۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
القند في ذكر علماء سمرقند: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'القاموس المحيط' به 'القاموس المحيط '
جز (جایگزینی متن - ' فى ' به ' في ') |
جز (جایگزینی متن - 'القاموس المحيط' به 'القاموس المحيط ') |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
ابتدا لازم است، درباره واژه «قند» كه در عنوان كتاب آمده، توضيح دهيم. [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابنمنظور]] در لسانالعرب مىنويسد: «قند، شيره فشرده نيشكر است». فيروزآبادى نيز در القاموس المحيط در همين ماده اين واژه را معرّب مىداند. در يادداشتهاى دكتر محمد معين بر برهان قاطع آمده است: قند معرّب كَند است و اين واژه در اصل هندى است. | ابتدا لازم است، درباره واژه «قند» كه در عنوان كتاب آمده، توضيح دهيم. [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابنمنظور]] در لسانالعرب مىنويسد: «قند، شيره فشرده نيشكر است». فيروزآبادى نيز در [[القاموس المحيط]] در همين ماده اين واژه را معرّب مىداند. در يادداشتهاى دكتر محمد معين بر برهان قاطع آمده است: قند معرّب كَند است و اين واژه در اصل هندى است. | ||
كتاب حاضر، براى دانشمندانى كه به تحقيق دربارهى آسياى ميانه مىپردازند، كتابى ناشناخته نيست. تنها دو قطعه بزرگ، از اين كتاب حجيم امروز در دست است: نسخهاى در استانبول و نسخهاى در پاريس. نسخه استانبول شرح حال محدثانى را در بردارد كه نامشان با حروف خاء تا كاف شروع مىشده است و ظاهراً نسخهى اصلى تأليف نجم الدين نسفى است، در حالى كه نسخهى پاريس تحريرى است خلاصه، و در مواردى مفصل، به قلم ابوالفضل محمد بن عبدالجليل سمرقندى، شاگرد نجم الدين نسفى. از كتاب القند تحريرهايى نيز به فارسى با عنوان قنديّه در دست است كه با دو نسخهى موجود عربى شباهت چندانى ندارد. محتمل است كه نسفى كتاب ديگرى در تاريخ و فضايل سمرقند داشته و اين اثر بوده كه اساس تحريرهاى فارسى، خصوصاً در مورد تاريخ پيش از اسلام سمرقند، قرار گرفته است. | كتاب حاضر، براى دانشمندانى كه به تحقيق دربارهى آسياى ميانه مىپردازند، كتابى ناشناخته نيست. تنها دو قطعه بزرگ، از اين كتاب حجيم امروز در دست است: نسخهاى در استانبول و نسخهاى در پاريس. نسخه استانبول شرح حال محدثانى را در بردارد كه نامشان با حروف خاء تا كاف شروع مىشده است و ظاهراً نسخهى اصلى تأليف نجم الدين نسفى است، در حالى كه نسخهى پاريس تحريرى است خلاصه، و در مواردى مفصل، به قلم ابوالفضل محمد بن عبدالجليل سمرقندى، شاگرد نجم الدين نسفى. از كتاب القند تحريرهايى نيز به فارسى با عنوان قنديّه در دست است كه با دو نسخهى موجود عربى شباهت چندانى ندارد. محتمل است كه نسفى كتاب ديگرى در تاريخ و فضايل سمرقند داشته و اين اثر بوده كه اساس تحريرهاى فارسى، خصوصاً در مورد تاريخ پيش از اسلام سمرقند، قرار گرفته است. | ||