۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابوالفداء' به 'ابوالفداء ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type='authorfatherName'| | |data-type='authorfatherName'|عبدالله | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type='authorbirthDate'| | |data-type='authorbirthDate'| ۱۸ محرم ۴۱۹ (قمری) | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type='authorBirthPlace'| | |data-type='authorBirthPlace'|جوین، ربع نیشابور | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type='authorDeathDate'|478 هـ.ق | |data-type='authorDeathDate'|478 هـ.ق نیشابور، قبرستان تلاجرد | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type='authorTeachers'| | |data-type='authorTeachers'|رکن الاسلام ابومحمد جوینی(پدرش)؛ ابوالقاسم اسكافى اسفراينى، ابوعبداللّه خبازى | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type='authorWritings'| | |data-type='authorWritings'|[[الإرشاد إلی قواطع الأدلة في أصول الإعتقاد]] | ||
[[الشامل في أصول الدین]] | |||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۸: | ||
'''جُوَينى، عبدالمَلِك بن عبداللّه بن يوسف بن محمد بن حَيويه'''، مشهور به '''امام الحرمين''' و ملقب به ضياء الدين، كنيه‌اش ابوالمعالى متكلم بزرگ اشعرى و فقيه‌و اصولى شافعی مذهب، از مدرسین معروف نظامیه نیشابور | |||
جوينى در 18 محرّم به دنيا آمد. زادگاهش دقيقاً مشخص نيست، [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفداء]] در تقويم البلدان، او را به آزادور (از توابع جوين) نسبت داده است. بروكلمان، ظاهراً به قرينه يكى دانستن محل تولد و مرگ او، قريه بُشتَنِقان را زادگاه وى دانسته است. | جوينى در 18 محرّم به دنيا آمد. زادگاهش دقيقاً مشخص نيست، [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفداء]] در تقويم البلدان، او را به آزادور (از توابع جوين) نسبت داده است. بروكلمان، ظاهراً به قرينه يكى دانستن محل تولد و مرگ او، قريه بُشتَنِقان را زادگاه وى دانسته است. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۴: | ||
== اساتيد == | == اساتيد == | ||
پدر وی رکن الاسلام ابومحمد جوینی و عمویش علی بن یوسف جوینی هر دو از علما و فقهای بزرگ دوران خود بودند. | |||
جوينى نزد پدرش و نيز ابوالقاسم اسكافى اسفراينى، ابوعبداللّه خبازى، ابوحسان محمد مُزَكّى، ابوسعد عبدالرحمان بن حَمْدان نَضرَوى، ابوالحسن على بن محمد طِرازى، ابوسعد محمد بن على صفار و ابونصر منصور بن راش علوم را فرا گرفت. از ابونعيم حافظ اصفهانى اجازه روايت حديث داشت. كسانى چون ابوعبداللّه فُراوى، زاهر بن طاهر شَحّامى و اسماعيل بن ابى صالح | جوينى نزد پدرش و نيز ابوالقاسم اسكافى اسفراينى، ابوعبداللّه خبازى، ابوحسان محمد مُزَكّى، ابوسعد عبدالرحمان بن حَمْدان نَضرَوى، ابوالحسن على بن محمد طِرازى، ابوسعد محمد بن على صفار و ابونصر منصور بن راش علوم را فرا گرفت. از ابونعيم حافظ اصفهانى اجازه روايت حديث داشت. كسانى چون ابوعبداللّه فُراوى، زاهر بن طاهر شَحّامى و اسماعيل بن ابى صالح مؤذِّن از او روايت كرده‌اند. وى هنوز بيست سال نداشت كه با فوت پدر در 438، به تدريس در مدرسه او پرداخت و چندان در مجالس مناظره طبع آزمايى كرد تا قوّت و فضل او بر همه آشكار شد، اما اين آوازه و تفوق علمى از 445 به افول گراييد. در آن سال در پى دستور عميد الملك كُندُرى، وزير طغرل بيگ سلجوقى، مبنى‌بر لعن رافضه و اشاعره در منابر خراسان، برخى علما از جمله جوينى سخت به محنت افتادند. | ||
دورانِ سختِ جوينى‌حدود يازده سال به طول انجاميد. وى بخشى از اين مدت را در بغداد به مناظره با علما گذراند. همچنين چهار سال، از 451 تا 454، در مكه و مدينه مجاور شد و به تدريس و فتوا و جمع كردن آراى مذاهب پرداخت و لقب امام الحرمين از همين رو بر او اطلاق شده است. با بر سر كار آمدن الب ارسلان سلجوقى و وزارت خواجه نظام الملك، اوضاع دگرگون شد و جوينى در 455 يا كمى‌بعد از آن به نيشابور بازگشت. خواجه مدرسه نظاميه نيشابور را براى او بنيان گذارد و او بيست سال، تا آخر عمر، در اين مدرسه تدريس كرد. آوازه علمى جوينى چنان بود كه از خراسان و جرجان و عراق، طالبان دانش به نيشابور مى‌آمدند و در حوزه درسى او حدود سيصد تن، از جمله گروهى از بزرگان و دانشمندان، حاضر مى‌شدند. به نوشته برخى منابع، او در هنگام مرگ، بالغ بر چهارصد شاگرد داشت. او زعامت شافعيان و توليت اوقاف را نيز برعهده داشت و در 25 ربيع الاخر 478 در بشتنقان، در نزديكى نيشابور، كه روزهاى آخر عمر خود را به علت بيمارى در آنجا مى‌گذراند، درگذشت و در نيشابور به خاك سپرده شد. | دورانِ سختِ جوينى‌حدود يازده سال به طول انجاميد. وى بخشى از اين مدت را در بغداد به مناظره با علما گذراند. همچنين چهار سال، از 451 تا 454، در مكه و مدينه مجاور شد و به تدريس و فتوا و جمع كردن آراى مذاهب پرداخت و لقب امام الحرمين از همين رو بر او اطلاق شده است. با بر سر كار آمدن الب ارسلان سلجوقى و وزارت خواجه نظام الملك، اوضاع دگرگون شد و جوينى در 455 يا كمى‌بعد از آن به نيشابور بازگشت. خواجه مدرسه نظاميه نيشابور را براى او بنيان گذارد و او بيست سال، تا آخر عمر، در اين مدرسه تدريس كرد. آوازه علمى جوينى چنان بود كه از خراسان و جرجان و عراق، طالبان دانش به نيشابور مى‌آمدند و در حوزه درسى او حدود سيصد تن، از جمله گروهى از بزرگان و دانشمندان، حاضر مى‌شدند. به نوشته برخى منابع، او در هنگام مرگ، بالغ بر چهارصد شاگرد داشت. او زعامت شافعيان و توليت اوقاف را نيز برعهده داشت و در 25 ربيع الاخر 478 در بشتنقان، در نزديكى نيشابور، كه روزهاى آخر عمر خود را به علت بيمارى در آنجا مى‌گذراند، درگذشت و در نيشابور به خاك سپرده شد. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۵: | ||
جوينى در فقه، اصول فقه و كلام آثار فراوانى به جاى گذاشت كه از آن ميان مى توان از آثار ذيل نام برد: | جوينى در فقه، اصول فقه و كلام آثار فراوانى به جاى گذاشت كه از آن ميان مى توان از آثار ذيل نام برد: | ||
كتاب الورقات في اصول الفقه، كتاب البرهان في اصول الفقه، نهاية المطلب في دراية المذهب، مُغيثُ الخلق في بيان الاحق، | كتاب الورقات في اصول الفقه، كتاب البرهان في اصول الفقه، نهاية المطلب في دراية المذهب، مُغيثُ الخلق في بيان الاحق، الدُرَّة المضيئة في ما وقع فيه الاختلاف بين الشافعيه و الحنفيه؛ كتاب الفروق؛ رساله في التقليد و الاجتهاد؛ رساله فى‌الفقه، الغياثى يا غياث الامم في التياث الظُلَم در فقه. | ||
جوينى در حوزه علم كلام هم آثار مهمى تأليف كرده‌است. نوشته‌هاى كلامى او معرف دوره انتقال‌از مرحله متقدم كلام اشعرى به مرحله متأخر آن است. كتاب مهم و ممتاز كلامى او، الشامل في اصول الدين و كتاب كلامى ديگرش الارشاد الى قواطع الادله في اصول الاعتقاد است كه بسيارى آن را شرح كرده‌اند. | جوينى در حوزه علم كلام هم آثار مهمى تأليف كرده‌است. نوشته‌هاى كلامى او معرف دوره انتقال‌از مرحله متقدم كلام اشعرى به مرحله متأخر آن است. كتاب مهم و ممتاز كلامى او، الشامل في اصول الدين و كتاب كلامى ديگرش الارشاد الى قواطع الادله في اصول الاعتقاد است كه بسيارى آن را شرح كرده‌اند. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۹: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:قدیم 25 تیرالی 24 مرداد]] | |||