۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مؤسسة آل البيت عليهم‌السلام لاحياء التراث: تفاوت میان نسخه‌ها
مؤسسة آل البيت عليهم‌السلام لاحياء التراث (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۶ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۳۹
، ۲۶ نوامبر ۲۰۱۷بدون خلاصۀ ویرایش
(←اهداف) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث''' مجموعه‌ای تحقیقی، پژوهشی و انتشاراتی در قم است. این مؤسسه که با رویکرد احیاء میراث تشیع فعالیت می‌کند با مراکز علمی و تحقیقاتی کشورهای جهان نیز ارتباط فرهنگی داشته و شعبه‌هایی در شهرهای دیگر هم دارد که یکی از مشهورترین آنها، شعبه بیروت است. ارتباط با سایر مؤسسات مشابه، شرکت در کنگره‌ها و کنفرانس‌ها، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، انتشار فصلنامه تراثنا و ایجاد مراکز اطلاع‌رسانی از دیگر فعالیت‌های مؤسسه آل البیت است. | '''مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث''' مجموعه‌ای تحقیقی، پژوهشی و انتشاراتی در قم است. این مؤسسه که با رویکرد احیاء میراث تشیع فعالیت می‌کند با مراکز علمی و تحقیقاتی کشورهای جهان نیز ارتباط فرهنگی داشته و شعبه‌هایی در شهرهای دیگر هم دارد که یکی از مشهورترین آنها، شعبه بیروت است. ارتباط با سایر مؤسسات مشابه، شرکت در کنگره‌ها و کنفرانس‌ها، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، انتشار فصلنامه تراثنا و ایجاد مراکز اطلاع‌رسانی از دیگر فعالیت‌های مؤسسه آل البیت است. | ||
مؤسسه در سال ۱۳۶۲ش/ 1404ق/1984م جهت یاری‌دادن به حوزه‌های علمیه و حمایت از محققان میراث اسلامی با همکاری سید جواد شهرستانی، سید علی خراسانی و شیخ محمد نجف پایه‌گذاری گردید<ref>آینه میراث،1377-1378 ص113</ref> | مؤسسه در سال ۱۳۶۲ش/ 1404ق/1984م جهت یاری‌دادن به حوزه‌های علمیه و حمایت از محققان میراث اسلامی با همکاری سید جواد شهرستانی، سید علی خراسانی و شیخ محمد نجف پایه‌گذاری گردید<ref>آینه میراث،1377-1378 ص113</ref> | ||
ریاست این مؤسسه را حضرت آقای شهرستانی و معاونت علمی آن را حجت‌الاسلام خراسانی و معاونت اجرایی آن را حجت‌الاسلام حاج شیخ کاظم جواهری به عهده دارند. مؤسسه دارای یک هیئت امنای پنج نفره است و بودجه و اعتبارات آن توسط آقای شهرستانی تامین می گردد.<ref> | ریاست این مؤسسه را حضرت آقای شهرستانی و معاونت علمی آن را حجت‌الاسلام خراسانی و معاونت اجرایی آن را حجت‌الاسلام حاج شیخ کاظم جواهری به عهده دارند. مؤسسه دارای یک هیئت امنای پنج نفره است و بودجه و اعتبارات آن توسط آقای شهرستانی تامین می گردد.<ref>همان، ص113-114</ref> | ||
== اهداف == | == اهداف == | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
# آگاه ساختن عالمان،فرهیختگان، طلاب،دانشجویان و سایر علاقه‌مندان و پیروان اسلام و تشیع،به میراث بزرگ و گـنجینهء نـفیس و آثار و تألیفات و میراث گرانقدری که دانشمندان بزرگ اسلام،به ویژه شیعه از خویش به یادگار گذاشته‌اند. | # آگاه ساختن عالمان،فرهیختگان، طلاب،دانشجویان و سایر علاقه‌مندان و پیروان اسلام و تشیع،به میراث بزرگ و گـنجینهء نـفیس و آثار و تألیفات و میراث گرانقدری که دانشمندان بزرگ اسلام،به ویژه شیعه از خویش به یادگار گذاشته‌اند. | ||
# مرتبط ساختن امت اسلامی به گذشتهء درخشانش در عرصهء علم،فرهنگ و تمدن شکوهمند اسلامی و مـیراث پرارج و بـی‌نظیر ائمـهء طاهرین(ع)و اهل بیت پیامبر (ص)و سـود جـستن و بـهره‌ور ساختن این ارتباط با گذشته،جهت آگاهی بیشتر در مسیر تکامل فردی و اجتماعی مسلمانان و شیعیان. | # مرتبط ساختن امت اسلامی به گذشتهء درخشانش در عرصهء علم،فرهنگ و تمدن شکوهمند اسلامی و مـیراث پرارج و بـی‌نظیر ائمـهء طاهرین(ع)و اهل بیت پیامبر (ص)و سـود جـستن و بـهره‌ور ساختن این ارتباط با گذشته،جهت آگاهی بیشتر در مسیر تکامل فردی و اجتماعی مسلمانان و شیعیان. | ||
# از همه مهمتر تبیین و توضیح تفکر و اندیشه نـورانی و شـیوهء حـسنهء آل البیت(ع) در بیان اسلام،قرآن،احکام و شریعت پاک مـحمدی(ص)<ref> | # از همه مهمتر تبیین و توضیح تفکر و اندیشه نـورانی و شـیوهء حـسنهء آل البیت(ع) در بیان اسلام،قرآن،احکام و شریعت پاک مـحمدی(ص)<ref>همان، ص114</ref> | ||
==بخش‌ها== | ==بخش‌ها== | ||
مؤسسه آل البیت به جهت پیشبرد فعالیت‌های خویش دارای گروه‌هایی با شرح وظایف خاص بوده که بخشی از آنها بدین شرح است: | مؤسسه آل البیت به جهت پیشبرد فعالیت‌های خویش دارای گروه‌هایی با شرح وظایف خاص بوده که بخشی از آنها بدین شرح است: | ||
# گروه گزینش: | # گروه گزینش: اولویت بندی منابع و تحقیقات بر اساس نیازهای جامعه علمی و فرهنگی، از طرف دیگر آثار و منابعی که موجب انحراف و انحطاط جامعه اسـلامی اسـت،از دائرهء تحقیق و پژوهش و از میان متون و تـراث اسلامی خارج سازند. بـنابراین کـتاب گزینش شده،باید برای امـت اسـلامی مفید باشد و به استحکام و استواری عقاید جامعه کـمک کـند. | ||
# | # گروه ارزیاب و گردآورندهء نسخه‌ها: پس از انـتخاب کـتاب موردنظر، گروه ارزیـاب مـؤسسه،جستجوی گستردهء خویش را جـهت یـافتن نسخه‌های آن کتاب در فهارس نسخه‌های خطی کتابخانه‌ها آغاز می‌کند و تعداد شمارهء نسخه‌های یافته شده در فـهارس را در لیـستهای مخصوص ثبت می‌کند، سپس برای ارزیـابی آن نـسخ موجود وارد عـمل مـی‌شود و نـسخهء گزینش و ارزیابی شده را کـه از همه بهتر است انتخاب می‌نماید.برای این کار ضوابط و موازین و ملاکهایی وجود دارد که خبرگان گـروه ارزیـاب و متخصصان فن آنها را به کار مـی‌گیرند و از مـهمترین ایـن مـلاکها ایـن است که نـسخه بـه خط خود مؤلف باشد و یا نزد مؤلف قرائت شده و یا در زمان خود وی استنساخ و مورد تـأیید وی قـرار گـرفته باشد و یا اینکه با نسخهء اصل مـقابله و یـا نـزد عـلما اسـتماع شـده و یا از طرف مؤلف صحت آن تأیید گردیده و همچنین تاریخ نسخه و هویت استنساخ‌کننده شناسایی و یا واقف آن در ترجیح و ارزیابی تأثیر فراوان دارد. | ||
# گروه بازخوانی و تقطیع | # گروه بازخوانی و تقطیع نص: بعد از انتخاب نسخه‌ها و عکس نسخه‌های بـهتر، نـسخهء موردنظر نزد یکی از فاضل‌ترین و آگاه‌ترین شخص به لغت عربی،قرائت می‌شود و گروه با بهره‌برداری از علائم نگارشی مانند:فاصله، نقطه گذاری، علامت تعجب،اسـتفهام،اسـتنکار و جمله‌های معترضه و اشاره به آیـات و روایـات،به تقطیع متن و ویراستاری صوری آن،نسخه را برای مقابله،تصحیح و گزینش متنی استوار آماده می‌سازد. | ||
# گروه | # گروه استنساخ: پس از اینکه تقطیع نص و توزیع فقرات آن تمام شد،نـسخه مـورد نظر به حروفچین داده مـی‌شود تـا با دستگاههای مجهز حروفچینی،نسخه‌ای جدید و حروفچینی شده را استنساخ نماید و برای دقت در این کار،نسخهء حروفچینی شده با اصل نسخه،مطابقت داده شده و مقابله می‌گردد تا خطا و اغلاط آن اصلاح شود و نـسخه‌ای سـالم و دور از اشتباه و خطا در اختیار محقق قرار گیرد. | ||
# | # گروه مقابله نسخه‌ها: در این مرحله، گروه مقابله،نسخهء حروفچینی و تصحیح شده را با دیگر نسخه‌های خطی مقابله می‌کنند و موارد اختلافی بین نسخه‌ها در برگه‌ای جداگانه کـه هـمراه نسخهء حـروفچینی شده است،ثبت می‌گردد و برای هریک از نسخه‌ها،به تناسب نسخهء گرفته شده از مراکز و کتابخانه‌ها رمزی تعیین مـی‌شود مثلا برای نسخه‌ای که از کتابخانهء مجلس شورای اسلامی،گرفته شده،رمـز«م»و بـرای کـتابخانهء آستان قدس رضوی،رمز«ق» انتخاب می‌شود و همچنین سایر نسخه‌ها. | ||
# گروه | # گروه استخراج آیات و احادیث: این گـروه خود دارای بخشهایی جداگانه بدین شرح است: | ||
#:الف.بخش استخراج آیات:این بخش کوشش مـی‌کند با دقت،تمامی آیـاتی کـه در متن و نصّ مورد تحقیق به صراحت و یا به اشاره آمده است،بازیابی و شناسایی گردد و با نشانی کامل و دقیق ثبت شود. | |||
#:ب.بخش استخراج احادیث در مصادر شیعی:که روایات ذکر شده در متن اثـر مورد تحقیق که به صراحت،یا به اشاره و یا به مفاد آن استدلال شده در منابع و مصادر شیعی مورد جستجو قرار می‌گیرد و با نشانی و آدرس کامل آنها ارجاع و ثبت می‌گردد. | |||
#:ج.بخش استخراج احادیث در مـصادر اهـل سنت:در این بخش نیز روایاتی که در متن اثر به صراحت،یا به اشاره و یا به مفاد آنها استدلال شده است،در منابع و مصادر اهل سنت و عامه مورد کاوش قرار گرفته و بـا دقـت به آن مصادر ارجاع و ثبت می‌شود. | |||
# گروه استخراج اقوال فقهی: که خود به دو بخش تقسیم می‌گردد: | |||
الف.بخش استخراج اقوال فقهی عالمان شیعی:در این بخش اقدام به استخراج اقوال نقل شـده در مـصادر و منابع فقهی و جز آن‌که به عالمان امامیه تعلق دارد،می‌شود،خواه نقل قول مستقیم باشد و یا از آنان نقل شده باشد که دارای بابی بزرگ و گسترده است و شامل مسائلی چون: شهرت،اجـماع،مـسائل اخـتلافی و غیر آنها می‌گردد.همچنین اقـوالی کـه بـه صورت: ذهب الیه بعض،قال به جماعة،احتمله آخرون،تردّد او توقف او تأمّل فیه طائفة و مانند اینها آمده است،نیز شناسایی و اسـتخراج مـی‌شود. | |||
ب.بـخش استخراج اقوال فقهی عالمان اهل سنت:در این بـخش،هـمهء مراحلی که در بخش پیشین ذکر شد،اجرا می‌شود،با این تفاوت که در منابع اهل سنت جستجو صورت می‌گیرد،البـته بـا مـراعات و دقت کامل در ارجاع اقوال استخراج شده به منابع و مصادر اصـلی و به حسب مذاهب عالمانی که اقوالشان استخراج می‌گردد،مثلا از فقه شافعی:به کتاب الأمّ شافعی؛مختصر مزنی؛مـهذب فـیروز آبـادی؛و فتح العزیز رافعی و...و از فقه حنفی به:مشکل الآثار طحاوی؛احکام القـرآن جـصّاص؛مبسوط سرخسی؛هدایه و شرح هدایهء مرغینانی و جامع الصغیر شیبانی و از فقه مالکی:به الموطأ مالک؛احکام القـرآن قـرطبی و ابـن عربی؛الفتاوی و بدایة المجتهد ابن رشد و از فقه حنبلی:به احکام النساء احـمد بـن حـنبل؛المغنی ابن قدامه،الاحکام السلطانیه ابویعلی،الفتاوی الکبری ابن تیمیه و از فقه ظاهری:به المـحلی ابـن حـزم و جز اینها ارجاع می‌گردد. | |||
اضافه بر این دو مورد،در این دو بخش، اشعار،امثال،لغت و غـیر آن نـیز استخراج و ارجاع داده می‌شود. | |||
# گروه فهرست‌نگاری: گروهی خاص بر روی تهیه فهرست‌هایی فنی لازم و موردنیاز برای هر یک از آثار کار می‌کنند. | # گروه فهرست‌نگاری: گروهی خاص بر روی تهیه فهرست‌هایی فنی لازم و موردنیاز برای هر یک از آثار کار می‌کنند. | ||