مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class='wikiInfo'>

|+ |

! نام کتاب!! data-type='bookName'|مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار

|data-type='otherBookNames'|

|data-type='authors'|[[شبر، عبدالله]] (نويسنده)

|data-type='language'|عربي

|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏128‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏م‎‏6  

|data-type='subject'|احاديث شيعه - نقد و تفسير  

|data-type='publisher'|بصيرتي

|data-type='publishPlace'| ايران - قم

|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1371ق ,   

|-class='articleCode'

|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE14504AUTOMATIONCODE

'''مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار'''، اثر سید عبدالله شبر، با تحقیق سید علی، از نوادگان مؤلف، کتابی است که در آن، «با استفاده از راهکارهای گوناگون، به شرح روایات مشکل و حل وجوه غامض آن‎ها پرداخته شده است که از آن جمله، می‎توان از بهره‎گیری از لغت، صرف و نحو، تاریخ، علوم طبیعی، توجه به فنون و آرایه‎های ادبی، مراجعه به قرآن و حدیث، کوشش در حل تعارض اخبار و نقد محققانه و عالمانه شروح گذشتگان نام برد»<ref>ر.ک: فقهی‎زاده، عبدالهادی؛ عماری اله‎یاری، زهرا، ص70</ref>.

شبر در این اثر، به بیان مضمون 263 حدیث - ‎که در فهم آن‎ها به‎نوعی، ابهام و پیچیدگی وجود دارد - ‎پرداخته است. او در نخستین جلد اثر خود، فقط درباره روایات اعتقادی سخن گفته است؛ چنان‎که جلد دوم، دربردارنده روایات اعتقادی، فقهی و اخلاقی است<ref>ر.ک: فقهی‎زاده، عبدالهادی؛ عماری اله‎یاری، زهرا، ص70</ref>.

وی ابتدا سند و سپس متن حدیث را ذکر کرده است و در ادامه، ذیل عناوین بیان یا ایضاح و تبیین، به ذکر مشکلات موجود در فهم حدیث پرداخته و احیانا مخالفت آن را با اصول امامیه بیان کرده است. سپس به ذکر وجوه حل مشکل از دیدگاه علما پرداخته و در پایان، ذیل عنوان «أقول» به بیان نظرات خویش، پرداخته است. از منابع مورد استناد او، افزون بر آیات و روایات، می‎توان از استدلال‎های عقلی و کلامی، اقوال عالمان پیشین، به‎ویژه بیانات علامه مجلسی در «بحار الأنوار» یاد کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.

شبر برای حل و شرح مشکل مورد نظر خود، گاه از وجوه متعدد استفاده کرده است؛ چنان‎که گاه نیز ذیل توضیحات خود، بحث‎های کلامی مفصلی با عنوان تذییل یا تتمه می‎آورد<ref>ر.ک: همان</ref>.

#:ج)- فنون بلاغت و آرایه‎های ادبی: توجه به مجاز، اعم از کنایه، استعاره و تشبیه در روایات، از دیگر مبانی نویسنده در فهم احادیث است؛ برای نمونه، در روایت «لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلوة و لكل شيء أنف و أنف الصلوة التكبير»، شبر این روایت را بر سبیل مجاز دانسته است؛ به این معنا که کل دین به‎وسیله نماز شناخته می‎شود، همان‎ طور که انسان به‎وسیله صورت، شناخته می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.

# مرجعیت قرآن در فهم حدیث: شبر از آیات قرآن، در موارد متعددی جهت رسیدن به فهم صحیح از حدیث استفاده کرده است. وی در بسیاری از موارد، آیات قرآن را شاخص فهم حدیث شناسانده است. بنابراین، برداشت صحیح از حدیث را با توجه به مفاهیم آیات قرآنی، بیان کرده است؛ برای نمونه، در حدیثی از پیامبر(ص) وارد شده است که: «ويل لمن غلبت آحاده عشراته» و شبر برای توجیه این حدیث، مراد از آحاد را سیئات و مراد از عشرات را حسنات دانسته و به آیه 16 سوره انعام اشاره کرده است و در این صورت، معنای حدیث آن است که: وای بر کسی که گناهانش بر نیکی‎هایش غلبه یابد<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>.

# حجیت سنت قطعی در فهم حدیث: شبر برای استناد به سنت قطعی معصومان(ع)، به احادیث متواتر واردشده از آنان اشاره کرده و بعضی از احادیث مشتمل بر وجوه مشکل را در تنافی با این احادیث دانسته است؛ برای نمونه، هنگام شرح حدیثی درباره احباط و تکفیر، به آیات و روایات فراوانی در این مورد اشاره کرده و می‎گوید: شبهه‎ای در این‎باره بعد از تأمل در آیات و روایات باقی نمی‎ماند. وی در تبیین حدیث تولد هر مولود بر فطرت الهی، پس از ذکر تأویلات سید مرتضی می‎گوید: در تأویل این خبر، به این تکلفات و تأویلات نیاز نیست، بلکه آنچه که از آیات و روایت رسیده است، ثابت می‎کند که عقول خلق بر مبنای فطرت و اقرار به خداوند خلق شده و همه افراد بشر به آن اذعان دارند. او سپس روایات واردشده در این‎باره را ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>.