پرش به محتوا

الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


<div class="boxTitle"><big>'''[[تاریخ قم یا حریم مطهر بانوی عالیقدر اهل‌بیت عصمت و طهارت حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)]]'''</big></div>
<div class="boxTitle"><big>'''[[امام رضا(ع)]]'''</big></div>
[[پرونده:NUR14225J1.jpg|بندانگشتی|تاریخ قم، یا، حریم مطهر بانوی عالیقدر اهل‌بیت عصمت و طهارت حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها|175px]]
[[پرونده:NUR00153.jpg|بندانگشتی|حرم مطهرامام رضا(ع)|175px]]


'''تاريخ قم يا حريم مطهر بانوى عاليقدر اهل‌بيت عصمت و طهارت حضرت فاطمه معصومه(س)''' اثر محمد حسين ناصر الشريعه كه به زبان فارسى پيرامون شهر قم، حضرت معصومه و عالمان مدفون در اين شهر و اماكن مقدسه سخن مى‌گويد.
'''ابوالحسن على بن موسى عليهما‌السلام''' ملقب به رضا امام هشتم از ائمۀ اثنى عشر عليهم‌السلام و دهمين معصوم از چهارده معصوم عليهم‌السلام است.


در ابتداى، تصحيح كتاب، با مقدمات، تعليقات و اضافاتى چند به طبع رسيده است. كتاب با مقدماتى در مدح حضرت معصومه، موقعيت قم، قم قبل از اسلام، قم در دوران اسلامى، قم در دوره صفويه آغاز شده به اجمال از سازمان ادارى آستانه قم و ديگر مطالب مربوط به آن سخن رفته است. همچنين دانشمندانى كه در اين شهر مى‌زيسته‌اند، معرفى شده‌اند.
سال تولد آن حضرت را 148 و 153 ه‍ق و ماه تولد ايشان را ذو الحجة و ذو القعدة و ربيع الاول گفته‌اند و مشهور آن است كه روز تولد آن حضرت «يازدهم ذو القعدة» بوده است.


نويسنده نخست به فضيلت شهر قم ازصدر اسلام تاكنون پرداخته و مركز تشيع براى قم، اوضاع شهر قم صفويه و وجود عالمان بزرگ اسلامى در اين شهر را بررسى و بيان مى‌كند. وى آنگاه به معرفى اماكن متبركه استان قم پرداخته و حدود چهل امامزاده مدفون در شهر قم را به صورت اجمالى معرفى كرده است. توصيف مرقد حضرت معصومه، معرفى مساجد موجود در قم، معرفى راويان و محدثان معروف قم و فهرست شاعران قمى از ديگر مباحث اين كتاب است.
مادر آن حضرت ام ولد بود. (كنيزى بود كه از مولاى خود فرزند آورده بود.) دربارۀ نام و زادگاه مادر آن حضرت اختلاف است و به اغلب احتمالات از مردم شمال آفريقا يا مغرب مراكش بوده است.


در باب اول ذيل سيزده فصل از موقعيت جغرافيايى و تاريخى قم سخن مى‌رود، همچنين به برخى حوادث طبيعى از جمله سيل‌هاى عظيم اشاره مى‌گردد كه به اين شهر خساراتى وارد نموده است. ورود نخستين طايفه عرب اشعرى به قم و برخى مطالب تاريخى ديگر، مطالب باب اول را تشكيل مى‌دهد. باب دوم در دو فصل تدوين شده به رواياتى درباره اين شهر اختصاص دارد. در اين باب به راه‌هاى قم در زمان قديم و امروز اشاره شده است. باب سوم با شرح ورود حضرت معصومه(س) به قم آغاز مى‌شود و در پى آن، تاريخچه گنبد و بارگاه با اشاره به پادشاهان مدفون در قم درج مى‌گردد. همچنين امامزاده‌هايى كه در قم و اطراف اين شهر دفن شده‌اند، معرفى مى‌شوند. مؤلف در باب چهارم مساجد و مدارس قم را معرفى مى‌كند. فصل پنجم به معرفى فقها، راويان، محدثين و دانشمندان نامى قم از عصر محقق قمى تا عصر حاضر اختصاص يافته است.
كنيۀ آن حضرت «ابوالحسن» بوده است و چون [[امام على(ع)|حضرت اميرعليه‌السلام]]  نيز مكنى به ابوالحسن بوده‌اند حضرت رضاعليه‌السلام را ابوالحسن ثانى گفته‌اند.


<div class="mw-ui-button">[[تاریخ قم یا حریم مطهر بانوی عالیقدر اهل‌بیت عصمت و طهارت حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)|'''ادامه''']]</div>
مشهورترين لقب ايشان «رضا» بوده است كه بنابر روايتى در [[عيون أخبار الرضا(عليه السلام) (تصحیح لاجوردی‌)|عيون اخبار الرضا]] (13/1)، علت ملقب بودن آن حضرت به «رضا» اين بوده است كه «رضى به المخالفون من أعدائه كما رضي به الموافقون من أوليائه و لم يكن ذلك لأحد من آبائه عليهم‌السلام فلذلك سمي من بينهم بالرضا...»، يعنى هم دشمنان مخالف و هم دوستان موافق به (ولايت عهد او) رضايت دادند و چنين چيزى براى هيچ يك از پدران او دست نداده بود، از اين رو در ميان ايشان تنها او به «رضا» ناميده شد.
 
اما به روايت [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] (وقايع سال 201) مأمون آن حضرت را «الرضي من آل محمد» ناميد و [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|صدوق]]  هم بنابر روايتى ديگر در [[عيون أخبار الرضا(عليه السلام) (تصحیح لاجوردی‌)|عيون اخبار الرضا]] (147/2) چنين گفته است.
 
بايد متذكر شد كه داعيان و مبلغان بنى عباس در اواخر عهد بنى اميه مردم را دعوت مى‌كردند كه با «رضا از آل محمد» بيعت كنند، يعنى بى‌آنكه از كسى نام ببرند مى‌گفتند چون خلافت بنى اميه درست نيست بايد به كسى از خاندان محمد صلى الله عليه و آله و سلم كه مورد رضايت همه باشد بيعت كنند.
 
بنى عباس با حكومت آل على مخالف بودند ولى چون مأمون كه خود از بنى عباس بود حضرت رضاعليه‌السلام را به ولايت عهدى برگزيد، همه از مخالف و موافق به او راضى شدند و مصداق «رضا من آل محمد» در حق آن حضرت صادق آمد و به آن لقب موسوم و مشهور شد.
 
در كتب معتبر، از جمله در [[عيون أخبار الرضا(عليه السلام) (تصحیح لاجوردی‌)|عيون اخبار الرضا]]، نصوص و دلايل امامت آن حضرت مذكور است و در همين كتاب (23/1 به بعد) وصيت نامۀ مفصلى از حضرت امام موسى كاظم‌عليه‌السلام مندرج است.
 
<div class="mw-ui-button">[[امام رضا(ع)|'''ادامه''']]</div>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش