پرش به محتوا

لسان العرب: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ اوت ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف'
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف')
خط ۴۷: خط ۴۷:




مولف در تنظيم واژه‌ها همچون جوهرى، روش پايانى - الفبايى را كه همان «روش قافيه‌اى» يا «روش باب و فصل» است، برگزيده است. در اين روش با توجه به حرف پايانى كلمه، آن را بر اساس ترتيب الفبايى در باب مخصوص آن حرف جاى مى‌دهند. سپس با رعايت حرف اول و دوم و سوم و چهارم واژه، آن را در فصلى كه درون اين باب قرار دارد، مى‌نهند. به عبارت ديگر، الگوى اصلى براى يافتن ريشه‌ى سه حرفى «فعل» به اين ترتيب است: اول، لام؛ دوم، فاء؛ سوم، عين. بنابر آنچه گذشت، كتاب 28 باب، و هر باب 28 فصل به شماره‌ى حروف الفبا خواهد داشت. البته در برخى از بابها، شماره‌ى فصول به 28 نمى‌رسد.
مؤلف در تنظيم واژه‌ها همچون جوهرى، روش پايانى - الفبايى را كه همان «روش قافيه‌اى» يا «روش باب و فصل» است، برگزيده است. در اين روش با توجه به حرف پايانى كلمه، آن را بر اساس ترتيب الفبايى در باب مخصوص آن حرف جاى مى‌دهند. سپس با رعايت حرف اول و دوم و سوم و چهارم واژه، آن را در فصلى كه درون اين باب قرار دارد، مى‌نهند. به عبارت ديگر، الگوى اصلى براى يافتن ريشه‌ى سه حرفى «فعل» به اين ترتيب است: اول، لام؛ دوم، فاء؛ سوم، عين. بنابر آنچه گذشت، كتاب 28 باب، و هر باب 28 فصل به شماره‌ى حروف الفبا خواهد داشت. البته در برخى از بابها، شماره‌ى فصول به 28 نمى‌رسد.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==




مولف، ويژگى آثار لغوى ديگر را تأكيد بر مآخذ و روايت‌هاى شفاهى و تازگى كار خود را در تكيه‌ى كامل بر كتب لغت مى‌داند. وى به عقيده‌ى خويش توانسته است آراء پراكنده‌ى لغويان مشرق و مغرب را گردآورد و جامعيتى به لسان دهد كه گذشتگان به سبب عدم نقل تمام از ساير لغت‌نامه‌ها، به آن نرسيده بودند. وى اين اثر را بر مبناى تهذيب‌اللغة ابومنصور ازهرى، المحكم و المحيط ابن سيده، الصحاح جوهرى، حواشى [[ابن بری، بری بن عبدالجبار|ابن برى]]  بر الصحاح و النهاية فى غريب الحديث و الاثر ابن اثر و مواردى از جمهرة ابن دريد (منقول از جمهره) تأليف كرده است. با اينهمه به سبب آنكه منابع اصلى وى محدود به آثار مذكور است، نمى‌توان لسان او را لغت‌نامه‌ى كامل زبان عربى دانست.
مؤلف، ويژگى آثار لغوى ديگر را تأكيد بر مآخذ و روايت‌هاى شفاهى و تازگى كار خود را در تكيه‌ى كامل بر كتب لغت مى‌داند. وى به عقيده‌ى خويش توانسته است آراء پراكنده‌ى لغويان مشرق و مغرب را گردآورد و جامعيتى به لسان دهد كه گذشتگان به سبب عدم نقل تمام از ساير لغت‌نامه‌ها، به آن نرسيده بودند. وى اين اثر را بر مبناى تهذيب‌اللغة ابومنصور ازهرى، المحكم و المحيط ابن سيده، الصحاح جوهرى، حواشى [[ابن بری، بری بن عبدالجبار|ابن برى]]  بر الصحاح و النهاية فى غريب الحديث و الاثر ابن اثر و مواردى از جمهرة ابن دريد (منقول از جمهره) تأليف كرده است. با اينهمه به سبب آنكه منابع اصلى وى محدود به آثار مذكور است، نمى‌توان لسان او را لغت‌نامه‌ى كامل زبان عربى دانست.


وى روى‌هم رفته، چنانكه خود مى‌گويد، در نقل از منابع امين است، جز آنكه غالباً مأخذ قول را ذكر نكرده و گاهى در نقل از متن اصلى عبارتى را انداخته است. همچنين كثرت لغات و شواهد و عدم تلفيق نقلهاى گوناگون، در مواردى سخن او را به آشفتگى و تكرار كشانده است.
وى روى‌هم رفته، چنانكه خود مى‌گويد، در نقل از منابع امين است، جز آنكه غالباً مأخذ قول را ذكر نكرده و گاهى در نقل از متن اصلى عبارتى را انداخته است. همچنين كثرت لغات و شواهد و عدم تلفيق نقلهاى گوناگون، در مواردى سخن او را به آشفتگى و تكرار كشانده است.
خط ۶۴: خط ۶۴:
مايه‌ى عمده‌ى شهرت ابن منظور لغت‌نامه‌ى بزرگ لسان العرب است. اين كتاب از حيث تفصيل و كثرت مواد لغات و فراوانى شواهد و توجيهات زبانى در ميان قاموسهاى زبان عربى بى‌همتاست.
مايه‌ى عمده‌ى شهرت ابن منظور لغت‌نامه‌ى بزرگ لسان العرب است. اين كتاب از حيث تفصيل و كثرت مواد لغات و فراوانى شواهد و توجيهات زبانى در ميان قاموسهاى زبان عربى بى‌همتاست.


در جلد اول كتاب مولف به واژگانى كه لام الفعل آن حرف الف و ب مى‌باشد، پرداخته و آن را ترجمه نموده است. در ساير مجلدات تا جلد چهاردهم به ترتيب تعدادى از واژگان ذكر شده است.
در جلد اول كتاب مؤلف به واژگانى كه لام الفعل آن حرف الف و ب مى‌باشد، پرداخته و آن را ترجمه نموده است. در ساير مجلدات تا جلد چهاردهم به ترتيب تعدادى از واژگان ذكر شده است.


جلد پانزدهم حاوى تتمه ترجمه واژگانى است كه حرف لام الفعل آن واو و ياء معتل مى‌باشد. در ادامه حرف الف و مجموعه آن را كه 19 باب است ذكر مى‌كند و از حرف الف لين شروع و به اذ و اذا و ذيت ختم مى‌شود، و در آخر 17 واژه از قبيل؛ ظاء، فاء، كذا، كلا، لا، لاى تبرئه، لات، امالا، لاوى، ما، متى، ها، هلا، هنا، هيا، وا، و يا و واژگانى كه تحت اين مجموعه قرار مى‌گيرند را ترجمه نموده است.
جلد پانزدهم حاوى تتمه ترجمه واژگانى است كه حرف لام الفعل آن واو و ياء معتل مى‌باشد. در ادامه حرف الف و مجموعه آن را كه 19 باب است ذكر مى‌كند و از حرف الف لين شروع و به اذ و اذا و ذيت ختم مى‌شود، و در آخر 17 واژه از قبيل؛ ظاء، فاء، كذا، كلا، لا، لاى تبرئه، لات، امالا، لاوى، ما، متى، ها، هلا، هنا، هيا، وا، و يا و واژگانى كه تحت اين مجموعه قرار مى‌گيرند را ترجمه نموده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش