پرش به محتوا

الحاشية علی الشفاء (کتاب طبیعیات): تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|الحاشية علی الشفاء {| class="wikitable aboutBookT...» ایجاد کرد)
 
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR13809J1.jpg|بندانگشتی|الحاشية علی الشفاء]]
[[پرونده:NUR13809J1.jpg|بندانگشتی|الحاشية علی الشفاء]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الحاشية علی الشفاء
! نام کتاب!! data-type="bookName" |الحاشية علی الشفاء
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|شفا. برگزيده. طبيعيات. شرح   
| data-type="otherBookNames" |شفا. برگزيده. طبيعيات. شرح   
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[آقاجمال خوانساري، محمد بن حسين]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین]](نويسنده)
   
   
[[ابن‌سينا، حسين بن عبدالله]] (نويسنده)
[[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نويسنده)


[[استادي، رضا]] (محقق)
[[استادی، رضا]] (محقق)


|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربي
| data-type="language" |عربي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BBR‎‏ ‎‏501‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏7‎‏ح‎‏2  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BBR‎‏ ‎‏501‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏7‎‏ح‎‏2  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|ابن سينا، حسين بن عبد الله، 370 - 428ق. الشفا - نقد و تفسير  
| data-type="subject" |ابن سينا، حسين بن عبد الله، 370 - 428ق. الشفا - نقد و تفسير  


علوم طبيعي - متون قديمي تا قرن 14  
علوم طبيعي - متون قديمي تا قرن 14  
خط ۳۳: خط ۳۳:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|کنگره آقا حسين خوانساري  
| data-type="publisher" |کنگره آقا حسين خوانساري  
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'| ايران - قم
| data-type="publishPlace" | ايران - قم
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1378ش ,   
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 1378ش ,   
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE13809AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE13809AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''الحاشية علی الشفاء''' از جمله حواشی کتاب شفاء ابن‎سینا به قلم آقا جمال‎الدین خوانساری است. این حاشیه بر بخشی از فن اول کتاب طبیعیات به زبان عربی نوشته شده است. رضا استادی این اثر را مورد تحقیق قرار داده و بر آن به زبان فارسی مقدمه‎ای نوشته است.
'''الحاشية علی الشفاء''' از جمله حواشی کتاب شفاء [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] به قلم [[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین|آقا جمال‎الدین خوانساری]] است. این حاشیه بر بخشی از فن اول کتاب طبیعیات به زبان عربی نوشته شده است. [[استادی، رضا|رضا استادی]] این اثر را مورد تحقیق قرار داده و بر آن به زبان فارسی مقدمه‎ای نوشته است.
 
مهم‏ترین و یا از مهم‏ترین آثار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] کتاب شفاء شامل چهار بخش: منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات است. هریک از بخش‏هاى چهارگانه شفا شامل چند فن و هر فن داراى یک یا چند مقاله و هر مقاله فصل‏هایى دارد.


مهم‏ترین و یا از مهم‏ترین آثار ابن‎سینا کتاب شفاء شامل چهار بخش: منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات است. هریک از بخش‏هاى چهارگانه شفا شامل چند فن و هر فن داراى یک یا چند مقاله و هر مقاله فصل‏هایى دارد.
بخش طبیعیات داراى هشت فن است. هر یک از فن‎ها مشتمل بر یک یا چند مقاله است: فن اول چهار مقاله‏؛ فن دوم یک مقاله‏، فن سوم یک مقاله‏ و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9-8</ref>. ‎
بخش طبیعیات داراى هشت فن است. هر یک از فن‎ها مشتمل بر یک یا چند مقاله است: فن اول چهار مقاله‏؛ فن دوم یک مقاله‏، فن سوم یک مقاله‏ و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9-8</ref>. ‎
بر کتاب شفا، حواشی و شروح متعددی نوشته شده که محقق کتاب به نقل از الذریعه آقابزرگ طهرانی به اسامی بیست مورد از آن‎ها اشاره کرده است. حاشیه آقا جمال خوانسارى بر طبیعیات شفا حاشیه‏اى است بر بخشی از فن اول که عبارت است از مقاله اول و دوم و یک فصل از مقاله سوّم.


محقق در ادامه به سابقه نشر این اثر اشاره کرده می‎نویسد: «این حاشیه به‏طور ناقص در هامش طبیعیات شفا چاپ سنگى از صفحه 1 تا 82 چاپ شده بود و لازم بود به‏طور کامل چاپ شده و در اختیار محققان قرار گیرد». در تصحیح این حاشیه از سه نسخه خطى و نیز نسخه چاپى مذکور استفاده شده و غالب منقولات آن از مصادرش تخریج شده است. آدرس‏هایى که دنبال «قوله» آمده از صفحه یک تا 82 چاپ سنگى طبیعیات شفا است<ref>ر.ک: همان، ص18-17</ref>.
بر کتاب شفا، حواشی و شروح متعددی نوشته شده که محقق کتاب به نقل از الذریعه آقابزرگ طهرانی به اسامی بیست مورد از آن‎ها اشاره کرده است. حاشیه آقا جمال خوانسارى بر طبیعیات شفا حاشیه‌‏اى است بر بخشی از فن اول که عبارت است از مقاله اول و دوم و یک فصل از مقاله سوّم.


محقق همچنین به این نکته اشاره کرده که نسخه‏اى که به‎عنوان حاشیه طبیعیات شفا تألیف آقا حسین خوانسارى در ذریعه یاد شده همان حاشیه طبیعیات تألیف آقا جمال خوانسارى است نه آقا حسین خوانسارى (پدر آقا جمال). نسخه‏هایى که از حاشیه شفا تألیف آقا حسین خوانسارى در دست است فقط حاشیه الهیات است که توسط کنگره آقا حسین خوانساری چاپ شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. ‎
محقق در ادامه به سابقه نشر این اثر اشاره کرده می‎نویسد: «این حاشیه به‌‏طور ناقص در هامش طبیعیات شفا چاپ سنگى از صفحه 1 تا 82 چاپ شده بود و لازم بود به‏‌طور کامل چاپ شده و در اختیار محققان قرار گیرد». در تصحیح این حاشیه از سه نسخه خطى و نیز نسخه چاپى مذکور استفاده شده و غالب منقولات آن از مصادرش تخریج شده است. آدرس‏هایى که دنبال «قوله» آمده از صفحه یک تا 82 چاپ سنگى طبیعیات شفا است<ref>ر.ک: همان، ص18-17</ref>. ‎


شارح در شرح عبارات ابن‎سینا ابتدا به شماره مقاله و تعداد فصول آن اشاره کرده است؛ سپس شماره فصل را متذکر شده و به شیوه رایج شارحان، بخشی از عبارت ابن‎سینا را با لفظ «قوله» آورده و به شرح آن پرداخته است. محقق کتاب به جهت این‎که خواننده نیاز به مراجعه به متن شفاء نداشته باشد، عناوین فصول و صفحه مطلب مورد بحث را در کروشه [ ] متذکر شده است.
محقق همچنین به این نکته اشاره کرده که نسخه‌‏اى که به‎عنوان حاشیه طبیعیات شفا تألیف آقا حسین خوانسارى در ذریعه یاد شده همان حاشیه طبیعیات تألیف [[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین|آقا جمال خوانسارى]] است نه آقا حسین خوانسارى (پدر آقا جمال). نسخه‏‌هایى که از حاشیه شفا تألیف آقا حسین خوانسارى در دست است فقط حاشیه الهیات است که توسط کنگره آقا حسین خوانساری چاپ شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


نویسنده در نقل برخی اقوال از الفاظ خاصی استفاده کرده است. الفاظی چون «بعض سادة المحققین» که محقق اثر در پاورقی توضیح داده که منظور محقق داماد (م1040ق) است و حاشیه وی بر شفا چاپ نشده و خطی است. وی همچنین به دیگر صفحاتی از کتاب که از این لفظ استفاده شده اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، صفحه 23، پاورقی1</ref>.
شارح در شرح عبارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] ابتدا به شماره مقاله و تعداد فصول آن اشاره کرده است؛ سپس شماره فصل را متذکر شده و به شیوه رایج شارحان، بخشی از عبارت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] را با لفظ «قوله» آورده و به شرح آن پرداخته است. محقق کتاب به جهت این‎که خواننده نیاز به مراجعه به متن شفاء نداشته باشد، عناوین فصول و صفحه مطلب مورد بحث را در کروشه [ ] متذکر شده است.
 
نویسنده در نقل برخی اقوال از الفاظ خاصی استفاده کرده است. الفاظی چون «بعض سادة المحققین» که محقق اثر در پاورقی توضیح داده که منظور [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|محقق داماد]] (م1040ق) است و حاشیه وی بر شفا چاپ نشده و خطی است. وی همچنین به دیگر صفحاتی از کتاب که از این لفظ استفاده شده اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، صفحه 23، پاورقی1</ref>.


در پاورقی‎های کتاب اختلاف نسخ، تصحیح و توضیح برخی الفاظ و عبارات ذکر شده است.
در پاورقی‎های کتاب اختلاف نسخ، تصحیح و توضیح برخی الفاظ و عبارات ذکر شده است.
فهرست مطالب و مصادر تصحیح اثر در انتهای آن ذکر شده است.
فهرست مطالب و مصادر تصحیح اثر در انتهای آن ذکر شده است.


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش