۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
گفتهاند كه دوران ملّا محمّدتقى مجلسى(ره)، زمانى بود كه مردم آشنائى بسيار كمى با اخبار و احاديث اهل بيت عصمت و طهارت- عليهم السّلام- داشتند؛ از اين رو، او به ترويج و ترجمه و شرح احاديث همّت گماشت و شاگردان زيادى در اين زمينه تربيت كرد؛ فرزندش، محمّد باقر نيز راه پدر را با جدّيّت و تلاش پى گرفت. | گفتهاند كه دوران ملّا محمّدتقى مجلسى(ره)، زمانى بود كه مردم آشنائى بسيار كمى با اخبار و احاديث اهل بيت عصمت و طهارت- عليهم السّلام- داشتند؛ از اين رو، او به ترويج و ترجمه و شرح احاديث همّت گماشت و شاگردان زيادى در اين زمينه تربيت كرد؛ فرزندش، محمّد باقر نيز راه پدر را با جدّيّت و تلاش پى گرفت. | ||
اگر چه فارسىنويسى و فارسىگوئى در جامعه علمى شيعه پيشينهاى دراز دارد و نگارشهائى نغز چون تفسير روضالجنان شيخ ابوالفتوح و ترجمه النّهايه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و النّقض [[قزوینی رازی، عبدالجلیل|عبدالجليل قزوينى]] | اگر چه فارسىنويسى و فارسىگوئى در جامعه علمى شيعه پيشينهاى دراز دارد و نگارشهائى نغز چون تفسير روضالجنان شيخ ابوالفتوح و ترجمه النّهايه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و النّقض [[قزوینی رازی، عبدالجلیل|عبدالجليل قزوينى]] گواه صادق اين مدّعايند، مجموعه همآهنگ و فراخ دامنه، نگارشهاى فارسى علّامه محمّدباقر مجلسى را بايد- در گونه خود- يك ابتكار عظيم براى دسترسى فارسىگويان به نگارشهاى شيعى مبتنى بر آثار و اخبار اهل بيت عصمت و طهارت به شمار آورد و على الخصوص تلاش كامياب مجلسى را در مخاطبت با عامّه مردم فرا ياد داشت. | ||
از مقدّمههائى كه در كتابهاى فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] (ره) ديده مىشود، پيداست كه بر نگارش فارسى اديبانه عصر صفوى، با آرايههاى مرسوم و صنايع لفظى و معنوى آن، توانا بوده؛ ولى چون هدفش ترويج معارف دينى در ميان عموم مردم بوده، بتعمّد متن كتابها را ساده نوشته و- به تعبير خود- «مقيّد به حسن عبارات و تنوّع استعارات» نشده و تجمّلات اديبانه را آن هم باز در حدّ اعتدال به خطبه و مقدّمه اثر وانهاده است. از اين رو، نثر مجلسى در مقايسه با نوشتههاى اثر عموم عالمان عصر صفوى، سادهتر و به فهم نزديكتر است. | از مقدّمههائى كه در كتابهاى فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] (ره) ديده مىشود، پيداست كه بر نگارش فارسى اديبانه عصر صفوى، با آرايههاى مرسوم و صنايع لفظى و معنوى آن، توانا بوده؛ ولى چون هدفش ترويج معارف دينى در ميان عموم مردم بوده، بتعمّد متن كتابها را ساده نوشته و- به تعبير خود- «مقيّد به حسن عبارات و تنوّع استعارات» نشده و تجمّلات اديبانه را آن هم باز در حدّ اعتدال به خطبه و مقدّمه اثر وانهاده است. از اين رو، نثر مجلسى در مقايسه با نوشتههاى اثر عموم عالمان عصر صفوى، سادهتر و به فهم نزديكتر است. | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
آثار فارسى علّامه نيز بر دو گونهاند: برخى با دستگاه اقتدار صفوى بىارتباط نيستند، چنان كه مقدّمه حقّ اليقين به نام سلطان حسين صفوى است؛ برخى هم ارتباطى ندارند، مانند ترجمه فرحة الغرى كه به استدعاى «بعضى از دوستان ايمانى و برادران روحانى» فراهم شده است. | آثار فارسى علّامه نيز بر دو گونهاند: برخى با دستگاه اقتدار صفوى بىارتباط نيستند، چنان كه مقدّمه حقّ اليقين به نام سلطان حسين صفوى است؛ برخى هم ارتباطى ندارند، مانند ترجمه فرحة الغرى كه به استدعاى «بعضى از دوستان ايمانى و برادران روحانى» فراهم شده است. | ||
از منظرى ديگر، آثار فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] | از منظرى ديگر، آثار فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] بر دو دستهاند: يكى آنها كه بيشترينه شيعيان مخاطب آناند و ديگر آثار نسبتا تخصّصىتر كه خوانندگان محدودترى خواهند داشت. | ||
هر چند خواننده عادى با مطالعه مقدّمه ترجمه فرحة الغرىّ علّامه مجلسى و در نگاه اوّل، آن را يك تلخيص فارسى كتاب سيّد عبدالكريم بن طاوس مىپندارد، پس از مطالعه كامل متن و به ويژه در صورت سنجيدن آن با متن عربى كتاب سيّد عبدالكريم، درخواهد يافت كه ترجمه علّامه مجلسى خود نوعى شرح است بر اين كتاب؛ گرچه شرحى مختصر؛ و آنچه مجلسى فرو انداخته،- اگر نه همه- عمدتا، مطالبى بوده كه مخاطب فارسى زبان كتاب نيازى بدانها نداشته، بلكه از درج و ترجمه آنها ملول مىشده است. | هر چند خواننده عادى با مطالعه مقدّمه ترجمه فرحة الغرىّ علّامه مجلسى و در نگاه اوّل، آن را يك تلخيص فارسى كتاب سيّد عبدالكريم بن طاوس مىپندارد، پس از مطالعه كامل متن و به ويژه در صورت سنجيدن آن با متن عربى كتاب سيّد عبدالكريم، درخواهد يافت كه ترجمه علّامه مجلسى خود نوعى شرح است بر اين كتاب؛ گرچه شرحى مختصر؛ و آنچه مجلسى فرو انداخته،- اگر نه همه- عمدتا، مطالبى بوده كه مخاطب فارسى زبان كتاب نيازى بدانها نداشته، بلكه از درج و ترجمه آنها ملول مىشده است. | ||
توضيحها و بسط و افزايشهاى علّامه مجلسى(ره) در ترجمه فرحة الغرى معمولا در مواضعى است كه نكتهاى تاريخى، اعتقادى يا حديثى در ميان است و [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] | توضيحها و بسط و افزايشهاى علّامه مجلسى(ره) در ترجمه فرحة الغرى معمولا در مواضعى است كه نكتهاى تاريخى، اعتقادى يا حديثى در ميان است و [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] مىكوشد، خواننده را به حاقّ برداشت خود از مطلب يا قرائن مؤيّد معنا راهنمائى كند. | ||
سبك ترجمه فرحة الغرى از ميان سبكهاى امروزين بيشتر به ترجمه آزاد مىماند. گاه ترجمه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]]، | سبك ترجمه فرحة الغرى از ميان سبكهاى امروزين بيشتر به ترجمه آزاد مىماند. گاه ترجمه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]]، بسيار آزادانه مىشود. | ||
فرحة الغرى يكى از منابع و مصادر [[بحار الأنوار]] بشمارست؛ و معظم مطالب آن در بحار هم هست. | فرحة الغرى يكى از منابع و مصادر [[بحار الأنوار]] بشمارست؛ و معظم مطالب آن در بحار هم هست. |
ویرایش