۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' فى ' به ' في ') |
جز (جایگزینی متن - 'مسايل ' به 'مسائل ') |
||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
بيرونى در تحديد علاوه بر عرضهى چندين روش براى تعيين سمت قبله، فصلهاى جامعى را به مسائل عملى ديگر؛ چون تعيين نصف النهار محل، فاصلهى ميان شهرها، روشهاى رصد و مانند آن اختصاص داده است. | بيرونى در تحديد علاوه بر عرضهى چندين روش براى تعيين سمت قبله، فصلهاى جامعى را به مسائل عملى ديگر؛ چون تعيين نصف النهار محل، فاصلهى ميان شهرها، روشهاى رصد و مانند آن اختصاص داده است. | ||
بيرونى هنگامى كه به محاسبه اختلاف طول جغرافيايى بغداد و غزنه مىپردازد، درباره | بيرونى هنگامى كه به محاسبه اختلاف طول جغرافيايى بغداد و غزنه مىپردازد، درباره مسائل مقدماتى مختلفى بحث مىكند. راههاى تعيين عرض بلاد، ميل دايرةالبروج، توزيع خشكىها و ساختمان آنها، طول يك درجه نصفالنهار، و تعيين اختلاف عرض جغرافيايى از روى رصد خسوف و كسوف. رصدهايى را كه خود او و ديگران كردهاند و روشهايى را كه به كار بردهاند، وصف مىكند. قضيهاى را كه بطلميوس آورده، و تفاوت طول جغرافيايى دو محل را برحسب عرض هر يك و فاصله بين آنها در امتداد دايره عظيميه زمين به دست مىدهد، به كار مىبرد. | ||
بيرونى مىگويد كه عربان در تعيين فواصل سه روش داشتهاند: يا محاسبات بطلميوس را چنانكه هست گرفتهاند، يا طبق نظريات وى رصديابى كردهاند، يا از سفر جهانگردان و سير پست مايه گرفتهاند. ابوريحان در فعاليت علمى خويش از روشهاى سه گانه تبعيت كرده است. وى، فاصله بين دو شهر را از روى جادههاى كاروان رو و طول منازل تخمين مىزند. آن گاه با محاسبات متوالى اختلاف طول بغداد، رى، جرجانيه، بلخ و غزنه را به دست مىآورد و يكبار هم اين كار را از طريق يك مسير جنوبى كه از شيراز و زرنج مىگذشت، انجام مىدهد. | بيرونى مىگويد كه عربان در تعيين فواصل سه روش داشتهاند: يا محاسبات بطلميوس را چنانكه هست گرفتهاند، يا طبق نظريات وى رصديابى كردهاند، يا از سفر جهانگردان و سير پست مايه گرفتهاند. ابوريحان در فعاليت علمى خويش از روشهاى سه گانه تبعيت كرده است. وى، فاصله بين دو شهر را از روى جادههاى كاروان رو و طول منازل تخمين مىزند. آن گاه با محاسبات متوالى اختلاف طول بغداد، رى، جرجانيه، بلخ و غزنه را به دست مىآورد و يكبار هم اين كار را از طريق يك مسير جنوبى كه از شيراز و زرنج مىگذشت، انجام مىدهد. |
ویرایش