۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ....<ref>' به '.<ref>') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''آثار ابنالمقفع'''، اثر أبومحمد عبدالله روزبه بن دادويه، مشهور به | '''آثار ابنالمقفع'''، اثر أبومحمد عبدالله روزبه بن دادويه، مشهور به [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] ، متوفى 142ق، مجموعه آثارى وى در موضوع ترجمه حكايات تاريخى و پندآميز و دست نوشتههايش، به زبان عربى مىباشد. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
در مقدمه كتاب، به جايگاه نثر فنى نزد عرب و پيدايش آن بعد از پاگيرى نظام اجتماعى اسلام و نبود چنين نثرى در زمان جاهليّت اشاره شده است. در ادامه، بيان شده كه در قرن دوم هجرى، دو نويسنده به نامهاى عبدالله بنالمقفع و عبدالحميد كاتب، پايهگزار اين نثر فنى و ادبى بودند؛ سپس شرح حال زندگى، مراحل تحصيل و همنشينى ابنالمقفع با شعرا و اديبان، آثار و شهرت او در نامهنويسى، بيان اقوال علت مرگ وى، مقايسه بين ابنالمقفع و [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و خلاصهاى از مطالب كتاب آمده است..<ref>مقدمه، ص5</ref> | در مقدمه كتاب، به جايگاه نثر فنى نزد عرب و پيدايش آن بعد از پاگيرى نظام اجتماعى اسلام و نبود چنين نثرى در زمان جاهليّت اشاره شده است. در ادامه، بيان شده كه در قرن دوم هجرى، دو نويسنده به نامهاى عبدالله بنالمقفع و عبدالحميد كاتب، پايهگزار اين نثر فنى و ادبى بودند؛ سپس شرح حال زندگى، مراحل تحصيل و همنشينى [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] با شعرا و اديبان، آثار و شهرت او در نامهنويسى، بيان اقوال علت مرگ وى، مقايسه بين [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] و [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و خلاصهاى از مطالب كتاب آمده است..<ref>مقدمه، ص5</ref> | ||
«كليله و دمنه» مجموعهاى از داستانهاى ايرانى و هندى است كه ابنالمقفع از زبان پهلوى به عربى ترجمه نموده و قصههاى آن از زبان حيوانات و پرندگان، درباره وظايف حاكم نسبت به مردم و توجه دادن پادشاهان به عدل و انصاف مىباشد..<ref>كليله و دمنه، ص33</ref> | «كليله و دمنه» مجموعهاى از داستانهاى ايرانى و هندى است كه [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] از زبان پهلوى به عربى ترجمه نموده و قصههاى آن از زبان حيوانات و پرندگان، درباره وظايف حاكم نسبت به مردم و توجه دادن پادشاهان به عدل و انصاف مىباشد..<ref>كليله و دمنه، ص33</ref> | ||
«ادب كبير» رسالهاى است كه از اندرزنامههاى ايرانى و همچنين از تجربههاى مؤلف در زندگى شخصى، سرچشمه گرفته است. جنبه اخلاقى كتاب كاملا عملى است. اندرزهايش به ندرت به يك سطح عالى اخلاقى مىرسد و محدود است به آداب معاشرت، زيركى و بهرهجويى از عواطف نفسانى به سود خويش. از رحم دينى در اين كتاب اثرى نيست و جهانبينى آن با مردم دوره تجدّد (رنسانس)، بيشتر مناسب است، تا با مردم قرون وسطاى اسلامى. اين در حاليست كه «ادب كبير»، عارى از هرگونه اشاره به محيط تاريخى خاصى است..<ref>الادب الكبير، ص277</ref> | «ادب كبير» رسالهاى است كه از اندرزنامههاى ايرانى و همچنين از تجربههاى مؤلف در زندگى شخصى، سرچشمه گرفته است. جنبه اخلاقى كتاب كاملا عملى است. اندرزهايش به ندرت به يك سطح عالى اخلاقى مىرسد و محدود است به آداب معاشرت، زيركى و بهرهجويى از عواطف نفسانى به سود خويش. از رحم دينى در اين كتاب اثرى نيست و جهانبينى آن با مردم دوره تجدّد (رنسانس)، بيشتر مناسب است، تا با مردم قرون وسطاى اسلامى. اين در حاليست كه «ادب كبير»، عارى از هرگونه اشاره به محيط تاريخى خاصى است..<ref>الادب الكبير، ص277</ref> | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
در بخش «ساير آثار»، نامهها و جواب نامهها و دستنوشتههاى منسوب به مؤلف تدوين شده است..<ref>الآثار الاخرى، ص 370</ref> | در بخش «ساير آثار»، نامهها و جواب نامهها و دستنوشتههاى منسوب به مؤلف تدوين شده است..<ref>الآثار الاخرى، ص 370</ref> | ||
آخرين رساله كتاب، مشتمل بر حكمتهايى است كه به ابنالمقفع نسبت داده شده است. اين رساله در دارالكتاب مصر نگهدارى مىشود و كاتب آن على بن احمد حلبى به سال 844ق مىباشد..<ref>حكم ابنالمقفع، ص381</ref> | آخرين رساله كتاب، مشتمل بر حكمتهايى است كه به [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] نسبت داده شده است. اين رساله در دارالكتاب مصر نگهدارى مىشود و كاتب آن على بن احمد حلبى به سال 844ق مىباشد..<ref>حكم ابنالمقفع، ص381</ref> | ||
از آنجايى كه ابنالمقفع ايرانى الاصل و زرتشتىِ طرفدار مسلك مانى بوده و اسلام را در ظاهر اختيار كرده بود، لذا انگيزه او در ترجمه آثار فارسى به عربى، جلوگيرى از انقراض يادگارهاى ايران باستان است. بنابراين آنچه توانست از كتابهاى ايران قديم را كه متضمن اين فضائل بود، از طريق نقل و ترجمه از زبان و خط پهلوى به عربى، از انقراض نجات داد. هدف او از اين كار آن بود كه هم مسلمين غير عرب را با شوكت ايران قديم آشنا كند، هم ايرانيان مسلمان را به ياد آداب اجداد خود بيندازد و شواهدى به دست ايشان دهد، تا كُميت هموطنانش، در مقابل عرب كه به نسب خود و اخبار شجعان و فرسان خويش مىباليدند، لنگ نماند. | از آنجايى كه [[ابنمقفع، عبدالله بن دادویه|ابنالمقفع]] ايرانى الاصل و زرتشتىِ طرفدار مسلك مانى بوده و اسلام را در ظاهر اختيار كرده بود، لذا انگيزه او در ترجمه آثار فارسى به عربى، جلوگيرى از انقراض يادگارهاى ايران باستان است. بنابراين آنچه توانست از كتابهاى ايران قديم را كه متضمن اين فضائل بود، از طريق نقل و ترجمه از زبان و خط پهلوى به عربى، از انقراض نجات داد. هدف او از اين كار آن بود كه هم مسلمين غير عرب را با شوكت ايران قديم آشنا كند، هم ايرانيان مسلمان را به ياد آداب اجداد خود بيندازد و شواهدى به دست ايشان دهد، تا كُميت هموطنانش، در مقابل عرب كه به نسب خود و اخبار شجعان و فرسان خويش مىباليدند، لنگ نماند. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== |
ویرایش