۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الرواشح السماوية في شرح الأحادیث الإمامية: تفاوت میان نسخه‌ها
الرواشح السماوية في شرح الأحادیث الإمامية (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۴۶
، ۷ اکتبر ۲۰۱۷جایگزینی متن - ' اند ' به 'اند '
جز (جایگزینی متن - ' ها ' به 'ها ') |
جز (جایگزینی متن - ' اند ' به 'اند ') |
||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
[[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] درباره اخبار تحريف شده مى فرمايد كه تحريفها دو دسته هستند: يا تحريف در اثر زياد شدن است و يا كم شدن و يا جايگزين كردن چيزى به جاى چيز ديگر و هر سه قسم هم يا در متن صورت مى پذيرد و يا در سند. وى احاديث متعددى را ذكر مى‌كند كه يا از جهت سند و يا متن، تحريف | [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] درباره اخبار تحريف شده مى فرمايد كه تحريفها دو دسته هستند: يا تحريف در اثر زياد شدن است و يا كم شدن و يا جايگزين كردن چيزى به جاى چيز ديگر و هر سه قسم هم يا در متن صورت مى پذيرد و يا در سند. وى احاديث متعددى را ذكر مى‌كند كه يا از جهت سند و يا متن، تحريف شده‌اند و از جمله، حديث منقول از امام باقر(ع) است در بحث توحيد كه حضرت در ضمن حديث مى فرمايد: «لعل النمل الصغار يتوهّم أن للّه تعالى زبانيين». زبانى، شاخك مورچه را مى گويند؛ ولى اين كلمه تحريف شده است به زبانيتين[4] (و زبانيه به فرشتگان عذاب مى گويند). | ||
== احاديث مصحّف == | == احاديث مصحّف == | ||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۷: | ||
[[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]، بدترين قسم از اقسام خبر ضعيف را خبر موضوع مى داند. سپس اقسام احاديث موضوع را بيان مى‌كند. نظر ايشان اين است كه قطعا بين روايات ما روايت جعلى و ساختگى وجود دارد؛ چون هم در روايات پيامبر و هم روايات [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، خبر از روايات ساختگى داده شده است. از پيامبر نقل شد كه فرمود: «ستكثر بعدى القالة علىّ»؛ يا در روايت ديگر حضرت فرمود: «يكذّب علىّ بعدى». در روايتى از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] آمده است كه فرمود: «لكل رجل منّا رجلا يكذب عليه». [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] مى گويد: اگر اين احاديث درست باشند، پس روايات جعلى وجود دارد؛ چون پيامبر(ص) و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] خبر | [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]، بدترين قسم از اقسام خبر ضعيف را خبر موضوع مى داند. سپس اقسام احاديث موضوع را بيان مى‌كند. نظر ايشان اين است كه قطعا بين روايات ما روايت جعلى و ساختگى وجود دارد؛ چون هم در روايات پيامبر و هم روايات [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، خبر از روايات ساختگى داده شده است. از پيامبر نقل شد كه فرمود: «ستكثر بعدى القالة علىّ»؛ يا در روايت ديگر حضرت فرمود: «يكذّب علىّ بعدى». در روايتى از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] آمده است كه فرمود: «لكل رجل منّا رجلا يكذب عليه». [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]] مى گويد: اگر اين احاديث درست باشند، پس روايات جعلى وجود دارد؛ چون پيامبر(ص) و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] خبر داده‌اند و اگر اين روايات را پيامبر(ص) و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] بيان نفرموده باشند، خود اين روايات ساختگى هستند. پس آنچه مسلم است، ساختگى بودن برخى از روايات است. | ||
وى اقسام احاديث ساختگى را به اين شرح ذكر مى نمايد: | وى اقسام احاديث ساختگى را به اين شرح ذكر مى نمايد: | ||
| خط ۱۸۵: | خط ۱۸۵: | ||
#:ابن حيان درباره ابوعصمه مى گويد كه «جمع كل شىء الا الصدق» و همچنين از ابومهدى نقل مى‌كند كه به مسيرة بن عبدربه گفت «اين احاديث را از كجا آورده اى كه هر كسى فلان سوره را بخواند، اين مقدار ثواب مى برد؟». او پاسخ داد: «آنها را جعل كردم تا مردم را بدان سوره‌ها ترغيب كنم». | #:ابن حيان درباره ابوعصمه مى گويد كه «جمع كل شىء الا الصدق» و همچنين از ابومهدى نقل مى‌كند كه به مسيرة بن عبدربه گفت «اين احاديث را از كجا آورده اى كه هر كسى فلان سوره را بخواند، اين مقدار ثواب مى برد؟». او پاسخ داد: «آنها را جعل كردم تا مردم را بدان سوره‌ها ترغيب كنم». | ||
#:وهمچنين، كسى از مؤمل بن اسماعيل پرسيد كه فلان روايت را از چه كسى نقل مى‌كند. پاسخ داد كه از فلان شيخ. سائل، از آن شيخ پرسيد كه از چه كسى نقل مى‌كند... و به همين ترتيب ادامه داد تا به آخرين شيخ. از او پرسيد كه از چه كسى نقل مى‌كند. او دست سائل را گرفت و به درون منزلى برد كه عده اى از متصوفه در آنجا بودند و اشاره كرد كه از اين شيخ نقل مى كنم. سائل، از شيخ صوفى پرسيد كه وى از كجا اين روايت را نقل مى‌كند؛ پاسخ داد كه «ما ديديم مردم از قرآن روى گردان شده اند؛ لذا احاديثى را ساختيم تا دل مردم را متوجه قرآن كنيم». | #:وهمچنين، كسى از مؤمل بن اسماعيل پرسيد كه فلان روايت را از چه كسى نقل مى‌كند. پاسخ داد كه از فلان شيخ. سائل، از آن شيخ پرسيد كه از چه كسى نقل مى‌كند... و به همين ترتيب ادامه داد تا به آخرين شيخ. از او پرسيد كه از چه كسى نقل مى‌كند. او دست سائل را گرفت و به درون منزلى برد كه عده اى از متصوفه در آنجا بودند و اشاره كرد كه از اين شيخ نقل مى كنم. سائل، از شيخ صوفى پرسيد كه وى از كجا اين روايت را نقل مى‌كند؛ پاسخ داد كه «ما ديديم مردم از قرآن روى گردان شده اند؛ لذا احاديثى را ساختيم تا دل مردم را متوجه قرآن كنيم». | ||
#:به دنبال اين مطالب، مؤلف، اشكال را متوجّه عده اى از مفسران (نظير واحدى، ثعلبى و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]) مى‌كند كه اين روايات ساختگى را در تفسير خويش | #:به دنبال اين مطالب، مؤلف، اشكال را متوجّه عده اى از مفسران (نظير واحدى، ثعلبى و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]) مى‌كند كه اين روايات ساختگى را در تفسير خويش آورده‌اند و توج به هشدار دانشمندانى كه گفته بودند اين احاديث ساختگى است، نكرده‌اند. | ||
#دومين قسمت از احاديث ساختگى، احاديثى است كه جهت نزديك شدن به حاكمان ساخته شد. نقل مى كنند كه غياث بن ابراهيم در حضور مهدى عباسى بود. مهدى از پرنده اى كه از جا دور آمده بود، تعجب كرد. غياث، روايتى از پيامبر نقل كرد كه پيامبر فرمود: «در چهار چيز، مسابقه جايز است و يكى از آنها پرنده است». مهدى دستور داد كه هزار درهم به او پرداختند. وقتى كه رفت، مهدى گفت: شهادت مى دهم كه دروغ به پيامبر بست و پيامبر(ص) پرنده را نفرموده است؛ ولى او به خاطر نزديكى به ما اين حديث را ساخت. | #دومين قسمت از احاديث ساختگى، احاديثى است كه جهت نزديك شدن به حاكمان ساخته شد. نقل مى كنند كه غياث بن ابراهيم در حضور مهدى عباسى بود. مهدى از پرنده اى كه از جا دور آمده بود، تعجب كرد. غياث، روايتى از پيامبر نقل كرد كه پيامبر فرمود: «در چهار چيز، مسابقه جايز است و يكى از آنها پرنده است». مهدى دستور داد كه هزار درهم به او پرداختند. وقتى كه رفت، مهدى گفت: شهادت مى دهم كه دروغ به پيامبر بست و پيامبر(ص) پرنده را نفرموده است؛ ولى او به خاطر نزديكى به ما اين حديث را ساخت. | ||
#مؤلف، دسته‌هاى ديگرى از حديث سازها را زنادقه (نظير ابن ابى العوجاء) و خوارج (نظير ازارقه) و نواصب و بعضى از غلات (نظير ابن الخطاب و يونس بن ظبيان و يزيد الصائغ) مى داند. عقيلى روايت مى‌كند از حماد بن زيد كه زنادقه، چهارده هزار حديث از قول پيامبر ساختند. وى داستان غرانيق را از ساخته‌هاى زنادقه مى داند. | #مؤلف، دسته‌هاى ديگرى از حديث سازها را زنادقه (نظير ابن ابى العوجاء) و خوارج (نظير ازارقه) و نواصب و بعضى از غلات (نظير ابن الخطاب و يونس بن ظبيان و يزيد الصائغ) مى داند. عقيلى روايت مى‌كند از حماد بن زيد كه زنادقه، چهارده هزار حديث از قول پيامبر ساختند. وى داستان غرانيق را از ساخته‌هاى زنادقه مى داند. | ||