۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - ' ....<ref>' به '.<ref>') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''البحر المديد في تفسير القرآن المجيد'''، به زبان عربى، تأليف [[ابن عجیبه، احمد|احمد بن محمد بن عجيبه]] (م 1224ق)، از جمله تفاسير اشارى است كه با مشى صوفيه نگارش يافته و با تحقيق و تعليقات احمد عبدالله قرشى رسلان منتشر شده است. نويسنده خود از علماى صوفيه و اهل سلوك بوده است كه اين تفسير را در پنج سال به رشته تحرير درآورده است | '''البحر المديد في تفسير القرآن المجيد'''، به زبان عربى، تأليف [[ابن عجیبه، احمد|احمد بن محمد بن عجيبه]] (م 1224ق)، از جمله تفاسير اشارى است كه با مشى صوفيه نگارش يافته و با تحقيق و تعليقات احمد عبدالله قرشى رسلان منتشر شده است. نويسنده خود از علماى صوفيه و اهل سلوك بوده است كه اين تفسير را در پنج سال به رشته تحرير درآورده است.<ref>مقدمه محقق، ص 5</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
#شاهد شرعى، اين تفسير را تأييد كند؛ | #شاهد شرعى، اين تفسير را تأييد كند؛ | ||
#شاهدى شرعى، معارض تفسير نباشد؛ | #شاهدى شرعى، معارض تفسير نباشد؛ | ||
#ادعا نشود كه تنها همين معناى باطنى مراد آيه است، نه ظاهر آن | #ادعا نشود كه تنها همين معناى باطنى مراد آيه است، نه ظاهر آن.<ref>مقدمه محمد ابويزيد، ص 18</ref> | ||
[[ذهبى]]، تفسير اشارى را نوعى تفسير صوفيانه مىداند و در تفاوت آن با تفسير صوفيانهى نظرى مىگويد: تفاوت تفسير صوفى اشارى و تفسير صوفى نظرى از دو نظر است: | [[ذهبى]]، تفسير اشارى را نوعى تفسير صوفيانه مىداند و در تفاوت آن با تفسير صوفيانهى نظرى مىگويد: تفاوت تفسير صوفى اشارى و تفسير صوفى نظرى از دو نظر است: | ||
#تفسير صوفى نظرى بر مقدماتى علمى استوار است كه ابتدا در ذهن صوفى نقش بسته است و تفسير قرآن بر آنها بنا مىشود؛ درحالىكه تفسير اشارى مقدمات علمى ندارد، بلكه بر نوعى رياضت روحى استوار است. | #تفسير صوفى نظرى بر مقدماتى علمى استوار است كه ابتدا در ذهن صوفى نقش بسته است و تفسير قرآن بر آنها بنا مىشود؛ درحالىكه تفسير اشارى مقدمات علمى ندارد، بلكه بر نوعى رياضت روحى استوار است. | ||
#در تفسير صوفى نظرى، مفسر اعتقاد دارد كه هرچه آيه مىگويد، همان معنايى است كه او فهميده و آيه بيشتر از اين چيزى در خود ندارد، اما تفسير اشارى چنين نيست و مفسر آنچه را كه خود فهميده، همه مراد آيه نمىداند، بلكه اعتقاد دارد در آيه، معناى ظاهرى نيز هست كه پيش از هر چيز، آن معنا مراد است | #در تفسير صوفى نظرى، مفسر اعتقاد دارد كه هرچه آيه مىگويد، همان معنايى است كه او فهميده و آيه بيشتر از اين چيزى در خود ندارد، اما تفسير اشارى چنين نيست و مفسر آنچه را كه خود فهميده، همه مراد آيه نمىداند، بلكه اعتقاد دارد در آيه، معناى ظاهرى نيز هست كه پيش از هر چيز، آن معنا مراد است.<ref>ويكى علوم اسلامى</ref> | ||
محقق كتاب از جمله مهمترين ويژگىهاى اين تفسير را بيان آداب سلوك و مقامات معنوى و عرفانى مانند: اخلاص، صدق، صبر، ورع، زهد، رضا، توكل، شكر و الهام و كرامات مىداند كه ابنعجيبه از ميان اين اشارات، شيوه تربيتى تصوف اسلامى را ارائه كرده است | محقق كتاب از جمله مهمترين ويژگىهاى اين تفسير را بيان آداب سلوك و مقامات معنوى و عرفانى مانند: اخلاص، صدق، صبر، ورع، زهد، رضا، توكل، شكر و الهام و كرامات مىداند كه ابنعجيبه از ميان اين اشارات، شيوه تربيتى تصوف اسلامى را ارائه كرده است.<ref>قرشى رسلان، ص 5</ref> | ||
حسن عباس زكى در مقدمهاش بر كتاب به تشريح عقائد صوفيه و ذكر ادله آنها در قرآن و سنت و شيوه تفسير مؤلف پرداخته است | حسن عباس زكى در مقدمهاش بر كتاب به تشريح عقائد صوفيه و ذكر ادله آنها در قرآن و سنت و شيوه تفسير مؤلف پرداخته است.<ref>مقدمه عباس زكى، ص 7</ref> | ||
محمد ابويزيد المهدى نيز در مقدمهاش به تشريح تفسير اشارى و تبيين مبانى آن پرداخته است. وى در انتهاى مقالهاش به اين نكته اشاره مىكند كه تفسير ابن عجيبه را جمع بين تفسير اهل ظاهر و تفسير اشارى و اهل باطن مىداند. | محمد ابويزيد المهدى نيز در مقدمهاش به تشريح تفسير اشارى و تبيين مبانى آن پرداخته است. وى در انتهاى مقالهاش به اين نكته اشاره مىكند كه تفسير ابن عجيبه را جمع بين تفسير اهل ظاهر و تفسير اشارى و اهل باطن مىداند. | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
#برخى الفاظ با رجوع به معاجم لغت مشهور شرح شده است. | #برخى الفاظ با رجوع به معاجم لغت مشهور شرح شده است. | ||
#بعضى مسائلى كه نيازمند به تعليق است با اختصار پاورقى زده شده است. | #بعضى مسائلى كه نيازمند به تعليق است با اختصار پاورقى زده شده است. | ||
#در بالاى هر صفحه اسم سوره و شماره آيه و جزء، براى استفاده آسانتر و استفاده كامل خواننده از وقت ذكر شده است | #در بالاى هر صفحه اسم سوره و شماره آيه و جزء، براى استفاده آسانتر و استفاده كامل خواننده از وقت ذكر شده است.<ref>مقدمه قرشى رسلان، ص 41</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
محقق در تصحيح كتاب از سه نسخه استفاده كرده، اما يك نسخه را مبناى كار خود قرار داده است؛ چرا كه از ديدگاه او همان نسخه مؤلف است و نيز به لحاظ ضبط و دقت و وضوح بر ساير نسخ ارجحيت دارد | محقق در تصحيح كتاب از سه نسخه استفاده كرده، اما يك نسخه را مبناى كار خود قرار داده است؛ چرا كه از ديدگاه او همان نسخه مؤلف است و نيز به لحاظ ضبط و دقت و وضوح بر ساير نسخ ارجحيت دارد.<ref>مقدمه محقق، 41</ref> | ||
فهرست مطالب هريك از جلدهاى كتاب در انتهاى همان جلد آمده است. در پاورقىهاى كتاب، آدرس آيات و روايات و توضيح برخى الفاظ و عبارات ذكر شده است. | فهرست مطالب هريك از جلدهاى كتاب در انتهاى همان جلد آمده است. در پاورقىهاى كتاب، آدرس آيات و روايات و توضيح برخى الفاظ و عبارات ذكر شده است. |
ویرایش