پرش به محتوا

الشافية في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک های درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'رضى‌ الدين' به 'رضى‌الدين')
(لینک های درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR20149J1.jpg|بندانگشتی|‏الشافية في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية]]
[[پرونده:NUR20149J1.jpg|بندانگشتی|‏الشافية في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|‏الشافية في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية
! نام کتاب!! data-type="bookName" |‏الشافية في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|الوافیه نظم الشافیه
| data-type="otherBookNames" |الوافیه نظم الشافیه
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[نیساری]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[نیساری]] (نويسنده)


[[ابن حاجب، عثمان بن عمر]] (نويسنده)
[[ابن حاجب، عثمان بن عمر]] (نويسنده)
خط ۱۷: خط ۱۷:
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربی
| data-type="language" |عربی
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PJ‎‏ ‎‏6131‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ش‎‏2
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏PJ‎‏ ‎‏6131‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ش‎‏2
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|زبان عربی - شواهد شعری
| data-type="subject" |زبان عربی - شواهد شعری


زبان عربی - صرف
زبان عربی - صرف
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|المکتبة العصرية
| data-type="publisher" |المکتبة العصرية
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|صیدا - لبنان
| data-type="publishPlace" |صیدا - لبنان
|-
|-
|سال نشر  
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1429 هـ.ق  
| data-type="publishYear" | 1429 هـ.ق  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE20149AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE20149AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>


 
'''الشافيه في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية'''، اثر [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|جمال‌الدين ابى‌عمرو عثمان بن عمر الدوينى]]، نحوى معروف به [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|ابن حاجب]] (متوفاى 646ق)، كتابى است پيرامون علم صرف كه به زبان عربى و در سال 716ق، نوشته شده و با تحقيق و تصحيح درويش الجويدى، ارائه گرديده است.
== معرفى اجمالى ==
 
 
«الشافيه في علم التصريف و يليها الوافية نظم الشافية»، اثر جمال‌ الدين ابى‌عمرو عثمان بن عمر الدوينى، نحوى معروف به ابن حاجب (متوفاى 646ق)، كتابى است پيرامون علم صرف كه به زبان عربى و در سال 716ق، نوشته شده و با تحقيق و تصحيح درويش الجويدى، ارائه گرديده است.


وجود شروح و حواشى متعدد پيرامون اين اثر، نشان از اهميت آن دارد.
وجود شروح و حواشى متعدد پيرامون اين اثر، نشان از اهميت آن دارد.
خط ۵۶: خط ۵۲:
اين اثر هم مانند كتاب ديگر ابن حاجب، كافيه، كتابى بسيار ارزشمند است. البته از اسلوب منطقى برخوردار نيست، ولى حاوى مطالب و مباحث دقيق علم صرف هست.
اين اثر هم مانند كتاب ديگر ابن حاجب، كافيه، كتابى بسيار ارزشمند است. البته از اسلوب منطقى برخوردار نيست، ولى حاوى مطالب و مباحث دقيق علم صرف هست.


صرف در آغاز، با نحو درآميخته بوده و اصطلاح نحو در آن زمان، صرف را نيز شامل مى‌شده است. در نيمه نخست سده 3ق، ابوعثمان مازنى، در علم تصريف، كتابى مستقل و درخور ذكر نگاشت كه بر دانش گسترده او در اين زمينه دلالت داشت. پس از وى، ابوالحسن تميمى (د 298ق)، زجاج (د 311ق) و ابوعلى فارسى (د 392ق) در آثار خود مباحث صرفى را مطرح كردند، آنگاه ابن جنى (د 392ق) كتاب «التصريف الملوكي و سر الصناعة» را تأليف كرد و به شرح كتاب مازنى پرداخت. از اين زمان به بعد، كار تأليف در زمينه صرف ادامه يافت و گروهى نيز به شرح و حاشيه‌نويسى بر آن آثار دست زدند و به همين سبب از اواخر سده 4ق به بعد، انبوهى كتاب در اين خصوص پديدار گشت. در ميان همه اين آثار، كتاب حاضر، از شهرت خوبى برخوردار گشت.<ref>فرزانه، سيد بابك، ص 107</ref>
صرف در آغاز، با نحو درآميخته بوده و اصطلاح نحو در آن زمان، صرف را نيز شامل مى‌شده است. در نيمه نخست سده 3ق، ابوعثمان مازنى، در علم تصريف، كتابى مستقل و درخور ذكر نگاشت كه بر دانش گسترده او در اين زمينه دلالت داشت. پس از وى، ابوالحسن تميمى (د 298ق)، زجاج (د 311ق) و ابوعلى فارسى (د 392ق) در آثار خود مباحث صرفى را مطرح كردند، آنگاه [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنى]] (د 392ق) كتاب «التصريف الملوكي و سر الصناعة» را تأليف كرد و به شرح كتاب مازنى پرداخت. از اين زمان به بعد، كار تأليف در زمينه صرف ادامه يافت و گروهى نيز به شرح و حاشيه‌نويسى بر آن آثار دست زدند و به همين سبب از اواخر سده 4ق به بعد، انبوهى كتاب در اين خصوص پديدار گشت. در ميان همه اين آثار، كتاب حاضر، از شهرت خوبى برخوردار گشت.<ref>فرزانه، سيد بابك، ص 107</ref>


نويسنده، صرف و نحوى را كه توسط [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] در هم آميخته شده بود، از هم جدا كرده و به شيوه ابن جنى و مازنى برگردانده است.<ref>فرزانه، سيد بابك، ص 108</ref>بااين‌حال، اين اثر با وجود شهرتش، بازتاب ديدگاه‌هاى ابن جنّى «در سرّ الصناعة» است، اما بسيار خوب فصل‌بندى و تنظيم شده است و از ميان شروح متعدد آن، شرح رضى‌الدين استرآبادى (متوفى 686) و شرح فخر‌ الدين جاربَردى (متوفى 742 يا 746) بسيار مورد توجه قرار گرفته‌اند.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، ج 7، ص 364</ref>
نويسنده، صرف و نحوى را كه توسط [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] در هم آميخته شده بود، از هم جدا كرده و به شيوه [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنى]] و مازنى برگردانده است.<ref>فرزانه، سيد بابك، ص 108</ref>بااين‌حال، اين اثر با وجود شهرتش، بازتاب ديدگاه‌هاى [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنّى]] «[[سر صناعة الإعراب|در سرّ الصناعة]]» است، اما بسيار خوب فصل‌بندى و تنظيم شده است و از ميان شروح متعدد آن، [[شرح شافیة ابن الحاجب|شرح رضى‌الدين استرآبادى]] (متوفى 686) و شرح فخر‌ الدين جاربَردى (متوفى 742 يا 746) بسيار مورد توجه قرار گرفته‌اند.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، ج 7، ص 364</ref>


اين كتاب، از جمله متون درسى حوزه‌هاى شافعيه و بعضى از مناطق حنفى‌مذهب است.
اين كتاب، از جمله متون درسى حوزه‌هاى شافعيه و بعضى از مناطق حنفى‌مذهب است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش