پرش به محتوا

نظام التواريخ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷۹: خط ۷۹:
8) ياد كردن از شاهان با تكريم و تعظيم (كه احتمال دارد، بخاطر داشتن منصب قاضى القضاتى بوده كه در دستگاه دولتى داشته است.)
8) ياد كردن از شاهان با تكريم و تعظيم (كه احتمال دارد، بخاطر داشتن منصب قاضى القضاتى بوده كه در دستگاه دولتى داشته است.)


تاريخ‌نگارى و اطلاع بر سرگذشت جهان در دنياى اسلامى تا پيش از نگارش تاريخ الامم و الملوك تأليف [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]] (وفات: 310) رونق و رواج نداشت؛ آنچه بود، پاره‌اى قصه‌ها و داستان‌هاى تاريخى مندرج در داستان‌هاى پيامبران و بيشتر آن‌ها فاقد مآخذ متقن بود. از آن پس، طبرى تاريخ جهان را بر مبناى روايات و احاديث اسلامى و برخى اطلاعات و يافته‌ها از منابع ديگر تدوين و تكميل كرد و رشته حوادث را تا سال 302 هجرى گزارش داد. در ادوار بعد، به تقليد از او، تواريخ متعددى در شرح حوادث جهان از روزگار آفرينش آدم تا عصر مؤلفان به زبان عربى پديد آمد. امّا در زبان فارسى، نخستين اثر ترجمه همان تاريخ طبرى بود كه، چند دهه پس از تأليف آن، در عصر سامانيان، به تشويق و نظارت و سردبيرى ابوعلى بلعمى، وزير دانشمند، به پارسى درآمد. اين ترجمه جزو كهن‌ترين آثار به جا مانده زبان پارسى است؛ امّا نسخ خطّى متعدد آن دستخوش تغييراتى گشته و تا كنون دست‌نويس‌هاى كهن آن به گونه‌اى دقيق شناسايى نشده است.
تاريخ‌نگارى و اطلاع بر سرگذشت جهان در دنياى اسلامى تا پيش از نگارش تاريخ الامم و الملوك تأليف [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]] (وفات: 310) رونق و رواج نداشت؛ آنچه بود، پاره‌اى قصه‌ها و داستان‌هاى تاريخى مندرج در داستان‌هاى پيامبران و بيشتر آن‌ها فاقد مآخذ متقن بود. از آن پس، طبرى تاريخ جهان را بر مبناى روايات و احاديث اسلامى و برخى اطلاعات و يافته‌ها از منابع ديگر تدوين و تكميل كرد و رشته حوادث را تا سال 302 هجرى گزارش داد. در ادوار بعد، به تقليد از او، تواريخ متعددى در شرح حوادث جهان از روزگار آفرينش آدم تا عصر مؤلفان به زبان عربى پديد آمد. امّا در زبان فارسى، نخستين اثر ترجمه همان تاريخ طبرى بود كه، چند دهه پس از تأليف آن، در عصر سامانيان، به تشويق و نظارت و سردبيرى ابوعلى بلعمى، وزير دانشمند، به پارسى درآمد. اين ترجمه جزو كهن‌ترين آثار به جا مانده زبان پارسى است؛ امّا نسخ خطّى متعدد آن دستخوش تغييراتى گشته و تا كنون دست‌نويس‌هاى كهن آن به گونه‌اى دقيق شناسايى نشده است.


پس از ترجمه تاريخ طبرى، چند اثر ديگر در تاريخ عمومى به زبان فارسى نوشته شد. در شمار اين تأليفات و يكى از مشهورترين آن‌ها نظام التواريخ اثر قاضى بيضاوى، دانشمند و مفسّر و متكلّم معروف شافعى مذهب قرن هفتم هجرى است.
پس از ترجمه تاريخ طبرى، چند اثر ديگر در تاريخ عمومى به زبان فارسى نوشته شد. در شمار اين تأليفات و يكى از مشهورترين آن‌ها نظام التواريخ اثر قاضى بيضاوى، دانشمند و مفسّر و متكلّم معروف شافعى مذهب قرن هفتم هجرى است.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش