۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دانی، عثمان بن سعید: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '،غ' به '، غ'
(لینک) |
جز (جایگزینی متن - '،غ' به '، غ') |
||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
از استادان وى در قرائت، نامدارتر از همه، طاهر بن عبدالمنعم ابن غلبون (د 399 ق) بود كه ابوعمرو قرآن را به چند روايت از روايات مشهور قراء سبع همچون حفص از عاصم نزد او ختم كرده بود(همو، | از استادان وى در قرائت، نامدارتر از همه، طاهر بن عبدالمنعم ابن غلبون (د 399 ق) بود كه ابوعمرو قرآن را به چند روايت از روايات مشهور قراء سبع همچون حفص از عاصم نزد او ختم كرده بود(همو، | ||
التيسير،14؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] | التيسير،14؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، غاية،339/1).از شيوخ ديگر وى در قرائت كه در مقدمۀ التيسير از آنان نام برده (ص 10-16)، ابوالفتح فارس بن احمد حمصى، ابوالقاسم خلف بن ابراهيم خاقانى و ابوالقاسم | ||
عبدالعزيز بن جعفر، معروف به ابن ابى غسّان را بايد نام برد.ابومسلم محمد بن احمد كاتب بغدادى نيز استاد ديگر وى در حديث و قرائت است كه ابوعمرو نزد او كتاب السبعۀ ابن مجاهد را استماع كرده است([[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،503/1-504). | عبدالعزيز بن جعفر، معروف به ابن ابى غسّان را بايد نام برد.ابومسلم محمد بن احمد كاتب بغدادى نيز استاد ديگر وى در حديث و قرائت است كه ابوعمرو نزد او كتاب السبعۀ ابن مجاهد را استماع كرده است([[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،503/1-504). | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
پرورش داد(براى فهرست اسامى آنان، نك:ذهبى، معرفة،327/1، تذكرة،1120/3؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،504/1). | پرورش داد(براى فهرست اسامى آنان، نك:ذهبى، معرفة،327/1، تذكرة،1120/3؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،504/1). | ||
3 تن از مشهورترين آنان، مقريانى هستند كه خود در اندلس حوزه‌هاى قرائت تشكيل داده‌اند:يكى، فرزندش ابوالعباس احمد(د 471 ق) است كه پس از پدر در دانيه بر مسند اقراء تكيه زد(ابن بشكوال،65/1؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،80/1)؛ ديگرى، ابوداوود سليمان ابن نجاح مغربى، شيخ القراء بلنسيه (د 496 ق) است كه مدت مديدى در ملازمت ابوعمرو دانى به سر برد و بيشتر تأليفات وى را از خود او استماع كرد و آثار ابوعمرو دانى را در سراسر اندلس رواج داد(نك: [[ابن بشکوال، خلف بن عبدالملک|ابن بشكوال]]،203/1-204؛ ابن خير،28-29،34،72-74؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،316/1-317، النشر،58/1-61)؛سومى، ابوعبدالله محمد بن عيسى تجيبى طليطلى، معروف به مغامى(د 485 ق) است كه در اشبيليه به تدريس قرائت اشتغال داشت(نك: | 3 تن از مشهورترين آنان، مقريانى هستند كه خود در اندلس حوزه‌هاى قرائت تشكيل داده‌اند:يكى، فرزندش ابوالعباس احمد(د 471 ق) است كه پس از پدر در دانيه بر مسند اقراء تكيه زد(ابن بشكوال،65/1؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،80/1)؛ ديگرى، ابوداوود سليمان ابن نجاح مغربى، شيخ القراء بلنسيه (د 496 ق) است كه مدت مديدى در ملازمت ابوعمرو دانى به سر برد و بيشتر تأليفات وى را از خود او استماع كرد و آثار ابوعمرو دانى را در سراسر اندلس رواج داد(نك: [[ابن بشکوال، خلف بن عبدالملک|ابن بشكوال]]،203/1-204؛ ابن خير،28-29،34،72-74؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همان،316/1-317، النشر،58/1-61)؛سومى، ابوعبدالله محمد بن عيسى تجيبى طليطلى، معروف به مغامى(د 485 ق) است كه در اشبيليه به تدريس قرائت اشتغال داشت(نك:همو، غاية،224/2- 225). | ||
شهرت ابوعمرو دانى به عنوان مقرى و تأليفات مشهور او در علم قرائت، مقام علمى او را در حديث از نظرها دور داشته است.اين در حالى است كه منابع كهن از او به عنوان محدثى بزرگ كه از مغرب به | شهرت ابوعمرو دانى به عنوان مقرى و تأليفات مشهور او در علم قرائت، مقام علمى او را در حديث از نظرها دور داشته است.اين در حالى است كه منابع كهن از او به عنوان محدثى بزرگ كه از مغرب به | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
نسخه‌هايى از اين اثر در برخى كتابخانه‌ها از جمله در كتابخانۀ ازهريه موجود است(مرعشلى،37)؛4.الايجاز و البيان فى اصول قراءة نافع. | نسخه‌هايى از اين اثر در برخى كتابخانه‌ها از جمله در كتابخانۀ ازهريه موجود است(مرعشلى،37)؛4.الايجاز و البيان فى اصول قراءة نافع. | ||
بخشهايى از آن در كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(دوسلان، شم (3)592)؛5.البيان فى اختلاف ائمة الامصار و اتفاقهم فى عدد آى القرآن.نسخه‌اى از آن در دانشگاه رياض موجود است(اسحاق،34/1 -35)؛6.التحديد فى الاتقان و التجويد.3 نسخه از اين كتاب را بروكلمان نشان داده (S , LAG، همانجا) و يك نسخه نيز در آستان قدس(آستان،1/2) موجود است؛7.تذكرة الحافظ لتراجم القرّاء السبعة و اجتماعهم و اتفاقهم فى حروف الاختلاف.نسخه‌اى از آن در كتابخانۀ افيون قره حصار در تركيه موجود است(ششن،269/1)؛8. الترجمة.اين كتاب حاوى فهرست شيوخ ابوعمرو و سلسلۀ اسانيد قرائات اوست كه نسخه‌اى از آن در مجموعۀ قوله (/517 I , LAG) یافت مى‌شود؛9.التقريب النافع فى الطرق العشرة لنافع.نسخه‌اى از آن در | بخشهايى از آن در كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(دوسلان، شم (3)592)؛5.البيان فى اختلاف ائمة الامصار و اتفاقهم فى عدد آى القرآن.نسخه‌اى از آن در دانشگاه رياض موجود است(اسحاق،34/1 -35)؛6.التحديد فى الاتقان و التجويد.3 نسخه از اين كتاب را بروكلمان نشان داده (S , LAG، همانجا) و يك نسخه نيز در آستان قدس(آستان،1/2) موجود است؛7.تذكرة الحافظ لتراجم القرّاء السبعة و اجتماعهم و اتفاقهم فى حروف الاختلاف.نسخه‌اى از آن در كتابخانۀ افيون قره حصار در تركيه موجود است(ششن،269/1)؛8. الترجمة.اين كتاب حاوى فهرست شيوخ ابوعمرو و سلسلۀ اسانيد قرائات اوست كه نسخه‌اى از آن در مجموعۀ قوله (/517 I , LAG) یافت مى‌شود؛9.التقريب النافع فى الطرق العشرة لنافع.نسخه‌اى از آن در | ||
كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(دوسلان، شم(3)4532؛نيز نك: پرتسل،46)؛10.جامع البيان فى القراءات السبع(و طرقها) المشهورة (و الغريبة)(ذهبى، همان،327/1؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] | كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(دوسلان، شم(3)4532؛نيز نك: پرتسل،46)؛10.جامع البيان فى القراءات السبع(و طرقها) المشهورة (و الغريبة)(ذهبى، همان،327/1؛[[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، غاية،505/1).اين كتاب در 30 باب تنظيم شده (براى عناوين ابواب، نك:بانكيپور، شم1214) و نسخه‌هاى متعددى از آن در كتابخانه‌هاى خدابخش، نور عثمانيه و دار الكتب مصر موجود است(/719 I , S , LAG ; LAG، همانجا؛ الفهرس الشامل، القراءات،75/1-76)؛11.السنن الواردة فى الفتن،يا الفتن و الملاحم([[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همانجا)، كه نسخۀ خطى آن در كتابخانۀ ظاهريه و تصوير آن در كتابخانۀ مركز موجود است؛12.شرح القصيدة الخاقانية، شرحى است بر قصيدۀ ابومزاحم موسى بن عبيد الله خاقانى(د 325 ق)كه در 51 بيت، در تجويد و قرائات سروده شده و نسخه‌هاى متعددى از آن موجود است(نك:مرعشلى،40-41)؛ | ||
13.مفردات القرّاء السبعة([[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همانجا).نسخه‌اى از آن در دار الكتب مصر موجود است(خديويه،114/1)؛14.الموضح فى الفتح و الامالة، كه در آن شيوۀ قرّاء سبعه و موارد اختلافشان را با يكديگر در موضوع اماله مورد بررسى قرار داده است(نك:پرتسل، 234).نسخه‌هايى از اين كتاب در كتابخانه‌هاى ازهريه (ازهريه،148/1) و ملى پاريس(دو سلان، شم(2)4202) موجود است؛15.نقط المصاحف.نسخه‌هايى از اين اثر در كتابخانه‌هاى ظاهريه، دانشگاه ابوظبى، دار الكتب مصر و كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(الفهرس الشامل، رسم المصاحف،14؛براى عناوين ديگر آثار خطى و يافت نشده، نك:مرعشلى،35-44).[1] | 13.مفردات القرّاء السبعة([[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، همانجا).نسخه‌اى از آن در دار الكتب مصر موجود است(خديويه،114/1)؛14.الموضح فى الفتح و الامالة، كه در آن شيوۀ قرّاء سبعه و موارد اختلافشان را با يكديگر در موضوع اماله مورد بررسى قرار داده است(نك:پرتسل، 234).نسخه‌هايى از اين كتاب در كتابخانه‌هاى ازهريه (ازهريه،148/1) و ملى پاريس(دو سلان، شم(2)4202) موجود است؛15.نقط المصاحف.نسخه‌هايى از اين اثر در كتابخانه‌هاى ظاهريه، دانشگاه ابوظبى، دار الكتب مصر و كتابخانۀ ملى پاريس موجود است(الفهرس الشامل، رسم المصاحف،14؛براى عناوين ديگر آثار خطى و يافت نشده، نك:مرعشلى،35-44).[1] | ||
(1) منبع:دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 6، ص 71-69، | (1) منبع:دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 6، ص 71-69، | ||