پرش به محتوا

كفاية الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۱
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر ' به 'محمدباقر')
 
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR02748J1.jpg|بندانگشتی|کفایة الأصول]]
| تصویر =NUR02748J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =کفایة الأصول
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|کفایة الأصول
[[مؤسسة آل‌ البيت عليهم‌السلام لاحياء التراث]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث]] (محقق)


[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نويسنده)
[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏159‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏3‎‏ک‎‏7‎‏ ‎‏1367*
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
اصول فقه شیعه - قرن 14
|کد کنگره  
| ناشر =
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏159‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏3‎‏ک‎‏7‎‏ ‎‏1367*
مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
|-
| مکان نشر =قم - ایران
|موضوع  
| سال نشر = 1409 ق  
|data-type='subject'|اصول فقه شیعه - قرن 14
|-
|ناشر  
|data-type='publisher'|موسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث
|-
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قم - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1409 هـ.ق  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2748AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02748AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02748
| کتابخوان همراه نور =02748
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


== معرفى اجمالى ==
'''كفاية الأصول'''، اثر عربى [[آخوند خراسانى]] است كه در سال‌هاى 1321ق، به بعد تأليف شده و برخى، فهم آن را ملاك اجتهاد(به معنى مصطلح) دانسته‌اند. اين كتاب، آخرين متن درسى علم اصول، در دوره سطح حوزه‌هاى تشيع است كه در آن، آخرين يافته‌هاى [[آخوند خراسانى]] در علم اصول، به سبک كلاسيك و نو مطرح شده است.
'''كفاية الأصول'''، اثر عربى [[آخوند خراسانى]] است كه در سال‌هاى 1321ق، به بعد تأليف شده و برخى، فهم آن را ملاك اجتهاد(به معنى مصطلح) دانسته‌اند. اين كتاب، آخرين متن درسى علم اصول، در دوره سطح حوزه‌هاى تشيع است كه در آن، آخرين يافته‌هاى [[آخوند خراسانى]] در علم اصول، به سبك كلاسيك و نو مطرح شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب، فراهم آمده است از مقدمه، هشت مقصد و خاتمه كه در سه جلد ارائه شده است؛ مقدمه و پنج مقصد اول، قسمت مباحث الفاظ را شامل و سه مقصد ديگر با خاتمه، بيان قسمت ادله عقليه را متكفل مى‌باشد.
كتاب، فراهم آمده است از مقدمه، هشت مقصد و خاتمه كه در سه جلد ارائه شده است؛ مقدمه و پنج مقصد اول، قسمت مباحث الفاظ را شامل و سه مقصد ديگر با خاتمه، بيان قسمت ادله عقليه را متكفل مى‌باشد.


كتاب، حاصل مغز متفكرى است كه هم به معقول و هم به منقول نظر داشته است.
كتاب، حاصل مغز متفكرى است كه هم به معقول و هم به منقول نظر داشته است.


اين اثر قيّم، بر اثر ايجاز، جامعيت، دشوارى فهم و درك مطالب عميق آن، از آغاز انتشار، مورد توجه فقهاء و مدرسان بزرگ و محور مبانى علمى و بحث‌هاى عالى اجتهادى در حوزه‌هاى علمى شيعه واقع گرديده و به‌عنوان آخرين كتاب درسى اصول فقه، قبل از درس خارج اصول، انتخاب شده است و به همين جهت، دانشمندان، محقّقان و پژوهش‌گران بسيارى براى حل معضلات و غوامض و نيز توضيح مقاصد نويسنده، بر آن شرح نوشته يا حاشيه نگاشته‌اند.
اين اثر قيّم، بر اثر ايجاز، جامعيت، دشوارى فهم و درك مطالب عميق آن، از آغاز انتشار، مورد توجه فقهاء و مدرسان بزرگ و محور مبانى علمى و بحث‌هاى عالى اجتهادى در حوزه‌هاى علمى شيعه واقع گرديده و به‌عنوان آخرين كتاب درسى اصول فقه، قبل از درس خارج اصول، انتخاب شده است و به همين جهت، دانشمندان، محقّقان و پژوهشگران بسيارى براى حل معضلات و غوامض و نيز توضيح مقاصد نویسنده، بر آن شرح نوشته يا حاشيه نگاشته‌اند.


اين كتاب، يكى از آثار ارزش‌مند نويسنده است كه از مهم‌ترين و رايج‌ترين تأليفات عصر حاضر مى‌باشد.
اين كتاب، يكى از آثار ارزش‌مند نویسنده است كه از مهم‌ترين و رايج‌ترين تأليفات عصر حاضر مى‌باشد.


كتاب، علاوه بر مزايا و جهاتى كه در خود داشته است، ترقى و تكميل دانشمندان را نيز ايجاب و ازاين‌رو ترجيحش را بر كتب اين فن، اقتضاء مى‌نموده است.
كتاب، علاوه بر مزايا و جهاتى كه در خود داشته است، ترقى و تكميل دانشمندان را نيز ايجاب و ازاين‌رو ترجيحش را بر كتب اين فن، اقتضاء مى‌نموده است.
خط ۵۹: خط ۴۴:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
در جلد اول، در مقدمه، سيزده امر زير كه از مبادى فن مى‌باشد، مورد بحث قرار گرفته است:
در جلد اول، در مقدمه، سيزده امر زير كه از مبادى فن مى‌باشد، مورد بحث قرار گرفته است:


# تعريف علم اصول و موضوع آن: علم به قواعدى كه براى استنباط حكم شرعى، تعبيه شده‌اند.
# تعريف علم اصول و موضوع آن: علم به قواعدى كه براى استنباط حكم شرعى، تعبيه شده‌اند.
# تعريف وضع و اقسام آن: نويسنده، معتقد است وضع، نوعى از اختصاص لفظ به معنا و ارتباط خاص بين آن دو بوده كه ناشى از تخصيص آن لفظ، به آن معنا و يا كثرت استعمال مى‌باشد.
# تعريف وضع و اقسام آن: نویسنده، معتقد است وضع، نوعى از اختصاص لفظ به معنا و ارتباط خاص بين آن دو بوده كه ناشى از تخصيص آن لفظ، به آن معنا و يا كثرت استعمال مى‌باشد.
# كيفيت استعمال لفظ در معناى مجازى.
# کیفیت استعمال لفظ در معناى مجازى.
# صحت اطلاق لفظ و اراده نوع يا مثل يا شخص از آن.
# صحت اطلاق لفظ و اراده نوع يا مثل يا شخص از آن.
# اينكه الفاظ براى معانى من حيث هى هى، وضع شده، نه از حيث مراد بودن آنها.
# اينكه الفاظ براى معانى من حيث هى هى، وضع شده، نه از حيث مراد بودن آنها.
# وضع مركبات: نويسنده، معتقد كه وضع مركبات، مانند وضع مفردات بوده و نيازى به وضع متفاوت ندارد.
# وضع مركبات: نویسنده، معتقد كه وضع مركبات، مانند وضع مفردات بوده و نيازى به وضع متفاوت ندارد.
# علائم حقيقت و مجاز.
# علائم حقيقت و مجاز.
# احوال پنج‌گانه لفظ و حكم تعارض ميان آنها: اين احوال، عبارتند از: تجوز، اشتراك، تخصيص، نقل و اضمار.
# احوال پنج‌گانه لفظ و حكم تعارض ميان آنها: اين احوال، عبارتند از: تجوز، اشتراك، تخصيص، نقل و اضمار.
# حقيقت شرعيه: ثمره بحث از آن، در حمل يا عدم حمل الفاظى كه در كلام شارع واقع شده است، بر معانى لغوى آنها مى‌باشد.
# حقيقت شرعيه: ثمره بحث از آن، در حمل يا عدم حمل الفاظى كه در كلام شارع واقع شده است، بر معانى لغوى آنها مى‌باشد.
# صحيح و اعم: نويسنده، معتقد است كه اين مسئله، مبتنى بر ثبوت حقيقت شرعيه مى‌باشد. وى، پس از بررسى معناى صحت و فساد و لزوم تصور قدر جامع بنا بر هر دو قول، در دو بخش، به ادله هر يك اشاره كرده است:
# صحيح و اعم: نویسنده، معتقد است كه اين مسئله، مبتنى بر ثبوت حقيقت شرعيه مى‌باشد. وى، پس از بررسى معناى صحت و فساد و لزوم تصور قدر جامع بنا بر هر دو قول، در دو بخش، به ادله هر يك اشاره كرده است:
#:الف) ادله صحيحى: تبادر صحيح، صحت سلب از فاسد، اخبار و عدم تخطى شارع از طريقه واضعين؛
#:الف) ادله صحيحى: تبادر صحيح، صحت سلب از فاسد، اخبار و عدم تخطى شارع از طريقه واضعين؛
#:ب) ادله اعمى: تبادر اعم، عدم صحت سلب از فاسد، صحت تقسيم به صحيح و فاسد، اخبار، صحت تعلق نذر و شبه آن به ترك نماز در حمام.
#:ب) ادله اعمى: تبادر اعم، عدم صحت سلب از فاسد، صحت تقسيم به صحيح و فاسد، اخبار، صحت تعلق نذر و شبه آن به ترك نماز در حمام.
#اشتراك.
#اشتراك.
#استعمال لفظ در بيشتر از يك معنى: ضمن بحث از اين موضوع، اين توهم كه اخبار دال بر وجود هفت يا هفتاد بطن براى قرآن، بر وقوع اين استعمال دلالت مى‌كنند، بررسى شده است.
#استعمال لفظ در بيشتر از يك معنى: ضمن بحث از اين موضوع، اين توهم كه اخبار دال بر وجود هفت يا هفتاد بطن براى قرآن، بر وقوع اين استعمال دلالت مى‌كنند، بررسى شده است.
#مبحث مشتق و متعلقات آن: در آن، پيرامون بساطت مفهوم مشتق، فرق بين مشتق و مبادى آن، ملاك حمل، كيفيت حمل صفات خداوند بر ذات مقدسش، چگونگى ارتباط مبادى با ذات و اعتبار تلبس حقيقى، بحث شده است.
#مبحث مشتق و متعلقات آن: در آن، پيرامون بساطت مفهوم مشتق، فرق بين مشتق و مبادى آن، ملاك حمل، کیفیت حمل صفات خداوند بر ذات مقدسش، چگونگى ارتباط مبادى با ذات و اعتبار تلبس حقيقى، بحث شده است.


در مقصد اول، در طى سيزده فصل، مطالب مربوط به مبحث اوامر، بحث و بررسى شده است كه مهم‌ترين فصول آن عبارتند از: معنى ماده امر و بحث از اتحاد طلب و اراده، معنى حقيقى صيغه امر، دلالت جمله خبرى بر وجوب، اقتضاء اطلاق صيغه امر نسبت به وجوب توصلى و تعبدى و هم‌چنين نسبت به وجوب نفسى و عينى و تعيينى، امر بعد از حظر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، مسئله ضد و...
در مقصد اول، در طى سيزده فصل، مطالب مربوط به مبحث اوامر، بحث و بررسى شده است كه مهم‌ترين فصول آن عبارتند از: معنى ماده امر و بحث از اتحاد طلب و اراده، معنى حقيقى صيغه امر، دلالت جمله خبرى بر وجوب، اقتضاء اطلاق صيغه امر نسبت به وجوب توصلى و تعبدى و هم‌چنين نسبت به وجوب نفسى و عينى و تعيينى، امر بعد از حظر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، مسئله ضد و...
خط ۸۳: خط ۶۶:
جلد دوم، دربردارنده مقاصد زير مى‌باشد:
جلد دوم، دربردارنده مقاصد زير مى‌باشد:


مقصد دوم كه در آن، در باره مبحث نواهى، در سه فصل، بحث شده است و از جمله مهم‌ترين مباحث آن مى‌توان به حقيقت مدلول ماده و صيغه نهى، اجتماع امر و نهى، نهى از شىء نسبت به اقتضاى فساد اشاره كرد.
مقصد دوم كه در آن، درباره مبحث نواهى، در سه فصل، بحث شده است و از جمله مهم‌ترين مباحث آن مى‌توان به حقيقت مدلول ماده و صيغه نهى، اجتماع امر و نهى، نهى از شىء نسبت به اقتضاى فساد اشاره كرد.


در مقصد سوم، در پنج فصل، به بررسى مطالب مربوط به مفاهيم پرداخته شده است. تعريف مفهوم، مفهوم جمله شرطيه، مفهوم استثناء، لقب، عدد، و ادات حصر از جمله مباحث اين مقصد مى‌باشند.
در مقصد سوم، در پنج فصل، به بررسى مطالب مربوط به مفاهيم پرداخته شده است. تعريف مفهوم، مفهوم جمله شرطيه، مفهوم استثناء، لقب، عدد، و ادات حصر از جمله مباحث اين مقصد مى‌باشند.
خط ۱۱۳: خط ۹۶:


از جمله شروح و حواشى چاپ شده كتاب عبارتند از:
از جمله شروح و حواشى چاپ شده كتاب عبارتند از:
{{ستون-شروع|2}}


# تعليقة وجيزة فى مباحث الالفاظ، حسن اشگذرى يزدى؛
# تعليقة وجيزة فى مباحث الالفاظ، حسن اشگذرى يزدى؛
خط ۱۱۹: خط ۱۰۳:
# الحاشية على كفاية الاصول، ميرزا ابوالحسن بن عبدالحسين مشكينى؛
# الحاشية على كفاية الاصول، ميرزا ابوالحسن بن عبدالحسين مشكينى؛
# الحاشية على الكفاية، شيخ محمد على بن محمد جعفر صفايى حائرى قمى؛
# الحاشية على الكفاية، شيخ محمد على بن محمد جعفر صفايى حائرى قمى؛
# حقائق الاصول، [[حکیم، محسن|سيد محسن طباطبائى حكيم]]؛
# حقائق الاصول، [[حکیم، سید محسن|سيد محسن طباطبائى حكيم]]؛
# حاشيه كفايه، شيخ مهدى بن شيخ محمدحسین بن عزيز خالصى كاظمى؛
# حاشيه كفايه، شيخ مهدى بن شيخ محمدحسین بن عزيز خالصى كاظمى؛
# حاشية على كفاية الاصول، شيخ محمد بن على، مشهور به سلطان العلماء عراقى؛
# حاشية على كفاية الاصول، شيخ محمد بن على، مشهور به سلطان العلماء عراقى؛
# حاشية الكفاية، مرحوم سيّد محمّد حسين طباطبائى تبريزى؛
# حاشية الكفاية، مرحوم سيّد محمّد حسين طباطبائى تبريزى؛
# حاشية الكفاية، سيد محمد بن حسين موسوى نجف آبادى؛
# حاشية الكفاية، سيد محمد بن حسين موسوى نجف‌آبادى؛
# حاشيه بر كفايه، [[آملی، محمدتقی|محمدتقى آملى]] بن ملا محمد؛
# حاشيه بر كفايه، [[آملی، محمدتقی|محمدتقى آملى]] بن ملا محمد؛
# دروس و حلول فى شرح كفاية الاصول، على بن حسين علوى؛
# دروس و حلول فى شرح كفاية الاصول، على بن حسين علوى؛
خط ۱۲۹: خط ۱۱۳:
# سبائك الذهب فى شرح الكفاية، شيخ محمّد صالح حائرى، معروف به علاّمه مازندرانى؛
# سبائك الذهب فى شرح الكفاية، شيخ محمّد صالح حائرى، معروف به علاّمه مازندرانى؛
# شرح كفاية الاصول، شيخ عبدالحسين بن شيخ عيسى رشتى نجفى؛
# شرح كفاية الاصول، شيخ عبدالحسين بن شيخ عيسى رشتى نجفى؛
# طريق الوصول الى تحقيق كفاية الاصول، محمّد كرمى بن شيخ نصر اللّه حويزى؛
# طريق الوصول الى تحقيق كفاية الاصول، محمّد كرمى بن شيخ نصراللّه حويزى؛
# عناية الاصول فى شرح كفاية الاصول، سيّد مرتضى حسينى فيروزآبادى؛
# عناية الاصول فى شرح كفاية الاصول، سيّد مرتضى حسينى فيروزآبادى؛
# منتهى الدراية فى توضيح الكفاية، سيّد محمد جعفر جزايرى مروج؛
# منتهى الدراية فى توضيح الكفاية، سيّد محمد جعفر جزايرى مروج؛
خط ۱۴۲: خط ۱۲۶:
# الهداية فى شرح الكفاية، شيخ عبدالحسين بن محمّد تقى آل شيخ اسد اللّه كاظمى؛
# الهداية فى شرح الكفاية، شيخ عبدالحسين بن محمّد تقى آل شيخ اسد اللّه كاظمى؛
# الهداية فى شرح الكفاية، سيّد محمّد جعفر بن محمّد طاهر موسوى طاهرى شيرازى.
# الهداية فى شرح الكفاية، سيّد محمّد جعفر بن محمّد طاهر موسوى طاهرى شيرازى.
{{پایان}}


== منابع ==
== منابع مقاله ==




خط ۱۵۰: خط ۱۳۵:




== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[نهایة الوصول في شرح كفايه الأصول]]
[[بدایة الوصول فی شرح کفایة الأصول]]
[[بدایة الوصول فی شرح کفایة الأصول]]


خط ۱۶۰: خط ۱۴۸:
[[نهایة الدرایة في شرح الکفایة]]
[[نهایة الدرایة في شرح الکفایة]]


[[منتهی الوصول إلی غوامض کفایة الأصول من إفادات سیدنا العلامة الرباني السید أبوالحسن الإصفهاني قدس سره العالی]]
[[منتهی الوصول إلی غوامض كفاية الأصول من إفادات سيدنا العلامة الرباني السيد أبوالحسن الإصفهاني قدس‌سره‌العالی]]


[[دروس في الکفایة]]
[[دروس في الکفایة]]


[[غایة الأصول في شرح کفایة الأصول]]
[[غایة الأصول في شرح کفایة الأصول]]
[[دروس و حلول في شرح كفاية الأصول]]


[[الهدایة إلی أسرار الکفایة]]
[[الهدایة إلی أسرار الکفایة]]
خط ۱۷۷: خط ۱۶۷:


[[تعلیقة القوچاني علی کفایة الأصول]]
[[تعلیقة القوچاني علی کفایة الأصول]]
[[تعليقة وجيزة في مباحث الألفاظ علی الكفاية]]


[[ترجمه و شرح کفایة الأصول]]
[[ترجمه و شرح کفایة الأصول]]
خط ۱۹۰: خط ۱۸۲:
[[منتهی العنایة في شرح الکفایة]]
[[منتهی العنایة في شرح الکفایة]]


[[نهایه الوصول فی شرح کفایه الاصول]]
[[نهایة الوصول في شرح كفايه الأصول]]


[[خود آموز کفایه]]
[[خود آموز کفایه]]
خط ۲۲۸: خط ۲۲۰:
[[دروس في مسائل علم الأصول]]
[[دروس في مسائل علم الأصول]]


== وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}
[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]]


== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/3857 مطالعه کتاب کفایة الأصول در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش