پرش به محتوا

منهاج السنة المحمدية في الرد علی منهاج ابن تیمیة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' :' به ':')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۳۹: خط ۳۹:
</div>
</div>
==معرفی اجمالی==
==معرفی اجمالی==
''' منهاج السنة المحمدية في الرد علی منهاج ابن تیمیة''' تألیف عبدالرحمن عقیلی، ازجمله آثاری است که به زبان عربی در نقد و رد «منهاج السنة النبوية» [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه حرانی]] (متوفی728ق) نوشته شده که خود کتابی در رد «[[منهاج الكرامة في معرفة الإمامة]]» [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] (متوفی 726ق) است.
''' منهاج السنة المحمدية في الرد علی منهاج ابن تیمیة''' تألیف عبدالرحمن عقیلی، ازجمله آثاری است که به زبان عربی در نقد و رد «منهاج السنة النبوية» [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه حرانی]] (متوفی728ق) نوشته شده که خود کتابی در رد «[[منهاج الكرامة في معرفة الإمامة]]» [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] (متوفی 726ق) است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۵: خط ۴۵:
   
   
==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نویسنده در این اثر به شبهات مختلفی که ابن تیمیه بر شیعه و ائمه معصومین(ع) وارد کرده پاسخ گفته است. ازجمله این شبهات اولویت عصمت صحابه بر عصمت ائمه اطهار(ع) است که نویسنده در پاسخ می‌نویسد: عدم عصمت درباره برخی از صحابه مشخص است؛ مثلاً سمرة بن جندب در زمان عمر شرب خمر می‌کرد و بسیاری را به قتل رساند و اموال آن‌ها را به تاراج برد. همچنان که معاویه نیز شرب خمر می‌کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص206</ref>
نویسنده در این اثر به شبهات مختلفی که ابن تیمیه بر شیعه و ائمه معصومین(ع) وارد کرده پاسخ گفته است. ازجمله این شبهات اولویت عصمت صحابه بر عصمت ائمه اطهار(ع) است که نویسنده در پاسخ می‌نویسد: عدم عصمت درباره برخی از صحابه مشخص است؛ مثلاً سمرة بن جندب در زمان عمر شرب خمر می‌کرد و بسیاری را به قتل رساند و اموال آن‌ها را به تاراج برد. همچنان که معاویه نیز شرب خمر می‌کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص206</ref>  


آیه تصدق به خاتم ازجمله آیاتی است که مورد شبهه واقع شده است: «إِنَّمَا وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُمْ رَاکِعُونَ‌» ﴿المائدة: 55﴾؛ ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده‏اند: همان كسانى كه نماز برپا مى‏دارند و در حال ركوع زكات مى‏دهند.  
آیه تصدق به خاتم ازجمله آیاتی است که مورد شبهه واقع شده است: «إِنَّمَا وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُمْ رَاکِعُونَ‌» ﴿المائدة: 55﴾؛ ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده‏اند: همان كسانى كه نماز برپا مى‏دارند و در حال ركوع زكات مى‏دهند.  


ابن تیمیه در شبهه‌اش ارتباط این آیه با [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] را انکار کرده و می‌نویسد «الذین» در این آیه به صیغه جمع است و علی مفرد است. نویسنده در پاسخ می‌نویسد: اسلوب مورد خطاب قرار دادن مفرد به صیغه جمع در زبان عربی شایع است. [[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] در کتاب الغدیر تأکید می‌کند که نمونه‌های بسیاری در قرآن کریم برای این موضوع وجود دارد؛ به‌عنوان‌مثال در رابطه با آیه «َلقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِيَاءُ» ﴿آل‏عمران‏: 181﴾؛ «مسلماً خداوند، سخن كسانى را كه گفتند: «خدا نيازمند است و ما توانگريم»، شنيد». چنین گفته شده که گوینده این کلام حیی بن اخطب یا فنحاص بن عازوراء بوده است. و یا در آیه «وَ مِنْهُمُ‌ الَّذِينَ‌ يُؤْذُونَ‌ النَّبِيَّ‌» (التوبة: ۶۱) که درباره یکی از منافقین نازل شده است، چنین است<ref>ر.ک: همان، ج1، ص248-247</ref>
ابن تیمیه در شبهه‌اش ارتباط این آیه با [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] را انکار کرده و می‌نویسد «الذین» در این آیه به صیغه جمع است و علی مفرد است. نویسنده در پاسخ می‌نویسد: اسلوب مورد خطاب قرار دادن مفرد به صیغه جمع در زبان عربی شایع است. [[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] در کتاب الغدیر تأکید می‌کند که نمونه‌های بسیاری در قرآن کریم برای این موضوع وجود دارد؛ به‌عنوان‌مثال در رابطه با آیه «َلقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِيَاءُ» ﴿آل‏عمران‏: 181﴾؛ «مسلماً خداوند، سخن كسانى را كه گفتند: «خدا نيازمند است و ما توانگريم»، شنيد». چنین گفته شده که گوینده این کلام حیی بن اخطب یا فنحاص بن عازوراء بوده است. و یا در آیه «وَ مِنْهُمُ‌ الَّذِينَ‌ يُؤْذُونَ‌ النَّبِيَّ‌» (التوبة: ۶۱) که درباره یکی از منافقین نازل شده است، چنین است<ref>ر.ک: همان، ج1، ص248-247</ref>


او در یکی دیگر از اتهاماتش «حدیث علی مع الحق و الحق معه یدور حیث دار» را دروغ دانسته است. او معتقد است که احدی این حدیث را از نبی اکرم(ص) به سند صحیح و حتی ضعیف روایت نکرده است. او سپس چنین ادامه می‌دهد که حق تنها به گرد نبی(ص) می‌چرخد و اگر به گرد علی بچرخد لازم می‌آید که او نیز مانند نبی(ص) معصوم باشد. نویسنده از این شبهه چنین پاسخ می‌دهد: بخش آخر سخن ابن تیمیه که می‌گوید از این حدیث عصمت علی(ع) لازم می‌آید صحیح است و آن حضرت همانند پیامبر(ص) معصوم بود و این حدیث دلالت بر عصمت او می‌کند. اما در رابطه با بخش اول کلام ابن تیمیه که او این روایت را از احدی نشنیده است، کذب آشکار است. زیرا [[ابن مردویه، احمد بن موسی|ابن مردویه]] و هیثمی این روایت را در آثارشان آورده‌اند و این خود دلیل روشنی بر وجود این روایت در کتب اهل سنت است؛ هرچند که حدیث مذکور در برخی الفاظ در آن منابع متفاوت باشد<ref>ر.ک: همان، ص 404-403</ref>  
او در یکی دیگر از اتهاماتش «حدیث علی مع الحق و الحق معه یدور حیث دار» را دروغ دانسته است. او معتقد است که احدی این حدیث را از نبی اکرم(ص) به سند صحیح و حتی ضعیف روایت نکرده است. او سپس چنین ادامه می‌دهد که حق تنها به گرد نبی(ص) می‌چرخد و اگر به گرد علی بچرخد لازم می‌آید که او نیز مانند نبی(ص) معصوم باشد. نویسنده از این شبهه چنین پاسخ می‌دهد: بخش آخر سخن ابن تیمیه که می‌گوید از این حدیث عصمت علی(ع) لازم می‌آید صحیح است و آن حضرت همانند پیامبر(ص) معصوم بود و این حدیث دلالت بر عصمت او می‌کند. اما در رابطه با بخش اول کلام ابن تیمیه که او این روایت را از احدی نشنیده است، کذب آشکار است. زیرا [[ابن مردویه، احمد بن موسی|ابن مردویه]] و هیثمی این روایت را در آثارشان آورده‌اند و این خود دلیل روشنی بر وجود این روایت در کتب اهل سنت است؛ هرچند که حدیث مذکور در برخی الفاظ در آن منابع متفاوت باشد<ref>ر.ک: همان، ص 404-403</ref>  


از دیگر مطالبی که ابن تیمیه مورد شبهه قرار داده کلام دیگری از علامه است که همه نقل کرده‌اند که پیامبر(ص) فرمود: ای فاطمه خداوند با غضب تو غضب می‌کند و با رضای تو راضی می‌شود. ابن تیمیه این سخن را دروغی می‌داند که به پیامبر(ص) نسبت داده شده و در هیچ‌یک از کتب معروف نیامده و هیچ‌گونه اسناد صحیح یا حسنی در این رابطه وجود ندارد. نویسنده در پاسخ به این پرسش این را یکی از دروغ‌های آشکار این شخص می‌داند؛ زیرا کسانی چون [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]]، هیثمی، دولابی، ابن عدی، [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و دیگران این حدیث را به سندهای صحیح و حسن در منابع خود آورده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص412-411</ref>
از دیگر مطالبی که ابن تیمیه مورد شبهه قرار داده کلام دیگری از علامه است که همه نقل کرده‌اند که پیامبر(ص) فرمود: ای فاطمه خداوند با غضب تو غضب می‌کند و با رضای تو راضی می‌شود. ابن تیمیه این سخن را دروغی می‌داند که به پیامبر(ص) نسبت داده شده و در هیچ‌یک از کتب معروف نیامده و هیچ‌گونه اسناد صحیح یا حسنی در این رابطه وجود ندارد. نویسنده در پاسخ به این پرسش این را یکی از دروغ‌های آشکار این شخص می‌داند؛ زیرا کسانی چون [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]]، هیثمی، دولابی، ابن عدی، [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و دیگران این حدیث را به سندهای صحیح و حسن در منابع خود آورده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص412-411</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
آدرس مطالب، ارجاعات و توضیحات در پاورقی‌های کتاب ذکر شده است. فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن و فهرست منابع در انتهای جلد دوم ذکر شده است.
آدرس مطالب، ارجاعات و توضیحات در پاورقی‌های کتاب ذکر شده است. فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن و فهرست منابع در انتهای جلد دوم ذکر شده است.  


==پانویس ==
==پانویس ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش