پرش به محتوا

بلوغ القری في ذيل إتحاف الوری بأخبار أم القری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'شمس‌الدین سخاوی' به 'شمس‌الدین سخاوی ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۳: خط ۴۳:
درباره اهمیت «بلوغ القری» همچنین آورده‌اند که این کتاب در گزارش از رویدادهای مکه، اخبار حج‌گزاری و وفیات و رخدادهای سیاسی، به تکمیل گزارش‌های ابن ایاس در «بدائع الزهور» پرداخته است. تاریخ‌نگاران و محققان تاریخ مکه از جمله عبدالله غازی از گزارش‌ها و آگاهی‌های کتاب «بلوغ القری» بسیار بهره برده‌اند ....<ref>همان</ref>
درباره اهمیت «بلوغ القری» همچنین آورده‌اند که این کتاب در گزارش از رویدادهای مکه، اخبار حج‌گزاری و وفیات و رخدادهای سیاسی، به تکمیل گزارش‌های ابن ایاس در «بدائع الزهور» پرداخته است. تاریخ‌نگاران و محققان تاریخ مکه از جمله عبدالله غازی از گزارش‌ها و آگاهی‌های کتاب «بلوغ القری» بسیار بهره برده‌اند ....<ref>همان</ref>


از لحاظ موضوعی، این کتاب مشتمل بر تاریخ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مکه است. گزارش‌های ابن فهد بیانگر وضعیت مکه و تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مکه در نیمه دوم سده نهم قمری است. مصادر و مآخذ ابن فهد بیشتر از اسناد و فرمان‌های امیران و حکمرانان چَرکسی برای اشراف مکه و قضات و محتسبان و برخی بازرگانان مکه و نیز اخبار و گزارش‌های مسافران مکه، گزینش شده است. بیشتر مطالب کتاب بر پایه این‌گونه آگاهی‌ها و نیز اطلاعاتی است که از طریق مکاتبات خصوصی با شخصیت‌ها و دانشوران مکه مانند نامه گزارش‌گرانه [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|شمس‌الدین سخاوی]] برای عز بن فهد و نیز اخباری که این افراد در اختیار وی گذاشته‌اند، به دست آمده است. ابن فهد به هیچ‌یک از تواریخ محلی قدیم و جدید مکه استناد نکرده است ....<ref>همان</ref>
از لحاظ موضوعی، این کتاب مشتمل بر تاریخ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مکه است. گزارش‌های ابن فهد بیانگر وضعیت مکه و تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مکه در نیمه دوم سده نهم قمری است. مصادر و مآخذ ابن فهد بیشتر از اسناد و فرمان‌های امیران و حکمرانان چَرکسی برای اشراف مکه و قضات و محتسبان و برخی بازرگانان مکه و نیز اخبار و گزارش‌های مسافران مکه، گزینش شده است. بیشتر مطالب کتاب بر پایه این‌گونه آگاهی‌ها و نیز اطلاعاتی است که از طریق مکاتبات خصوصی با شخصیت‌ها و دانشوران مکه مانند نامه گزارش‌گرانه [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|شمس‌الدین سخاوی]] برای عز بن فهد و نیز اخباری که این افراد در اختیار وی گذاشته‌اند، به دست آمده است. ابن فهد به هیچ‌یک از تواریخ محلی قدیم و جدید مکه استناد نکرده است ....<ref>همان</ref>


روش عز بن فهد در نگارش «بلوغ القری» شباهت بسیار به شیوه «إتحاف الوری» تألیف پدرش دارد و در واقع ادامه و استمرار کار او است. ویژگی مشترک هر دو کتاب، تدوین گاه‌شمارانه رخدادها بر پایه تقویم عربی است. البته در «إتحاف الوری» رویدادها به‌صورت سال‌شماری گزارش شده و در «بلوغ القری»، همه آگاهی‌ها بر پایه ماه‌های عربی تدوین یافته است. به اصطلاح روش عز بن فهد، رخدادنویسی ماه‌نگارانه است. او در این روش، به شکلی جزئی‌تر، هر رویداد و موضوع خبری را بر پایه روزهای هر ماه تنظیم می‌نماید. تفاوت دیگر در این است که در «إتحاف الوری» تنها گزارش «وفَیات» بزرگان و دانشوران مکه ضبط گشته و در این میان، توجهی ویژه‌ به گزارش رخدادهای سیاسی اشراف آل برکات شده و برخی از گزارش‌های مربوط به مسجد الحرام هم آمده است؛ اما در «بلوغ القری»، وفیات و موالید به ترتیب هر ماه و با تفصیل گزارش گشته و رخدادهای جزئی دیگر نیز به آن افزوده شده است. گذشته از این، «بلوغ القری» معمولا به ثبت رخدادهای مهم از قبیل رفت‌وآمد شخصیت‌ها، مناسبات سیاسی، درگیری‌ها، آداب و رسم‌های مردم مکه، مسائل مربوط به اداره مسجد الحرام و کعبه و شهر مکه پرداخته و نویسنده کتاب، عهده‌دار گزارش همه رخدادهایی بوده که در فاصله رمضان 885ق تا ربیع‌الثانی 922ق در مکه روی داده است ....<ref>همان</ref>
روش عز بن فهد در نگارش «بلوغ القری» شباهت بسیار به شیوه «إتحاف الوری» تألیف پدرش دارد و در واقع ادامه و استمرار کار او است. ویژگی مشترک هر دو کتاب، تدوین گاه‌شمارانه رخدادها بر پایه تقویم عربی است. البته در «إتحاف الوری» رویدادها به‌صورت سال‌شماری گزارش شده و در «بلوغ القری»، همه آگاهی‌ها بر پایه ماه‌های عربی تدوین یافته است. به اصطلاح روش عز بن فهد، رخدادنویسی ماه‌نگارانه است. او در این روش، به شکلی جزئی‌تر، هر رویداد و موضوع خبری را بر پایه روزهای هر ماه تنظیم می‌نماید. تفاوت دیگر در این است که در «إتحاف الوری» تنها گزارش «وفَیات» بزرگان و دانشوران مکه ضبط گشته و در این میان، توجهی ویژه‌ به گزارش رخدادهای سیاسی اشراف آل برکات شده و برخی از گزارش‌های مربوط به مسجد الحرام هم آمده است؛ اما در «بلوغ القری»، وفیات و موالید به ترتیب هر ماه و با تفصیل گزارش گشته و رخدادهای جزئی دیگر نیز به آن افزوده شده است. گذشته از این، «بلوغ القری» معمولا به ثبت رخدادهای مهم از قبیل رفت‌وآمد شخصیت‌ها، مناسبات سیاسی، درگیری‌ها، آداب و رسم‌های مردم مکه، مسائل مربوط به اداره مسجد الحرام و کعبه و شهر مکه پرداخته و نویسنده کتاب، عهده‌دار گزارش همه رخدادهایی بوده که در فاصله رمضان 885ق تا ربیع‌الثانی 922ق در مکه روی داده است ....<ref>همان</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش