۶۱٬۱۸۹
ویرایش
نهاية المقال في تكملة غاية الآمال: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'محقق حلی، جعفر بن حسن' به 'حلی، جعفر بن حسن') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
كتاب «نهاية المقال» يكى از آثار گرانقدر فقه استدلالى در شرح كتاب بر خيارات ال[[كتاب المكاسب|مكاسب]] | كتاب «نهاية المقال» يكى از آثار گرانقدر فقه استدلالى در شرح كتاب بر خيارات ال[[كتاب المكاسب|مكاسب]] [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] «قده» مى‌باشد. | ||
اين كتاب به درخواست پدر بزرگوار ايشان شيخ محمدحسن مامقانى (م 1323 ق) و براى تكميل كتاب غاية الآمال وى به همان سبك تأليف شده است. | اين كتاب به درخواست پدر بزرگوار ايشان شيخ محمدحسن مامقانى (م 1323 ق) و براى تكميل كتاب غاية الآمال وى به همان سبك تأليف شده است. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
در اين كتاب تقريبا تمامى اقوال فقهاى عظام از زمان [[شيخ صدوق]] تا زمان مؤلف به صورت رمز و كنايه و با اسامى مختصر مطرح شده و نظير كتاب‌هاى «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]]» و «[[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]»، دائرة المعارفى از اقوال و نظريات فقهى مى‌باشد. | در اين كتاب تقريبا تمامى اقوال فقهاى عظام از زمان [[شيخ صدوق]] تا زمان مؤلف به صورت رمز و كنايه و با اسامى مختصر مطرح شده و نظير كتاب‌هاى «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]]» و «[[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]»، دائرة المعارفى از اقوال و نظريات فقهى مى‌باشد. | ||
در اين كتاب صرفا كتاب خيارات شرح زده شده است و بعدها كتاب «القلائد الثمينة على الرسائل الست السنيّة» كه شرح 6 كتاب ملحق به [[كتاب المكاسب|مكاسب]] | در اين كتاب صرفا كتاب خيارات شرح زده شده است و بعدها كتاب «القلائد الثمينة على الرسائل الست السنيّة» كه شرح 6 كتاب ملحق به [[كتاب المكاسب|مكاسب]] شيخ اعظم مى‌باشد، به اين كتاب ضميمه شده است. | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
اين كتاب به درخواست پدر مؤلف، محمدحسن مامقانى تأليف شده است. وى در خطبۀ كتاب در اين مورد مى‌نويسد: | اين كتاب به درخواست پدر مؤلف، محمدحسن مامقانى تأليف شده است. وى در خطبۀ كتاب در اين مورد مى‌نويسد: | ||
پس از پايان يافتن مبحث خيارات از كتاب «منتهى مقاصد الأنام في نكت شرائع الإسلام» (منتهى المقاصد)، در سال 1316 ق، زمانى كه همراه پدرم در سال 1322ق در خراسان بوديم، بعضى از علماى خراسان از پدرم خواستند كه كتاب غاية الآمال را تكميل نموده و مبحث خيارات را نيز مانند [[كتاب المكاسب|مكاسب]] | پس از پايان يافتن مبحث خيارات از كتاب «منتهى مقاصد الأنام في نكت شرائع الإسلام» (منتهى المقاصد)، در سال 1316 ق، زمانى كه همراه پدرم در سال 1322ق در خراسان بوديم، بعضى از علماى خراسان از پدرم خواستند كه كتاب غاية الآمال را تكميل نموده و مبحث خيارات را نيز مانند [[كتاب المكاسب|مكاسب]] محرمه و بيع بطور كامل شرح بزند. | ||
پدرم به دليل كثرت اشتغالات عذرخواهى كرده، ولى از من با تأكيد خواست كه به همان سبك كه در غاية الآمال وى كتاب ال[[كتاب المكاسب|مكاسب]] | پدرم به دليل كثرت اشتغالات عذرخواهى كرده، ولى از من با تأكيد خواست كه به همان سبك كه در غاية الآمال وى كتاب ال[[كتاب المكاسب|مكاسب]] شيخ شرح زده شده من نيز قسمت خيارات را شرح بزنم. | ||
من نيز پس از بازگشتم تا آنجا كه در توانم بود امر ايشان را اطاعت نمودم. | من نيز پس از بازگشتم تا آنجا كه در توانم بود امر ايشان را اطاعت نمودم. | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
قسمت دوم از مبحث ارش تا آخر احكام قبض مى‌باشد. | قسمت دوم از مبحث ارش تا آخر احكام قبض مى‌باشد. | ||
در قسمت خيارات نظير [[كتاب المكاسب|مكاسب]] | در قسمت خيارات نظير [[كتاب المكاسب|مكاسب]] شيخ اعظم مباحث تعريف خيار، اقسام خيار (مجلس، حيوان، شرط، غبن، تأخير، رؤيت، عيب) مطرح شده است. | ||
در قسمت دوّم مباحث ارش، شروط، اقسام نذر، شرط صحيح و فاسد، احكام خيار، نقد و نسيئه، قبض آورده شده است. | در قسمت دوّم مباحث ارش، شروط، اقسام نذر، شرط صحيح و فاسد، احكام خيار، نقد و نسيئه، قبض آورده شده است. | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
همان طور كه قبلا گفته شد از بارزترين خصوصيات كتاب طرح نظريات پدر بزرگوار مؤلف از غاية الآمال و نقد و يا تأييد اين نظريات مى‌باشد كه در اين كتاب با احترامى خاص از ايشان ياد نموده و با عبارت‌هايى همچون «أدام الله تعالى ظلاله»، «جعلني الله فدائه»، «روحي فداه»، «أعلى الله مقره و مقامه» پس از اسامى ايشان ياد مى‌كند. | همان طور كه قبلا گفته شد از بارزترين خصوصيات كتاب طرح نظريات پدر بزرگوار مؤلف از غاية الآمال و نقد و يا تأييد اين نظريات مى‌باشد كه در اين كتاب با احترامى خاص از ايشان ياد نموده و با عبارت‌هايى همچون «أدام الله تعالى ظلاله»، «جعلني الله فدائه»، «روحي فداه»، «أعلى الله مقره و مقامه» پس از اسامى ايشان ياد مى‌كند. | ||
از ديگر خصوصيات كتاب طرح مفصل تمام نظريات يا اكثر نظريات فقهاى عظام و بررسى آنان مى‌باشد كه در كمتر حاشيه‌اى بر [[كتاب المكاسب|مكاسب]] | از ديگر خصوصيات كتاب طرح مفصل تمام نظريات يا اكثر نظريات فقهاى عظام و بررسى آنان مى‌باشد كه در كمتر حاشيه‌اى بر [[كتاب المكاسب|مكاسب]] اين تتبع وسيع ديده مى‌شود. | ||
به عنوان نمونه در صفحۀ 45 نام حدود 34 نفر از فقهاى بزرگ و تأليفات آنان در سه سطر ذكر شده است: | به عنوان نمونه در صفحۀ 45 نام حدود 34 نفر از فقهاى بزرگ و تأليفات آنان در سه سطر ذكر شده است: | ||
هو خيرة يه و ط و ئر و الغنية و يع و فع و كرة و عد و شاد و الإيضاح و اللمعة و التنقيح و مع صد و مجمع الفائدة و الكفاية و الوسائل و الهداية و الرياض و ئق و المصابيح و محكى المقنعة و [[المراسم في الفقه الإمامي|المراسم]] | هو خيرة يه و ط و ئر و الغنية و يع و فع و كرة و عد و شاد و الإيضاح و اللمعة و التنقيح و مع صد و مجمع الفائدة و الكفاية و الوسائل و الهداية و الرياض و ئق و المصابيح و محكى المقنعة و [[المراسم في الفقه الإمامي|المراسم]] و الوسيلة و ير و فقه القرآن للراوندي و كشف الرموز و التبصرة و لف و شرح شاد لفخر و تعليق شاد للكركي و إيضاح فع للقطيفي و الميسيّة و س و غيرها. (صفحۀ 45). | ||
همراه با اين استقراء تام، مؤلف به نظريات بزرگان از فقها در كتاب‌هاى مختلف آنان احاطه داشته و گاهى يك مسأله را از كتب مختلف آنان ذكر نموده است. | همراه با اين استقراء تام، مؤلف به نظريات بزرگان از فقها در كتاب‌هاى مختلف آنان احاطه داشته و گاهى يك مسأله را از كتب مختلف آنان ذكر نموده است. | ||
| خط ۱۴۳: | خط ۱۴۳: | ||
به دليل تخصص وى در علم رجال و تأليف كتب ارزشمندى همچون «تنقيح المقال في علم الرجال» در اين كتاب مباحث ارزشمند و مفصلى از علم رجال ديده مى‌شود. | به دليل تخصص وى در علم رجال و تأليف كتب ارزشمندى همچون «تنقيح المقال في علم الرجال» در اين كتاب مباحث ارزشمند و مفصلى از علم رجال ديده مى‌شود. | ||
به عنوان نمونه در مورد [[برقی، احمد بن محمد|صاحب رجال برقى]] | به عنوان نمونه در مورد [[برقی، احمد بن محمد|صاحب رجال برقى]] مى‌نويسد: | ||
و هو مشترك بين ثلثة محمد بن خالد و أخيه الحسن و ابنه أحمد و الكل ثقاة على قول الشيخ و لكن النجاشي ضعف محمّدا و قال ابن الغضائري حديثه يعرف و ينكر و يروى عن الضعفاء... (صفحۀ 151 سطر 16). | و هو مشترك بين ثلثة محمد بن خالد و أخيه الحسن و ابنه أحمد و الكل ثقاة على قول الشيخ و لكن النجاشي ضعف محمّدا و قال ابن الغضائري حديثه يعرف و ينكر و يروى عن الضعفاء... (صفحۀ 151 سطر 16). | ||
| خط ۱۹۴: | خط ۱۹۴: | ||
الجامع: جامع الشرايع، تأليف يحيى بن سعيد حلى (م 690 ق) | الجامع: جامع الشرايع، تأليف يحيى بن سعيد حلى (م 690 ق) | ||
عد: قواعد الأحكام، تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | عد: قواعد الأحكام، تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] (م 726 ق) | ||
شاد: إرشاد الأذهان إلى أحكام الإيمان، تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | شاد: إرشاد الأذهان إلى أحكام الإيمان، تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | ||
| خط ۲۲۲: | خط ۲۲۲: | ||
تعليق شاد: حاشيه بر إرشاد الأذهان، تأليف شيخ على بن حسين كركى (م 940 ق) | تعليق شاد: حاشيه بر إرشاد الأذهان، تأليف شيخ على بن حسين كركى (م 940 ق) | ||
المقتصر: المقتصر من شرح المختصر، تأليف [[ابن فهد حلی، احمد بن محمد|ابن فهد حلّى]] | المقتصر: المقتصر من شرح المختصر، تأليف [[ابن فهد حلی، احمد بن محمد|ابن فهد حلّى]] (م 816 ق) | ||
المصابيح: المصابيح في الفقه، تأليف سيد محمد بن سيد على طباطبايى (م 1242 ق) | المصابيح: المصابيح في الفقه، تأليف سيد محمد بن سيد على طباطبايى (م 1242 ق) | ||