پرش به محتوا

الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


<div class="boxTitle"><big>'''[[مسند الإمام الكاظم أبي‌الحسن موسی بن جعفر عليهماالسلام]]'''</big></div>
<div class="boxTitle"><big>'''[[آية المباهلة (تمیمی)|آية المباهلة]]'''</big></div>
[[پرونده:NUR01003J1.jpg|بندانگشتی|مسند الإمام الكاظم أبي‌الحسن موسی بن جعفر عليهماالسلام|175px]]
[[پرونده:NUR36742J1.jpg|بندانگشتی|آية المباهلة (تمیمی)|175px]]


'''مسند الإمام الكاظم أبي‌الحسن موسی بن جعفر عليهماالسلام'''، تأليف [[عطاردی قوچانی، عزیزالله|شيخ عزيزالله عطاردى]]، هشتمين كتاب از مجموعه بزرگ «مسانيد الأئمة(ع)» است كه به زبان عربى در 3 جلد منتشر شده است. در اين كتاب، از زندگى امام كاظم(ع) و ويژگى‌هاى شخصيتى ايشان و نيز اخبار و احاديث آن حضرت در موضوعات مختلف سخن رفته است.
'''آية المباهلة'''، نوشته رافد تمیمی، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام شیعه. نویسنده در این اثر به بیان معنا و دلالت آیه مباهله پرداخته و روایات مربوط به آن را بیان می‌کند. او شبهات وارده از [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] درباره دلالت این آیه بر برخی موارد مانند امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین]] و... را مطرح کرده و پاسخ می‌گوید.


در جلد نخست اين مسند، ابتدا در ضمن هجده باب مطالبى در باره ولادت، سيره و فضايل امام كاظم(ع) و نيز شيوه رفتارى آن جناب با منصور، مهدى و هارون‌الرشيد ذكر شده است. در آخر نيز مطالبى در باره خانواده و اولاد و مدايح و مراثى سروده‌شده در باره ايشان آمده است.
نویسنده گفته اهمیت این مبحث تا جایی است که خدای متعال در قرآن کریم آیه‌ای را به بیان آن اختصاص داده و روایات صحیحه‌ای در سنت درباره ماجرای مباهله وارد شده است. او در ابتدای این اثر، توقع ترتب فواید ذیل را از مطرح کردن مباحث کتاب دارد:
در ادامه جلد اول، روايات امام كاظم(ع) همانند كتاب [[الکافی|كافى]] [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] با عناوينى چون كتاب عقل و فضايل آن، علم و معرفت، توحيد، امامت و ولايت، اصحاب و فضايل شيعه و ايمان و كفر آمده است.
# مباهله، واقعه‌ای است که جای هیچ شک و شبهه‌ای در وقوع آن نیست؛
# مباهله پیامبر اکرم(ص) به‌همراه عترتش ([[امام على(ع)|علی]] و فاطمه و حسن و حسین(ع)) از امور ثابت‌شده و اتفاقی بین مسلمانان است؛
# ورود پیامبر(ص) به مباهله با اهل‌بیتش، به‌خاطر وجود ویژگی کمال نفسانی در آنها بوده است، نه صرفا به دلیل قرابت در خویشاوندی؛
# دلالت کلماتی که درباره شرح این واقعه آمده‌اند، حکایت از عنایت خاص الهی به عترت پیامبر(ص) و مشیت الهی به هدایت مردمان به دست آنها دارد.
نویسنده، پس از تعریف لغوی مباهله به لعن و بیان کثرت استعمال آن در دعا، آن را در اصطلاح این‌گونه تعریف می‌کند: اصل ابتهال کوشش در دعا به لعن و غیره است و در قرآن کریم نیز به همین معنی استعمال شده است.


در جلد دوم با عنوان كتاب قرآن، ابتدا احاديثى در باره حامل قرآن، ختم قرآن در ماه رمضان و فضيلت سوره‌هاى قرآن ذكر شده است. پس از آن روايات امام كاظم(ع) در تفسير آيات قرآن كريم به ترتيب سوره‌هاى قرآن ارائه شده است. ادامه اين جلد به دعاهاى امام كاظم(ع) در اوقات و موضوعات مختلف تعلق دارد.
او سپس متن آیه مباهله را می‌آورد: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِينَ» (آل‏ عمران‏: 61)؛‌ «پس هركه در اين [باره] پس از دانشى كه تو را [حاصل] آمده، با تو محاجه كند، بگو: بياييد پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خويشان نزديك و شما خويشان نزديك خود را فرا خوانيم، سپس مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم».
و با استناد به روایات متعدد به بیان شأن نزول آن می‌پردازد؛ هنگامی که رسول خدا بعد از نزول آیه فوق، نصارای نجران را به مباهله دعوت کرد و آنان در ابتدا پذیرفتند، ایشان به‌همراه حسن و حسین و [[امام على(ع)|علی]] و فاطمه(ع) به قصد مباهله خارج شدند، ولی نصارای نجران پس از دیدن این افراد از مباهله پشیمان شده و پرداخت جزیه را پذیرفتند.


نويسنده سپس متن هشت مورد از احتجاجات امام كاظم(ع) با افرادى چون مهدى و هارون‌الرشيد و يا علماى يهود و نصارى را آورده است.
وی با استفاده از تفسیر [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] در بخش دلالت آیه، حرف «فاء» در: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ» (آل‏ عمران‏: 61) را به معنی تفریع از مطلب قبلی (که سابقا بین آنان مبنی بر سؤال مسیحیان از چگونگی عقیده مسلمانان درباره عیسی بن مریم مطرح شده بود) می‌داند و ضمیر «هاء» در «فيه» را به عیسی بن مریم یا مطلب حق سابق برمی‌گرداند. او در قسمت «فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِينَ» (آل‏ عمران‏: 61)، دعوت به مباهله با زنان و فرزندان را نشانه یقین دعوت‌کننده به مباهله، به حقانیتش می‌داند و نیز تقدم فرزندان بر زنان و زنان بر خود را، بااینکه محبت انسان بر فرزندان بسیار زیاد است و نفس انسان باید مدافع زنان باشد. اینکه رسول خدا [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] را مانند نفس خود دانسته‌اند دلالت بر این مطلب دارد که [[امام على(ع)|علی(ع)]] در کمالات و خصوصیات روحی و صفاتش در نزدیک‌ترین حد مشابهت به پیامبر(ص) است و دعوت از [[امام على(ع)|علی(ع)]] به مباهله صرفا به‌خاطر قرابت در خویشاوندی نبوده؛ زیرا نزدیک‌تر از او در خویشاوندی هم وجود داشته، مانند عباس عموی پیامبر(ص) که به لحاظ قرابت در خویشاوندی از علی(ع) که پسرعموی آن حضرت است به ایشان نزدیک‌تر است. در بخش پایانی آیه، یعنی: «ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ» (آل عمران: 61)، ذکر کلمه «نجعل» بااینکه می‌توانست به‌جای آن از «نسأل» استفاده کند، دلالت بر حتمی‌الوقوع بودن نتیجه مباهله دارد.
از امام كاظم(ع) روايات فقهى فراوانى در موضوعات مختلف روايت شده است كه در ادامه جلد دوم كتاب به احاديثى در باره نماز، روزه، نكاح و طلاق اشاره شده است.


بخشى از جلد سوم كتاب نيز به احاديث فقهى با موضوعاتى چون خوردنى‌ها و آشاميدنى‌ها، قضاوت و شهادت، ارث و وصيت اختصاص يافته است.
<div class="mw-ui-button">[[آية المباهلة (تمیمی)|'''ادامه''']]</div>
در بخش ديگرى از اين جلد تحت عنوان «باب حشر و معاد»، رواياتى اعتقادى در موضوع بهشت و جهنم و عفو از مجرمين ذكر شده است. پس از آن نيز در باب «حكم و نوادر و سنن» 110 خبر و حكمت با موضوعات مختلف جمع شده است.
 
آخرين بخش كتاب به راويان احاديث امام كاظم(ع) اختصاص دارد كه 638 راوى به ترتيب حروف الفبا معرفى شده‌اند. نويسنده اگر در كتب رجال در باره راوى مطلبى يافته، ذكر كرده است و اگر به نام او اشاره نشده، تذكر داده است كه از آن جمله‌اند: عبدالله بن خالد (361)، عبدالله بن قدامه ترمذى (370) و عبدالله بن محمد زبيرى (373). در باره هر شخصيت به ابوابى كه روايات راوى آمده اشاره شده است.
 
<div class="mw-ui-button">[[مسند الإمام الكاظم أبي‌الحسن موسی بن جعفر عليهماالسلام|'''ادامه''']]</div>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش