۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رسائل طيف الخيال في الجد و الهزل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'جعفريان، رسول' به 'جعفریان، رسول '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'جعفريان، رسول' به 'جعفریان، رسول ') |
||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
دومين كتاب، «رسالة الطيف» از آثار ارزشمند نثر بهاءالدين على بن عيسى بن عبدالله اربلى، معروف به منشى، بوده و متضمن اخبار و اشعار شعراى عرب جاهلى و اسلام و برخى معاصران مؤلف و مجموعا 413 بيت است كه پاره‌اى از ابيات نيك مؤلف در آن آمده است<ref>ر.ك: ناجى، محمدرضا، 1377، ج7، ص433</ref> | دومين كتاب، «رسالة الطيف» از آثار ارزشمند نثر بهاءالدين على بن عيسى بن عبدالله اربلى، معروف به منشى، بوده و متضمن اخبار و اشعار شعراى عرب جاهلى و اسلام و برخى معاصران مؤلف و مجموعا 413 بيت است كه پاره‌اى از ابيات نيك مؤلف در آن آمده است<ref>ر.ك: ناجى، محمدرضا، 1377، ج7، ص433</ref> | ||
موضوع كتاب درباره شعبه‌اى از دانش ادبى با عنوان «طيف الخيال» است؛ سيرى رؤياگونه و ساختن داستانى خيالى همراه با نثر و نظمى متناسب از آنچه در خيال مى‌گذرد و ناگهان بيدار شدن و متوجه شدن آنكه همه چيز خيالى بوده است<ref>ر.ك: | موضوع كتاب درباره شعبه‌اى از دانش ادبى با عنوان «طيف الخيال» است؛ سيرى رؤياگونه و ساختن داستانى خيالى همراه با نثر و نظمى متناسب از آنچه در خيال مى‌گذرد و ناگهان بيدار شدن و متوجه شدن آنكه همه چيز خيالى بوده است<ref>ر.ك: [[جعفریان، رسول]] ، ص34</ref> | ||
اربلى در اين كتاب، به تقليد از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، در «طيف الخيال» دست زده و در بسيار جاها در وصف طيف، درازى شب عاشقان، رنج شب‌زنده‌دارى و كوتاهى شب وصال با نظم و نثر راه او را پيموده و همچون او، پاره‌اى از شعر ابوتمام طائى و بحترى را آورده است<ref>ناجى، محمدرضا، 1377، ج7، ص433</ref> | اربلى در اين كتاب، به تقليد از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، در «طيف الخيال» دست زده و در بسيار جاها در وصف طيف، درازى شب عاشقان، رنج شب‌زنده‌دارى و كوتاهى شب وصال با نظم و نثر راه او را پيموده و همچون او، پاره‌اى از شعر ابوتمام طائى و بحترى را آورده است<ref>ناجى، محمدرضا، 1377، ج7، ص433</ref> | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
اين كتاب، گردشى علمى در عالم خيال كه مؤلف در آن، ميان اسلوب «مقامه‌نويسى» و اسلوب «طيف الخيال» جمع كرده و گوشه چشمى به «رسالة الغفران» معرى دارد. اگرچه بيشتر كتاب، گزيده‌هايى از قطعه‌هاى شعرى و ابيات شعر است، اما مؤلف اين گزيده‌ها را با اسلوب سنگين صناعى، ربط داده است كه توان و زيبايى از آن، نمودار است. اين كتاب به كوشش عبدالله جبورى در بغداد در سال 1388ق به چاپ رسيده است<ref>ر.ك: همان</ref> | اين كتاب، گردشى علمى در عالم خيال كه مؤلف در آن، ميان اسلوب «مقامه‌نويسى» و اسلوب «طيف الخيال» جمع كرده و گوشه چشمى به «رسالة الغفران» معرى دارد. اگرچه بيشتر كتاب، گزيده‌هايى از قطعه‌هاى شعرى و ابيات شعر است، اما مؤلف اين گزيده‌ها را با اسلوب سنگين صناعى، ربط داده است كه توان و زيبايى از آن، نمودار است. اين كتاب به كوشش عبدالله جبورى در بغداد در سال 1388ق به چاپ رسيده است<ref>ر.ك: همان</ref> | ||
ابن شاكر از اين رساله ياد كرده و آن را با عنوان «رسالة الطيف المشهورة» توصيف كرده است. اين كتاب بايد پس از سال 660 تأليف شده باشد؛ زيرا نويسنده از ابن الصلايا كه در سال 656ق مقتول شده، با عنوان سعيد شهيد ياد مى‌كند و اشعارى از خود در ستايش شمس‌الدين جوينى مى‌آورد و از محيى‌الدين بن زيلاق كه در سال 660ق مقتول شد ياد مى‌كند. كتابت اين رساله به دست ياقوت بن عبدالله المستعصمى در سال 674ق صورت گرفته و اربلى از خود وى نيز در كتاب شعرى نقل كرده است. از اين كتاب، نسخه‌هاى متعددى برجاى مانده كه جبورى بر اساس آنها كتاب را تحقيق و به چاپ رسانده است. اين كتاب صرفا يك اثر ادبى بوده و هيچ نشانى از گرايشات شيعى در آن يافت نمى‌شود<ref>ر.ك: | ابن شاكر از اين رساله ياد كرده و آن را با عنوان «رسالة الطيف المشهورة» توصيف كرده است. اين كتاب بايد پس از سال 660 تأليف شده باشد؛ زيرا نويسنده از ابن الصلايا كه در سال 656ق مقتول شده، با عنوان سعيد شهيد ياد مى‌كند و اشعارى از خود در ستايش شمس‌الدين جوينى مى‌آورد و از محيى‌الدين بن زيلاق كه در سال 660ق مقتول شد ياد مى‌كند. كتابت اين رساله به دست ياقوت بن عبدالله المستعصمى در سال 674ق صورت گرفته و اربلى از خود وى نيز در كتاب شعرى نقل كرده است. از اين كتاب، نسخه‌هاى متعددى برجاى مانده كه جبورى بر اساس آنها كتاب را تحقيق و به چاپ رسانده است. اين كتاب صرفا يك اثر ادبى بوده و هيچ نشانى از گرايشات شيعى در آن يافت نمى‌شود<ref>ر.ك: [[جعفریان، رسول]] ، ص33</ref> | ||
كتاب سوم، «رسالة الطيف في الجد و الهزل»، اثر شمس‌الدين ابوعبدالله محمد بن دانيال مى‌باشد. اين كتاب نيز همانند اثر پيشين، صورت خيال را در اشعار عرب دنبال كرده است؛ با اين تفاوت كه نويسنده در اين كتاب، اشعار و مطالب هزل و شوخى را نيز جاى داده و از هزل و جد، به‌خوبى در كنار يكديگر، بهره برده است. | كتاب سوم، «رسالة الطيف في الجد و الهزل»، اثر شمس‌الدين ابوعبدالله محمد بن دانيال مى‌باشد. اين كتاب نيز همانند اثر پيشين، صورت خيال را در اشعار عرب دنبال كرده است؛ با اين تفاوت كه نويسنده در اين كتاب، اشعار و مطالب هزل و شوخى را نيز جاى داده و از هزل و جد، به‌خوبى در كنار يكديگر، بهره برده است. | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
#[[:noormags:19512|فرزاد، نازنين، «غلبه صورت‌گرايى در «طيف الخيال»»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كيهان فرهنگى، شماره 198، فروردين 1382، (2 صفحه، از 30 تا 31)]]. | #[[:noormags:19512|فرزاد، نازنين، «غلبه صورت‌گرايى در «طيف الخيال»»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كيهان فرهنگى، شماره 198، فروردين 1382، (2 صفحه، از 30 تا 31)]]. | ||
#ناجى، محمدرضا، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامى»، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]] و همكاران (چاپ دوم)، تهران، 1377، ج7، ص433. | #ناجى، محمدرضا، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامى»، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]] و همكاران (چاپ دوم)، تهران، 1377، ج7، ص433. | ||
#[[:noormags:426405| | #[[:noormags:426405|[[جعفریان، رسول]] ، «فصل چهارم: آثار اربلى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: مجموعه مقالات كنگره شيخ مفيد، شماره 28، (5 صفحه، از 33 تا 37)]]، | ||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||