۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
حاشية مجمع الفايدة و البرهان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر'
جز (جایگزینی متن - 'محمدباقر' به 'محمد باقر') |
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر') |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|data-type='authors'|[[موسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی]] (محقق) | |data-type='authors'|[[موسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی]] (محقق) | ||
[[وحید بهبهانی، | [[وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل]] (نويسنده) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
</div> | </div> | ||
'''حاشية مجمع الفايدة و البرهان''' تألیف [[وحید بهبهانی، | '''حاشية مجمع الفايدة و البرهان''' تألیف [[وحید بهبهانی، محمدباقر|محمدباقربن محمد اكمل وحيد بهبهانى]] (م 1205 ق) | ||
اين كتاب حواشى بر كتابهاى متاجر تا آخر كتاب قضاء از مجمع الفائدة و البرهان فى شرح ارشاد الاذهان مقدس اردبيلى(م 991 ق) است. | اين كتاب حواشى بر كتابهاى متاجر تا آخر كتاب قضاء از مجمع الفائدة و البرهان فى شرح ارشاد الاذهان مقدس اردبيلى(م 991 ق) است. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==موضوع== | ==موضوع== | ||
كتاب ارشاد الاذهان [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق) از آثار فقهى مختصر وى است كه به سبك فقه رساله‌اى نوشته شده و حدود 50 شرح و حاشيه بر آن زده شده است كه از مهمترين آنان مى‌توان [[غایة المراد في شرح نکت الإرشاد|غاية المراد]] [[شهيد اول]](م 786 ق)، روض الجنان [[شهيد ثانى]](م 966 ق)، مجمع الفائدة و البرهان محقق اردبيلى(م 991 ق)،[[ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد|ذخيرة المعاد]] [[محقق سبزواری، | كتاب ارشاد الاذهان [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق) از آثار فقهى مختصر وى است كه به سبك فقه رساله‌اى نوشته شده و حدود 50 شرح و حاشيه بر آن زده شده است كه از مهمترين آنان مى‌توان [[غایة المراد في شرح نکت الإرشاد|غاية المراد]] [[شهيد اول]](م 786 ق)، روض الجنان [[شهيد ثانى]](م 966 ق)، مجمع الفائدة و البرهان محقق اردبيلى(م 991 ق)،[[ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد|ذخيرة المعاد]] [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]] (م 1090 ق)، و نهج السداد شيخ يوسف بحرانى(م 1186 ق)را نام برد. | ||
كتاب مجمع الفائدة و البرهان از موسوعه‌هاى فقهى معتبر اماميّة است كه به سبك فقه استدلالى نوشته شده و يك دوره فقه كامل است و فقط كتابهاى نكاح و طلاق آن از بين رفته و در دسترس نيست كه بعدها صاحب المدارك(م 1009 ق) اين دو مبحث را با شرح مختصر النافع كامل نموده است. | كتاب مجمع الفائدة و البرهان از موسوعه‌هاى فقهى معتبر اماميّة است كه به سبك فقه استدلالى نوشته شده و يك دوره فقه كامل است و فقط كتابهاى نكاح و طلاق آن از بين رفته و در دسترس نيست كه بعدها صاحب المدارك(م 1009 ق) اين دو مبحث را با شرح مختصر النافع كامل نموده است. | ||
[[وحید بهبهانی، | [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] قده كتابهاى متاجر، ديون و توابع آن (رهن، حجر،ضمان، حوالة، صلح، اقرار، وكالت) و كتابهاى اجاره، صيد و توابع آن، ارث، قضاء، جنايات را از مجمع الفائدة حاشيه زده است. | ||
در بين آنان، كتابهاى ارث، قضاء، جنايات داراى حواشى مختصرى است تا جائيكه حواشى كتاب جنايات در دو صفحه است و مؤلف موفق به تكميل آن نشده است. | در بين آنان، كتابهاى ارث، قضاء، جنايات داراى حواشى مختصرى است تا جائيكه حواشى كتاب جنايات در دو صفحه است و مؤلف موفق به تكميل آن نشده است. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
كتاب بيشتر به سبك فقهى كه مبتنى بر اخبار و روايات است نوشته شده و كمتر به اقوال فقها تعرض شده است.اين كتاب نه تنها شرح مجمع الفائده است بلكه شرح ارشاد الاذهان نيز مى‌باشد زيرا مؤلف بارها به شرح عبارات آن پرداخته است. | كتاب بيشتر به سبك فقهى كه مبتنى بر اخبار و روايات است نوشته شده و كمتر به اقوال فقها تعرض شده است.اين كتاب نه تنها شرح مجمع الفائده است بلكه شرح ارشاد الاذهان نيز مى‌باشد زيرا مؤلف بارها به شرح عبارات آن پرداخته است. | ||
وى علاوه بر اين كتاب به كتابهاى [[ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد|ذخيرة المعاد]] و كفاية الاحكام [[محقق سبزواری، | وى علاوه بر اين كتاب به كتابهاى [[ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد|ذخيرة المعاد]] و كفاية الاحكام [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]] (م 991 ق) تا آخر كتاب الصوم [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالك الافهام]] [[شهيد ثانى]](م 996 ق) از اول مكاسب محرمة تا آخر معاطاة، [[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارك الاحكام]] [[موسوی عاملی، محمد بن علی|سيد محمد عاملى]] (م 1009 ق)، مختصر النافع [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]]،(م 676 ق) و غير آنها را حاشيه زده است كه در حاشيه‌اش بر مقدمه مفاتيح به آنها اشاره نموده است(ذ85/6/،213، ج 72/20) مؤلف در اين كتاب بارها تفصيل مطالبى مثل اجماع، حقيقت لغوى و شرعى، تقييد، عام و خاص، خبر واحد، شهرت عملى و فتوائى، بحثهاى تيمم، حج را به كتابهاى فقهى و اصول فقه خود مثل فوائد الحائرية، حدائق الناضرة و كتاب حج و تحرير مسائل مفتاح الظلام را با عبارت(كما حقق) ارجاع داده است. | ||
همچنين در ساير تأليفاتش همچون الرسائل الفقهية صفحه 247 كه پس از اين كتاب نوشته به اين اشاره نموده و تشريح و تحقيق آن مباحث را به كتاب حاشيه‌اش ارجاع داده است. | همچنين در ساير تأليفاتش همچون الرسائل الفقهية صفحه 247 كه پس از اين كتاب نوشته به اين اشاره نموده و تشريح و تحقيق آن مباحث را به كتاب حاشيه‌اش ارجاع داده است. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
يكى از عللى كه موجب شده مؤلف مبادرت به تأليف اين كتاب نمايد همانطور كه در مقدمه مؤلف آمده است اين بوده كه مقدس اردبيلى چون داراى استادى كه چكيده افكارش و حاصل عمرش را به وى منتقل كند نبوده است بنابر اين فتاواى نادرى از وى صادره شده و از مسير متعارف فقه خارج شده است بنابر اين مؤلف سعى نموده با اين حواشى به تصحيح آن بپردازد. | يكى از عللى كه موجب شده مؤلف مبادرت به تأليف اين كتاب نمايد همانطور كه در مقدمه مؤلف آمده است اين بوده كه مقدس اردبيلى چون داراى استادى كه چكيده افكارش و حاصل عمرش را به وى منتقل كند نبوده است بنابر اين فتاواى نادرى از وى صادره شده و از مسير متعارف فقه خارج شده است بنابر اين مؤلف سعى نموده با اين حواشى به تصحيح آن بپردازد. | ||
وى در مقدمه كتاب صفحه 3 مى‌نويسد:راتبه قدس قد كبى جوده فى بعض الميادين، فأخذ يعترض على علمائنا الاساطين، و ذلك لما لا اعترف به طاب مضجعه و علا مقعده من عدم عثوره على استاد يقيّمه و يسدّده، فرأيت ان اتدارك ما فاته رحمه اللّه من دليلهم، و غفل عن سواء سبيلهم با همه اشكالاتى كه [[وحید بهبهانی، | وى در مقدمه كتاب صفحه 3 مى‌نويسد:راتبه قدس قد كبى جوده فى بعض الميادين، فأخذ يعترض على علمائنا الاساطين، و ذلك لما لا اعترف به طاب مضجعه و علا مقعده من عدم عثوره على استاد يقيّمه و يسدّده، فرأيت ان اتدارك ما فاته رحمه اللّه من دليلهم، و غفل عن سواء سبيلهم با همه اشكالاتى كه [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] قده بر كتاب و مؤلف در نداشتن استاد توانايى در فقه داشته است با اين حال وى حريم قداست و بزرگى مقدس اردبيلى را مراعات نموده و درباره وى در صفحه 3-4 مى‌نويسد:و مع ذلك فلعمرى لم ار مصنفات اصحابنا المتقدمين و لا في مؤلفات علمائنا المتأخرين رضوان اللّه تعالى عليهم اجمعين مؤلّفا بشبهه فى جمعه و تحريره او يدانيه فى عقيقه و تحبيره، فللّه درّه قدس سره، فلقد أتى بالشى العجاب، بل بما يحير لب ذوى الالباب. | ||
==تأريخ تأليف== | ==تأريخ تأليف== | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
چاپ اول كتاب در سال 1417ق بوده است.تحقيق و تصحيح كتاب توسط مؤسسه علامه [[وحید بهبهانی، | چاپ اول كتاب در سال 1417ق بوده است.تحقيق و تصحيح كتاب توسط مؤسسه علامه [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] انجام شده است. | ||
==تقسيم بندى مطالب== | ==تقسيم بندى مطالب== | ||