۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أنيس الطالبين: تفاوت میان نسخه‌ها
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'ذهني تهراني، محمد جواد ' به 'ذهنی تهرانی، محمدجواد') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR34222J1.jpg|بندانگشتی|أنيس الطالبين]] | [[پرونده:NUR34222J1.jpg|بندانگشتی|أنيس الطالبين]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |أنيس الطالبين | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" |آداب المتعلمين. فارسي | ||
ترجمه آداب المتعلمين | ترجمه آداب المتعلمين | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[ذهنی تهرانی، محمدجواد]] (مترجم) | [[ذهنی تهرانی، محمدجواد]] (مترجم) | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" | عربی فارسي | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" | | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" | | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |نشر حاذق | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |ايران - قم | ||
|- | |- | ||
||سال نشر | ||سال نشر | ||
|ata-type= | | ata-type="publishYear" |مجلد1: 1370ش , | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE34222AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''أنيس الطالبين'''، از آثار سید محمدجواد ذهنی تهرانی (متولد تهران 1326-1381ش، قم) است که در آن، کتاب «آداب المتعلمين» نوشته خواجه نصیرالدین طوسی (طوس 579-653ش، بغداد) را از عربی به فارسی ترجمه کرده است. | '''أنيس الطالبين'''، از آثار [[ذهنی تهرانی، محمدجواد|سید محمدجواد ذهنی تهرانی]] (متولد تهران 1326-1381ش، قم) است که در آن، کتاب «آداب المتعلمين» نوشته [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیرالدین طوسی]] (طوس 579-653ش، بغداد) را از عربی به فارسی ترجمه کرده است. | ||
در اثر حاضر، متن عربی و کامل کتاب «آداب المتعلمين» نیز به‌صورت قطعاتی جداگانه آمده و بعد هرکدام برگردان به فارسی شده است. | در اثر حاضر، متن عربی و کامل کتاب «آداب المتعلمين» نیز به‌صورت قطعاتی جداگانه آمده و بعد هرکدام برگردان به فارسی شده است. | ||
درباره این ترجمه چند نکته گفتنی است: | درباره این ترجمه چند نکته گفتنی است: | ||
# مترجم در مقدمه‌اش – که زمان و مکان نگارشش را مشخص نکرده - یادآور شده است: «... اصل انتخاب علم و راه تحصیل آن، چون امر مهم و قابل توجهی است، لاجرم محتاج به راهنما و معین می‌باشد و در این زمینه اگرچه کلمات و عبارات و احیاناً تصنیفاتی از خامه پرفیض علما و دانشمندان بر صفحات اوراق نقش بسته شده است، ولی درعین‌حال می‌توان از بین تمام کتاب‌ها، «آداب المتعلمين» تصنیف سلطان‌المحققین استاد الحكماء و المتكلمين مرحوم عالم بزرگوار خواجه | # مترجم در مقدمه‌اش – که زمان و مکان نگارشش را مشخص نکرده - یادآور شده است: «... اصل انتخاب علم و راه تحصیل آن، چون امر مهم و قابل توجهی است، لاجرم محتاج به راهنما و معین می‌باشد و در این زمینه اگرچه کلمات و عبارات و احیاناً تصنیفاتی از خامه پرفیض علما و دانشمندان بر صفحات اوراق نقش بسته شده است، ولی درعین‌حال می‌توان از بین تمام کتاب‌ها، «آداب المتعلمين» تصنیف سلطان‌المحققین استاد الحكماء و المتكلمين مرحوم عالم بزرگوار [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسی]]، ملقب به نصير الملة و الدين را نام برد. این کتاب در عین صغر حجم و اختصار، کتابی است بسیار ارزنده و پربار که برای مفید و مستفید قرائتش لازم و ضروری می‌باشد؛ لذا چون عبارات آن به زبان تازی نوشته شده و برخی از فارسی‌زبانان که مبتدی بوده و احیانا از استفاده مطالب پرارزش آن محروم می‌باشند، ازاین‌رو، این بی‌مایه آن را صرفا ترجمه کرده و از هرگونه شرح و توضیحی در ذیل کلمات آن احتراز نمودم تا بدین وسیله از اختصار و کم‌حجم بودنش خارج نشده و احیانا راغبین به آن بتوانند پیوسته آن را به‌همراه خود داشته و از دستورالعمل‌ها و وصایای بسیار مفید و سازنده آن بهره‌مند شوند و نام آن را أنيس الطالبين نهادم و...» <ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص3-4</ref>. | ||
# کتاب حاضر متأسفانه مستند نیست و مترجم محترم هیچ ارجاع، استناد و توضیحی به هیچ نوعی – درون‌متنی، پاورقی، پی‌نوشت و... - نیاورده است. | # کتاب حاضر متأسفانه مستند نیست و مترجم محترم هیچ ارجاع، استناد و توضیحی به هیچ نوعی – درون‌متنی، پاورقی، پی‌نوشت و... - نیاورده است. | ||
#:مترجم محترم حتی نشانی آیات و روایات را نیز ذکر نکرده است و به همین جهت برخی از اشتباهات در آن رخنه کرده است؛ مثلاً نوشته شده: «لقوله تعالى: إنّما الأعمال بالنّيات» و مترجم ترجمه کرده: «به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: إنّما الأعمال بالنّيات»؛ صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مىپذیرند» <ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>. | #:مترجم محترم حتی نشانی آیات و روایات را نیز ذکر نکرده است و به همین جهت برخی از اشتباهات در آن رخنه کرده است؛ مثلاً نوشته شده: «لقوله تعالى: إنّما الأعمال بالنّيات» و مترجم ترجمه کرده: «به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: إنّما الأعمال بالنّيات»؛ صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مىپذیرند» <ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
#:«فصل دوم: در بیان نیت. | #:«فصل دوم: در بیان نیت. | ||
#:متن: «الفصل الثّاني في النّية. لا بدّ لطالب العلم من النّية في تعلّم العلم؛ إذ النّية هو الأصل في جميع الأحوال لقوله تعالى: «إنّما الأعمال بالنّيات» و لقوله(ص): «لكلّ امرئ ما نوى». فينبغي أن ينوي المتعلّم بطلب العلم رضاء اللّه تعالى و إزالة الجهل عن نفسه و عن سائر الجهّال و إبقاء الإسلام و إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير بقدر الإمكان فينبغي لطالب العلم أن يصير في المشاقّ و يجتهد بقدر الوسع؛ فلا يصرف عمره في الدّنيا الحقيرة الفانية و لا يذلّ نفسه بالطّمع و يجتنب عن الحقد و يحترز عن التّكبّر». | #:متن: «الفصل الثّاني في النّية. لا بدّ لطالب العلم من النّية في تعلّم العلم؛ إذ النّية هو الأصل في جميع الأحوال لقوله تعالى: «إنّما الأعمال بالنّيات» و لقوله(ص): «لكلّ امرئ ما نوى». فينبغي أن ينوي المتعلّم بطلب العلم رضاء اللّه تعالى و إزالة الجهل عن نفسه و عن سائر الجهّال و إبقاء الإسلام و إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير بقدر الإمكان فينبغي لطالب العلم أن يصير في المشاقّ و يجتهد بقدر الوسع؛ فلا يصرف عمره في الدّنيا الحقيرة الفانية و لا يذلّ نفسه بالطّمع و يجتنب عن الحقد و يحترز عن التّكبّر». | ||
#:ترجمه: «فصل دوّم در بیان نیت. قطعا و مسلّما طالب علم در مقام تعلّم مىباید داراى نیت باشد؛ زیرا نیت اصل در تمام احوال و حالات می‌باشد؛ به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: «إنّما الأعمال بالنّيات»؛ «صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مىپذیرند» و کلام درربار حضرت نبوى(ص) که چنین نقل شده: «لكلّ امرئ ما نوى»؛ «براى شخص است آنچه را که نیت می‌کند». پس شایسته است که طالب دانش و خواهان علم در طىّ تحصیلش خشنودى حق تعالى را در نظر داشته و همّتش برطرف کردن جهل و نادانى از خود و دیگر نادانان بوده و قصدش ابقای اسلام و احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت بوده و تا حدّ امکان در این راه بکوشد. بنابراین شایسته است طالب علم خود را در مشاقّ و زحمات | #:ترجمه: «فصل دوّم در بیان نیت. قطعا و مسلّما طالب علم در مقام تعلّم مىباید داراى نیت باشد؛ زیرا نیت اصل در تمام احوال و حالات می‌باشد؛ به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: «إنّما الأعمال بالنّيات»؛ «صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مىپذیرند» و کلام درربار حضرت نبوى(ص) که چنین نقل شده: «لكلّ امرئ ما نوى»؛ «براى شخص است آنچه را که نیت می‌کند». پس شایسته است که طالب دانش و خواهان علم در طىّ تحصیلش خشنودى حق تعالى را در نظر داشته و همّتش برطرف کردن جهل و نادانى از خود و دیگر نادانان بوده و قصدش ابقای اسلام و احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت بوده و تا حدّ امکان در این راه بکوشد. بنابراین شایسته است طالب علم خود را در مشاقّ و زحمات طاقتفرسا قرار داده و به‌مقدارى که قدرت دارد در این زمینه پاى فشرده و استقامت نماید، عمر گران‌مایه را در تحصیل دنیاى پست و زودگذر صرف نکرده و ابدا نفس خویش را به‌واسطه طمع و چشمداشت به حطام و سرمایه دنیوى ذلیل نکند، از کینهورزى و تکبّر خوددارى و اجتناب کند»» <ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
#:چنان‌که مشاهده می‌شود، ترجمه مذکور، صحیح است و از نظر زبانی رسا است و اشکال خاصی در آن مشاهده نمی‌شود؛ جز آنکه عبارت «احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت»، برگردان مناسبی برای «إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير»، نیست؛ زیرا امر به معروف و نهی از منکر، اصطلاحی شناخته‌شده است و نیازی به ترجمه ندارد و اگر هم قرار بر ترجمه باشد، امر و نهی به معنای وادارکردن و بازداشتن نیست. | #:چنان‌که مشاهده می‌شود، ترجمه مذکور، صحیح است و از نظر زبانی رسا است و اشکال خاصی در آن مشاهده نمی‌شود؛ جز آنکه عبارت «احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت»، برگردان مناسبی برای «إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير»، نیست؛ زیرا امر به معروف و نهی از منکر، اصطلاحی شناخته‌شده است و نیازی به ترجمه ندارد و اگر هم قرار بر ترجمه باشد، امر و نهی به معنای وادارکردن و بازداشتن نیست. | ||
# هرچند توفیق مقایسه تفصیلی ترجمه و شرح حاضر با متن اصلی حاصل نشد، ولی با نظر به اینکه شارح محترم از استادان باسابقه حوزه علمیه قم بوده و کتاب‌های متعددی را بارها تدریس کرده و در توانایی علمی و ادبی او تردیدی نیست و کتاب‌های نوشته‌شده را نیز به‌خوبی ترجمه و شرح کرده، می‌توان گفت که کتاب حاضر از نظر مطابقت ترجمه، قابل توجه است و دانشجویان گرامی می‌توانند در پژوهش‌های خودشان از آن بهره گیرند. | # هرچند توفیق مقایسه تفصیلی ترجمه و شرح حاضر با متن اصلی حاصل نشد، ولی با نظر به اینکه شارح محترم از استادان باسابقه حوزه علمیه قم بوده و کتاب‌های متعددی را بارها تدریس کرده و در توانایی علمی و ادبی او تردیدی نیست و کتاب‌های نوشته‌شده را نیز به‌خوبی ترجمه و شرح کرده، می‌توان گفت که کتاب حاضر از نظر مطابقت ترجمه، قابل توجه است و دانشجویان گرامی می‌توانند در پژوهش‌های خودشان از آن بهره گیرند. | ||
# مترجم | # [[ذهنی تهرانی، محمدجواد|مترجم محترم]]، ترجمه این اثر را در تاریخ پنج‌شنبه، 11 صفر 1407ق، در قم به پایان برده است <ref>ر.ک: همان، ص56</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||