۱۰۲٬۳۷۷
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن مالک، محمد بن عبدالله' به 'ابن مالک، محمد بن عبدالله') |
|||
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11078J1.jpg | |||
| عنوان =حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع | |||
| عنوانهای دیگر =الدره المضیه فی القراءات الثلاث | |||
| | |||
الشاطبية | الشاطبية | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[شاطبی، قاسم بن فیره]] (نویسنده) | |||
|زبان | |زبان | ||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 75/4 /ش2ح4 | |||
|کد کنگره | | موضوع = | ||
شعر عربی - قرن 6ق. | |||
|موضوع | |||
شعر عربی - قرن 9ق. | شعر عربی - قرن 9ق. | ||
قرآن - قرائت | قرآن - قرائت | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| | | ناشر = | ||
مکتبة الأزهر الشريف | |||
|مکان نشر | | مکان نشر =قاهره - مصر | ||
| سال نشر = 2001 م | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11078AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11078 | |||
| کتابخوان همراه نور =11078 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع''' تألیف امام القراء [[شاطبی، قاسم بن فیره|ابومحمد قاسم بن فيره شاطبى شافعى]] است.اين اثر يكى از مهمترين آثار در علم تجويد و اصول و قواعد قرائات سبعه (قرائتهاى هفتگانه) مىباشد كه به نظم و بسيار موجز است. | '''حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع''' تألیف امام القراء [[شاطبی، قاسم بن فیره|ابومحمد قاسم بن فيره شاطبى شافعى]] است.اين اثر يكى از مهمترين آثار در علم تجويد و اصول و قواعد قرائات سبعه (قرائتهاى هفتگانه) مىباشد كه به نظم و بسيار موجز است. | ||
خط ۴۹: | خط ۳۴: | ||
نام كتاب به تصريح مؤلف در بيت هفتاد«حرز الامانى و وجه التهانى» مىباشد كه به لحاظ زبان متن كه نظم از نوع قصيده است به قصيده شاطبيه و به لحاظ اينكه حرف روىّ در قصيده لام است به قصيده لاميه شهرت پيدا كرده است. | نام كتاب به تصريح مؤلف در بيت هفتاد«حرز الامانى و وجه التهانى» مىباشد كه به لحاظ زبان متن كه نظم از نوع قصيده است به قصيده شاطبيه و به لحاظ اينكه حرف روىّ در قصيده لام است به قصيده لاميه شهرت پيدا كرده است. | ||
تعداد ابيات اين قصيده همانگونه كه ناظم در بيت 1161 آورده 1173 بيت مىباشد كه در شمارش مسلسل نسخه مورد ترجمه همين عدد مرقوم شده است اگرچه [[خوانساری، | تعداد ابيات اين قصيده همانگونه كه ناظم در بيت 1161 آورده 1173 بيت مىباشد كه در شمارش مسلسل نسخه مورد ترجمه همين عدد مرقوم شده است اگرچه [[خوانساری، سید محمدباقر بن زینالعابدین|سيد محمدباقرموسوى خوانسارى]] در [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] 1320 بيت را ذكر كرده و محمد على مدرس تبريزى در ريحانة الادب بدون اظهار نظر درباره درستى عدد 1173 و نادرستى عدد 1320 تنها به نقل قول آن اكتفا نموده است. | ||
شاطبى در سال 572ق به مصر رفت و در آنجا حرز الامانى را به نظم درآورد و از آنجا كه اين كتاب در واقع مختصر كتاب تيسير [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو دانى]] است، موجب شهرت هرچه بيشتر تيسير دانى شد و به همين جهت خود حرز الامانى نيز مورد توجه قرائتپژوهان گرديد و شروح زيادى بر آن نگاشته شد. | شاطبى در سال 572ق به مصر رفت و در آنجا حرز الامانى را به نظم درآورد و از آنجا كه اين كتاب در واقع مختصر كتاب تيسير [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو دانى]] است، موجب شهرت هرچه بيشتر تيسير دانى شد و به همين جهت خود حرز الامانى نيز مورد توجه قرائتپژوهان گرديد و شروح زيادى بر آن نگاشته شد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
ناظم اين قصيده را با ستايش خداوند و درود بر پيامبر(ص) و آل و اصحاب وى آغاز نموده است سپس استعاذه و بسمله را مطرح مىنمايد آنگاه به سوره حمد و ام القرآن مىپردازد پس از آن مباحث مهم علم تجويد را مورد بررسى قرار مىدهد مانند ادغام كبير، ادغام دو حرف نزدیک بهم، هاء كنايه، مد و قصر، دو همزه، يك همزه، انتقال حركت همزه به حرف ساكن قبل، اظهار، ادغام، احكام نون ساكن، اماله و فتح. | |||
ناظم اين قصيده را با ستايش خداوند و درود بر پيامبر(ص) و آل و اصحاب وى آغاز نموده است سپس استعاذه و بسمله را مطرح مىنمايد آنگاه به سوره حمد و ام القرآن مىپردازد پس از آن مباحث مهم علم تجويد را مورد بررسى قرار مىدهد مانند ادغام كبير، ادغام دو حرف | |||
پس از اينها به بررسى اختلاف قرائت واژگان قرآن از ديدگاه قاريان هفتگانه مىپردازد و از آغاز سوره بقره تا انجام سوره ناس تك تك موارد اختلافى را بازگو مىنمايد و آراء قاريان را با حروف رمزى بيان مىنمايد. | پس از اينها به بررسى اختلاف قرائت واژگان قرآن از ديدگاه قاريان هفتگانه مىپردازد و از آغاز سوره بقره تا انجام سوره ناس تك تك موارد اختلافى را بازگو مىنمايد و آراء قاريان را با حروف رمزى بيان مىنمايد. | ||
خط ۶۷: | خط ۵۰: | ||
قرطبى گويد:نقل است كه هنگاميكه شاطبى از تألیف اين اثر فراغت يافت آن را با خود به مكه مكرمه برد و با آن به طواف خانه خدا پرداخت و در تمام اماكنى كه دعا خواندن فضيلت دارد اين دعا را با اخلاص هرچه تمام از دل خواند: اللهم فاطر السماوات و الارض، عالم الغيب و الشهادة، ربّ هذا البيت العظيم، انفع بها كل من قرأها. | قرطبى گويد:نقل است كه هنگاميكه شاطبى از تألیف اين اثر فراغت يافت آن را با خود به مكه مكرمه برد و با آن به طواف خانه خدا پرداخت و در تمام اماكنى كه دعا خواندن فضيلت دارد اين دعا را با اخلاص هرچه تمام از دل خواند: اللهم فاطر السماوات و الارض، عالم الغيب و الشهادة، ربّ هذا البيت العظيم، انفع بها كل من قرأها. | ||
و همچنين از وى نقل شده كه شبى پيامبر(ص)را در خواب ديد.به جلوى حضرت رفت و بر آن وجود | و همچنين از وى نقل شده كه شبى پيامبر(ص) را در خواب ديد.به جلوى حضرت رفت و بر آن وجود مبارک سلام داد و قصيده شاطبيه را به حضرت تقديم نمود و گفت: اى آقاى من و اى پيامبر خدا توجهى به اين قصيده بنمائيد؟حضرت آن را گرفت و فرمود:اين مبارک است هر كس آن را حفظ كند به بهشت وارد مىشود. سپس قرطبى مىافزايد: بلكه هر كس بميرد و اين قصيده در خانهاش باشد به بهشت وارد مىشود. | ||
البته خواننده گرامى متوجه باشد كه اينگونه اظهار نظرها از روى افراط و تفريط ابراز مىشود فلذا فضيلتى كه اينان براى حرز الامانى درست نمودهاند براى قرآن كه يگانه معجزه جاويد الهى است قايل نشدهاند. | البته خواننده گرامى متوجه باشد كه اينگونه اظهار نظرها از روى افراط و تفريط ابراز مىشود فلذا فضيلتى كه اينان براى حرز الامانى درست نمودهاند براى قرآن كه يگانه معجزه جاويد الهى است قايل نشدهاند. | ||
خط ۷۸: | خط ۶۱: | ||
#فتح الوصيد:علامه علمالدين على بن محمد سخاوى(م 643 ق).وى شاگرد و دوست شاطبى و اولين كسى بود كه آن را شرح كرد و سبب شهرت او گرديد. | #فتح الوصيد:علامه علمالدين على بن محمد سخاوى(م 643 ق).وى شاگرد و دوست شاطبى و اولين كسى بود كه آن را شرح كرد و سبب شهرت او گرديد. | ||
#المهنّه القاضبى:احمد بن على اندلسى(م ح 640 ق) | #المهنّه القاضبى:احمد بن على اندلسى(م ح 640 ق) | ||
#الدرة الفريدة:ابن | #الدرة الفريدة:ابن ابىالعز همدانى(م 632 ق) | ||
#كنز المعانى:محمد بن احمد موصلى معروف به شعله (م 656 ق) | #كنز المعانى:محمد بن احمد موصلى معروف به شعله (م 656 ق) | ||
#الفريدة البارزية:محمد بن حسن فالى نحوى.(م 656 ق) | #الفريدة البارزية:محمد بن حسن فالى نحوى.(م 656 ق) | ||
خط ۸۵: | خط ۶۸: | ||
#اللالى الفريدة: محمد بن حسن فاسی.(م 672 ق) | #اللالى الفريدة: محمد بن حسن فاسی.(م 672 ق) | ||
#كشف الرموز:يعقوب بن بدران جرايدى(م 688 ق) | #كشف الرموز:يعقوب بن بدران جرايدى(م 688 ق) | ||
#كنز المعانى: | #كنز المعانى:ابراهیم بن عمر جعبرى(م 732 ق) | ||
#:قسطلانى آن را شرحى بزرگ و بىنظير دانسته است. | #:قسطلانى آن را شرحى بزرگ و بىنظير دانسته است. | ||
#الحواشى المفيدة فى شرح القصيدة:عبدالرحمن بن احمد دقوقى(م 735 ق) | #الحواشى المفيدة فى شرح القصيدة:عبدالرحمن بن احمد دقوقى(م 735 ق) | ||
خط ۹۵: | خط ۷۸: | ||
#اظهار المعانى:احمد مغنيساوى(م ح 1090 ق) | #اظهار المعانى:احمد مغنيساوى(م ح 1090 ق) | ||
براى [[سیوطی، عبدالرحمن بن | براى [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلالالدين سيوطى]] (م 911 ق) نيز شرحى بدون نام ذكر كردهاند. اينها شروحى بودند كه نام ويژه داشتند.چندين شرح بدون نام نيز آوردهاند كه از ذكر آنها خود دارى شد. | ||
==خلاصه== | ==خلاصه== | ||
خط ۱۰۲: | خط ۸۵: | ||
عدهاى نيز اين قصيده را خلاصه كردهاند. | عدهاى نيز اين قصيده را خلاصه كردهاند. | ||
# حوز المعانى:[[ | # حوز المعانى:[[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] نحوى(م 672 ق) | ||
# مختصر ابن تبريزى(م 765 ق) | # مختصر ابن تبريزى(م 765 ق) | ||
# نظم درر الجلا:عبدالوهاب بن احمد دمشقى(م 768 ق) | # نظم درر الجلا:عبدالوهاب بن احمد دمشقى(م 768 ق) | ||
خط ۱۲۵: | خط ۱۰۸: | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[ابراز المعانی من حرز الامانی فی القراءات السبع]] | [[ابراز المعانی من حرز الامانی فی القراءات السبع]] | ||
[[التجريد لبغية المريد في القراءات السبع]] | |||
[[كتاب التيسير في القراءات السبع]] | [[كتاب التيسير في القراءات السبع]] | ||
خط ۱۳۴: | خط ۱۲۱: | ||
[[شرح الشاطبية]] | [[شرح الشاطبية]] | ||
[[شرح الفاسي علی الشاطبية]] | |||
[ | |||
[[الإمام أبوالقاسم الشاطبي]] | |||
[[شرح شعله]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] |