۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
كلمات المحققين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
#«الرضاعية»: اثر محقق كركى (متوفى 940ق) است كه در موضوع خود بر ديگر رساله‌ها مقدم است، لذا حائز اهميت است. در اين مقاله سيزده صفحه‌اى نيز مسائل شيرخوارگى و احكامى كه بر آن بار مى‌شود به عربى نگارش شده است. | #«الرضاعية»: اثر محقق كركى (متوفى 940ق) است كه در موضوع خود بر ديگر رساله‌ها مقدم است، لذا حائز اهميت است. در اين مقاله سيزده صفحه‌اى نيز مسائل شيرخوارگى و احكامى كه بر آن بار مى‌شود به عربى نگارش شده است. | ||
#«الرضاعية»: رساله عربى فاضل قطيفى است، كه معاصر محقّق كركى و نقّاد كلمات وى بوده است. | #«الرضاعية»: رساله عربى فاضل قطيفى است، كه معاصر محقّق كركى و نقّاد كلمات وى بوده است. | ||
#«قاطعة اللجاج في حلّ الخراج»: [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] | #«قاطعة اللجاج في حلّ الخراج»: [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] اين رساله عربى را در ربيع‌الثانى سال 916ق در عراق نوشته است. از اين عنوان چنين به دست مى‌آيد كه بحث بر سر مسئله خراج فراوان بوده و او كوشيده است تا رساله‌اش حكم فصل‌الخطاب اين مباحث و جدال‌ها را داشته باشد. مسئله اصلى اين رساله، همان طور كه از فلسفه نگارش آن روشن مى‌شود، بحث از حليت اخذ خراج و بهره‌مندى از آن توسط شيعيان در عصر غيبت، با وجود سلاطين جور بوده است<ref>ر.ك: [[جعفریان، رسول]]، ص183-182</ref> | ||
#«السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج»: اين رساله عربى كه رديه‌اى بر رساله [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] | #«السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج»: اين رساله عربى كه رديه‌اى بر رساله [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] است را فاضل قطيفى هشت سال بعد از رساله كركى در سال 924ق، زمانى كه رساله را در سمنان ديده نگاشته است. قطيفى در آغاز به اين سخن كركى كه به دلايل چندى در عراق ساكن شده و طبعاً مجبور به استفاده از اين قبيل اموال شده، اعتراض كرده و گفته است كه اين عذر نمى‌تواند مخالفت با شرع را توجيه كند؛ گو اينكه استنباط قطيفى آن بوده است كه كركى با اظهار اين مطلب خواسته است تا بدين‌وسيله زمينه روحى لازم را براى طرح مسئله فراهم كرده و توجيهى براى كار خود داشته باشد. به‌علاوه كه از نظر قطيفى، هيچ لزومى براى اقامت كركى در عراق وجود نداشته است<ref>ر.ك: همان، ص193-191</ref> | ||
#«رسالة الخراجية»: مقدس اردبيلى (متوفى 993ق) نيز در اثبات حرمت خراج و به‌طور كلى، در صدد رد رساله خراجيه كركى است و هم‌زمان، از نقض آن كه توسط قطيفى نوشته شده، تأثير پذيرفته است<ref>ر.ك: همان، ص197</ref> | #«رسالة الخراجية»: مقدس اردبيلى (متوفى 993ق) نيز در اثبات حرمت خراج و به‌طور كلى، در صدد رد رساله خراجيه كركى است و هم‌زمان، از نقض آن كه توسط قطيفى نوشته شده، تأثير پذيرفته است<ref>ر.ك: همان، ص197</ref> | ||
#«رسالة في الخراج»: اين نيز نوشته مقدس اردبيلى است. وى در آغاز اين رساله نيز بر عدم حلّيت اخذ خراج تأكيد كرده، روا بودن آن را بر چندين مسئله متوقف كرده است كه اثبات هركدام از آنها به تعبير خود اردبيلى يك خرق عادت است. گفتنى است كه اين ديدگاه اردبيلى، تقريباً به‌طور كامل توسط فقهاى بعد و حتى ميان فقهاى برجسته پيشين، يك استثنا بشمار مى‌رود<ref>ر.ك: همان</ref> | #«رسالة في الخراج»: اين نيز نوشته مقدس اردبيلى است. وى در آغاز اين رساله نيز بر عدم حلّيت اخذ خراج تأكيد كرده، روا بودن آن را بر چندين مسئله متوقف كرده است كه اثبات هركدام از آنها به تعبير خود اردبيلى يك خرق عادت است. گفتنى است كه اين ديدگاه اردبيلى، تقريباً به‌طور كامل توسط فقهاى بعد و حتى ميان فقهاى برجسته پيشين، يك استثنا بشمار مى‌رود<ref>ر.ك: همان</ref> | ||
#«الخراجية» يا «رسالة في حلّ الخراج»: اثر ماجد بن فلاح شيبانى است كه در نقض رساله اردبيلى و رساله قطيفى نوشته شده است. شيبانى در اصل گرفتن خراج و جواز آن با [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] | #«الخراجية» يا «رسالة في حلّ الخراج»: اثر ماجد بن فلاح شيبانى است كه در نقض رساله اردبيلى و رساله قطيفى نوشته شده است. شيبانى در اصل گرفتن خراج و جواز آن با [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] و برخى ديگر از فقها هم‌آواست<ref>ر.ك: همان، ص198</ref> | ||
#«الرسالة السعدية»: نوشته علامه حلى، رساله‌اى در اصول اعتقادات است. نويسنده در ابتداى كتاب بر اين نكته تأكيد مى‌كند كه خداوند متعال تقليد در اعتقادات را حرام كرده است، بلكه بحث در اصول عقايد و تحصيل آن با استفاده از براهين قطعى را واجب كرده است<ref>ر.ك: متن كتاب، ص338</ref> | #«الرسالة السعدية»: نوشته علامه حلى، رساله‌اى در اصول اعتقادات است. نويسنده در ابتداى كتاب بر اين نكته تأكيد مى‌كند كه خداوند متعال تقليد در اعتقادات را حرام كرده است، بلكه بحث در اصول عقايد و تحصيل آن با استفاده از براهين قطعى را واجب كرده است<ref>ر.ك: متن كتاب، ص338</ref> | ||
#«الاعتماد في شرح واجب الاعتقاد»: شرح عربى [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد سيورى]] (متوفى 826ق) بر مقاله «واجب الاعتقاد على جميع العباد» علامه حلى است كه مشتمل است بر آن دسته از مسائل اصلى كه شناخت آنها واجب مى‌باشد و نيز حاوى اصول عبادات واجب است<ref>ر.ك: همان، ص380</ref> | #«الاعتماد في شرح واجب الاعتقاد»: شرح عربى [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد سيورى]] (متوفى 826ق) بر مقاله «واجب الاعتقاد على جميع العباد» علامه حلى است كه مشتمل است بر آن دسته از مسائل اصلى كه شناخت آنها واجب مى‌باشد و نيز حاوى اصول عبادات واجب است<ref>ر.ك: همان، ص380</ref> | ||
#«الرسالة الفخرية في معرفة النية»: رساله عربى [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخرالمحققين]] | #«الرسالة الفخرية في معرفة النية»: رساله عربى [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخرالمحققين]] (متوفى 771ق) فرزند علامه حلى درباره نيت در عبادات است<ref>ر.ك: همان، ص423</ref> | ||
#«المسئلة النافعة للمباحث الجامعة لأقسام الوارث» يا «رسالة ميراثية»: نوشته عميدالدين عبدالمطلب اعرجى عميدى (متوفى 754ق)، رساله‌اى عربى در تكميل «مسئلة المناسخات» [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] است<ref>ر.ك: همان، ص438</ref> | #«المسئلة النافعة للمباحث الجامعة لأقسام الوارث» يا «رسالة ميراثية»: نوشته عميدالدين عبدالمطلب اعرجى عميدى (متوفى 754ق)، رساله‌اى عربى در تكميل «مسئلة المناسخات» [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] است<ref>ر.ك: همان، ص438</ref> | ||
#«رسالة في ما لا تتم الصلاة فيه» يا «رسالة حريرية»: نوشته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، رساله‌اى دو صفحه‌اى است كه در آن به بحث از نماز با كلاه، كمربند و مانند آن كه از حرير محض درست شده‌اند، پرداخته شده است<ref>ر.ك: همان، ص444-443</ref> | #«رسالة في ما لا تتم الصلاة فيه» يا «رسالة حريرية»: نوشته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، رساله‌اى دو صفحه‌اى است كه در آن به بحث از نماز با كلاه، كمربند و مانند آن كه از حرير محض درست شده‌اند، پرداخته شده است<ref>ر.ك: همان، ص444-443</ref> | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
#«رسالة في سرّ (أسرار) الصلاة»: اين رساله را شيخ‌الرئيس [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به جهت تبيين اسرار نماز، توجه قلب و ساير مقدمات نماز، تحرير و پس از خطبه‌اى كه در آن به تسبيح و تقديس خداوند پرداخته، آن را در سه موضوع، تدوين و هر موضوع را در يك فصل بيان كرده است<ref>ر.ك: همان، ص514</ref> | #«رسالة في سرّ (أسرار) الصلاة»: اين رساله را شيخ‌الرئيس [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به جهت تبيين اسرار نماز، توجه قلب و ساير مقدمات نماز، تحرير و پس از خطبه‌اى كه در آن به تسبيح و تقديس خداوند پرداخته، آن را در سه موضوع، تدوين و هر موضوع را در يك فصل بيان كرده است<ref>ر.ك: همان، ص514</ref> | ||
#«رسالة في شرح حديث كنت كنزاً مخفياً»: اين رساله را [[ابن‌عربی، محمد بن علی|محيى‌الدين بن عربى]] بسيار مختصر و به عربى نوشته است. «اعيان ثابته» از اصطلاحات كليدى عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] است كه بار اول به‌وسيله خود او وضع شد و عارفان و فيلسوفان به پيروى از وى در مسائل متعددى از جمله «علم حق»، «تجلى حق» و «آفرينش» از آن استفاده كردند<ref>شجارى، مرتضى، ص55</ref>[[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] در ابتداى رساله، دليل نگارش آن را پاسخ به اشكال بزرگى مى‌داند كه بر اين حديث وارد شده، اما علما پاسخ روشنى به آن نداده‌اند. وى سپس چهار پاسخ ارائه مى‌دهد<ref>ر.ك: متن كتاب، ص522-521</ref> | #«رسالة في شرح حديث كنت كنزاً مخفياً»: اين رساله را [[ابن‌عربی، محمد بن علی|محيى‌الدين بن عربى]] بسيار مختصر و به عربى نوشته است. «اعيان ثابته» از اصطلاحات كليدى عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] است كه بار اول به‌وسيله خود او وضع شد و عارفان و فيلسوفان به پيروى از وى در مسائل متعددى از جمله «علم حق»، «تجلى حق» و «آفرينش» از آن استفاده كردند<ref>شجارى، مرتضى، ص55</ref>[[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] در ابتداى رساله، دليل نگارش آن را پاسخ به اشكال بزرگى مى‌داند كه بر اين حديث وارد شده، اما علما پاسخ روشنى به آن نداده‌اند. وى سپس چهار پاسخ ارائه مى‌دهد<ref>ر.ك: متن كتاب، ص522-521</ref> | ||
#«رسالة في تحديد الكرّ»: اثر [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] | #«رسالة في تحديد الكرّ»: اثر [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] مؤلف «[[بحار الأنوار]]»، مقاله‌اى فارسى در يك صفحه است. در اين رساله، ابتدا ديدگاه علما در مقدار كرّ و در انتهاى آن هم مقدار فرسخ شرعى بيان شده است<ref>ر.ك: همان، ص523</ref> | ||
#«رسالة في مفهوم الوجود»: مقاله مختصرى به قلم محقق داماد در تبيين فلسفى مفهوم وجود است. | #«رسالة في مفهوم الوجود»: مقاله مختصرى به قلم محقق داماد در تبيين فلسفى مفهوم وجود است. | ||
#«رسالة في ذبيحة أهل الكتاب»: نوشته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (متوفى 1030ق)، رساله مستقلى است كه آن را بنا به درخواست شاه عباس كبير نگاشته است. او ابتدا نظر شمارى از علماى شيعه و سنى را با دليل‌ها و روايات مطرح‌شده، آورده و سپس به استنباط خود پرداخته است<ref>ر.ك: همان، ص530-526</ref> | #«رسالة في ذبيحة أهل الكتاب»: نوشته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (متوفى 1030ق)، رساله مستقلى است كه آن را بنا به درخواست شاه عباس كبير نگاشته است. او ابتدا نظر شمارى از علماى شيعه و سنى را با دليل‌ها و روايات مطرح‌شده، آورده و سپس به استنباط خود پرداخته است<ref>ر.ك: همان، ص530-526</ref> | ||