویژه‏اى به ارائه نتایج آن اختصاص یافته است. در ادامه فصل دستاوردهاى نظرى پژوهش، شامل شاخص‏ها و معرف‏هاى جدید معرفى شده و بیانیه آرمانى پیشنهادى و سایر موارد، ارائه شده است.
در فصل دوازدهم، ضمن ارائه نتایج مطالعات میدانى، به دلیل اهمیتى که مطالعات موردى و اسنادى در این پژوهش داشته، بخش ویژه‏‌اى به ارائه نتایج آن اختصاص یافته است. در ادامه فصل دستاوردهاى نظرى پژوهش، شامل شاخص‏ها و معرف‏هاى جدید معرفى شده و بیانیه آرمانى پیشنهادى و سایر موارد، ارائه شده است.


در پایان این فصل با توجه به اینکه نتایج کلى بررسى نشان می‌دهد که نهاد جهاد سازندگی با برخوردارى از ویژگی‌هاى نهادى، شکل موفقى از تولى‏گرى دولت با رویکرد مردم‌گرایی است، پیشنهادات کلان خاصى براى نظام ادارى کشور ارائه شده و با توجه به اینکه حفظ و تداوم ویژگى نهادى در جهاد متأثر از برنامه‌‏ها، خط‌مشى‏ها و سیاست‏هاى حاکم بر آن است، به بیان پیشنهادات کلان که می‌تواند به این امر کمک کند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. ‌
در پایان این فصل با توجه به اینکه نتایج کلى بررسى نشان می‌دهد که نهاد جهاد سازندگی با برخوردارى از ویژگی‌هاى نهادى، شکل موفقى از تولى‏گرى دولت با رویکرد مردم‌گرایی است، پیشنهادات کلان خاصى براى نظام ادارى کشور ارائه شده و با توجه به اینکه حفظ و تداوم ویژگى نهادى در جهاد متأثر از برنامه‌‏ها، خط‌مشى‏ها و سیاست‏هاى حاکم بر آن است، به بیان پیشنهادات کلان که می‌تواند به این امر کمک کند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. ‌
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش