۶۱٬۱۸۹
ویرایش
نهج‌البلاغة (تحقیق عطاردی قوچانی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
كتاب مشتمل بر مقدمه موسسه نهج‌البلاغه، مقدمه مصحح، مقدمه [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] | كتاب مشتمل بر مقدمه موسسه نهج‌البلاغه، مقدمه مصحح، مقدمه [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] و سه بخش خطبه‌ها، نامه‌ها، كلمات قصار و بخش فقه اللغة مى‌باشد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مصحح در مقدمه خود با اشاره به اينكه مخالفان و موافقان [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] | مصحح در مقدمه خود با اشاره به اينكه مخالفان و موافقان [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] وى را فصيح‌ترين افراد در تاريخ بشرى دانسته‌اند و خطبه‌ها و نامه‌هاى آن حضرت را گواه صدق مدعاى خويش دانسته‌اند، درباره چند نكته ذيل سخنانى را بيان مى‌دارد: | ||
1-خطبه‌ها ونامه‌هاى حضرت | 1-خطبه‌ها ونامه‌هاى حضرت | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
3-گردآورندگان فرمايشات على(ع) | 3-گردآورندگان فرمايشات على(ع) | ||
قبل از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، گروهى از محدثان شيعى و سنى و اديبان آن‌ها، از همان قرن نخست هجرى به نقل خطب و رسائل حرت در مجموعه‌هايى ويژه يا ضمن كتبى پرداخته‌اند و گروه بسيارى از ايشان در قرن اول تا سوم هجرى مى‌زيسته‌اند و اين مجموعه‌ها را با نام خطب [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين على(ع)]] | قبل از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، گروهى از محدثان شيعى و سنى و اديبان آن‌ها، از همان قرن نخست هجرى به نقل خطب و رسائل حرت در مجموعه‌هايى ويژه يا ضمن كتبى پرداخته‌اند و گروه بسيارى از ايشان در قرن اول تا سوم هجرى مى‌زيسته‌اند و اين مجموعه‌ها را با نام خطب [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين على(ع)]] تدوين مى‌نموده‌اند. اما از آنجا كه ما جز از طريق كتب رجال و ادب بدين مجموعه‌ها دسترسى نداريم، مصحح به يادكرد هفتاد تن از ايشان كه پيش از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، مؤلف نهج‌البلاغه، مى‌زيسته‌اند، پرداخته كه در رساله‌اى جداگانه توسط موسسه نهج‌البلاغه منتشر شده است. | ||
4-گردآورى نهج البلاغه | 4-گردآورى نهج البلاغه | ||
مصحح از نهج‌البلاغه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] | مصحح از نهج‌البلاغه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] به عنوان يكى از بهترين مجموعه‌هاى فوق‌الذكر ياد مى‌كند كه شخصى حاذق و اديب به نگارش آن اقدام نموده است. چه بسا در عصرى كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] مى‌زيسته، مجموعه‌هاى ياد شده در كتاب‌خانه‌هاى بغداد در دسترس قرار داشته و سيد با استفاده از فرصتى كه در عصر ديلميان براى شيعيان پيش آمده، به نگارش نهج‌البلاغه پرداخته باشد. از اين روست كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] به جز در مواردى اندك، به منابع و مآخذ خويش اشاره نمى‌كند و اين نيست؛ مگر به خاطر اعتماد و اطمينانى كه وى به مجموعه‌هاى مذكور داشته است. | ||
5- اجازات نهج‌البلاغه | 5- اجازات نهج‌البلاغه | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
7-تصحيح نهج‌البلاغه | 7-تصحيح نهج‌البلاغه | ||
مصحح در اين قسمت با يادآورى اين نكته كه تا زمان حاضر نسخه‌اى مصحح و منقح از نهج‌البلاغه كه با نسخه‌هاى قديمى‌تر مقابله شده باشد، وجود نداشته، به انگيزه خود از تصحيح اين كتاب شريف اشاره مى‌كند. وى به چند نسخه قديمى از نهج‌البلاغه كه به قرن پنجم هجرى و اواخر قرن ششم هجرى متعلق است، دست يافته كه به عصر [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] | مصحح در اين قسمت با يادآورى اين نكته كه تا زمان حاضر نسخه‌اى مصحح و منقح از نهج‌البلاغه كه با نسخه‌هاى قديمى‌تر مقابله شده باشد، وجود نداشته، به انگيزه خود از تصحيح اين كتاب شريف اشاره مى‌كند. وى به چند نسخه قديمى از نهج‌البلاغه كه به قرن پنجم هجرى و اواخر قرن ششم هجرى متعلق است، دست يافته كه به عصر [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] نزديك است و همين نسخه‌ها را به اضافه چند نسخه ديگر ملاك تصحيح حاضر قرار داده است. | ||
وى همچنين اين نكته را يادآور مى‌شود كه نسخه نگاشته شده، به خط خود [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] | وى همچنين اين نكته را يادآور مى‌شود كه نسخه نگاشته شده، به خط خود [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] تا زمان [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم]] در بغداد موجود بوده و دانشمندان و شارحان نهج‌البلاغه نظير قطب‌الدين كيذرى، [[قطب راوندی، سعید بن هبه‌الله |قطب‌الدين راوندى]]، على بن ناصر سرخسى و [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم]] از آن بهره مى‌برده‌اند؛ اما مع‌الاسف اين نسخه به دست ما نرسيده است، چه بسا سوخته يا به سرقت رفته باشد و هم اكنون در يكى از كتاب‌خانه‌ها يا مجموعه‌هاى شخصى در يكى از كشورها موجود باشد. | ||
مصحح با توجه به اين نكته، از كتاب‌خانه‌هاى شخصى و عمومى فراوانى بازديد كرده و با بسيارى از كتاب‌شناسان و كتاب‌داران به صحبت نشسته، اما متاسفانه بدين نسخه دست نيافته است، هر چند اين بحث و فحص چندان بى‌نتيجه هم نبوده و ايشان توانسته به دو نسخه ديگر از نهج‌البلاغه در سفرى كه به هند داشته، دست يابد و اين دو نسخه را به اضافه دو نسخه ديگر كه يكى متعلق به قرن پنجم و ديگرى متعلق به قرن ششم هجرى است، به عنوان نسخ اصلى تصحيح خود مورد استفاده قرار دهد. وى همچنين از سه نسخه چاپى و چند نسخه ديگر براى تصحيح و مقابله استفاده نموده است. برخى از نسخ خطى مورد استفاده عبارتند از: | مصحح با توجه به اين نكته، از كتاب‌خانه‌هاى شخصى و عمومى فراوانى بازديد كرده و با بسيارى از كتاب‌شناسان و كتاب‌داران به صحبت نشسته، اما متاسفانه بدين نسخه دست نيافته است، هر چند اين بحث و فحص چندان بى‌نتيجه هم نبوده و ايشان توانسته به دو نسخه ديگر از نهج‌البلاغه در سفرى كه به هند داشته، دست يابد و اين دو نسخه را به اضافه دو نسخه ديگر كه يكى متعلق به قرن پنجم و ديگرى متعلق به قرن ششم هجرى است، به عنوان نسخ اصلى تصحيح خود مورد استفاده قرار دهد. وى همچنين از سه نسخه چاپى و چند نسخه ديگر براى تصحيح و مقابله استفاده نموده است. برخى از نسخ خطى مورد استفاده عبارتند از: | ||