۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'الدين' به ' الدين') |
جز (جایگزینی متن - ' فى ' به ' في ') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
سفرنامههاى پيشگاهنگان جنبش تجدّد عربى به اروپا در قرن نوزده را مىتوان به دو دسته تقسيم نمود. | سفرنامههاى پيشگاهنگان جنبش تجدّد عربى به اروپا در قرن نوزده را مىتوان به دو دسته تقسيم نمود. | ||
سفرنامههاى توصيفى كه درباره زندگى مرّفه ساكنان سرزمينهاى اروپايى سخن مىگويند، از مظاهر آبادانى در شهرها و شيوههاى اجتماعى آنان و در دسته دوم به طور آگاهانه، بسيارى از جنبههاى سياسى مورد توجه قرار گرفته؛ به طورى كه از نهادهاى قانون اساسى پارلمان و نظارت آن بر كارهاى حكومت سخن به ميان آمده است؛ اين كه پارلمان مىتواند از دولت سلب اعتماد كند. همچنين پيوند آن با عدالت سياسى و آزادى به عنوان دو ركن اساسى براى استوارى بنياد دولت مدنى جديد مورد توجه قرار گرفته است. هدف نويسندگان اين سفرنامهها رشد و گسترش آگاهى در سرزمينهايشان بود تا مردم ميان شيوههاى مطلقه حكومت و حكومتهاى قانونى موجود در كشورهاى اروپاى غربى، به ويژه فرانشسه و انگلستان به مقايسه بپردازند. از جمله سفرنامههاى نوع دوّم تخليص الابريز | سفرنامههاى توصيفى كه درباره زندگى مرّفه ساكنان سرزمينهاى اروپايى سخن مىگويند، از مظاهر آبادانى در شهرها و شيوههاى اجتماعى آنان و در دسته دوم به طور آگاهانه، بسيارى از جنبههاى سياسى مورد توجه قرار گرفته؛ به طورى كه از نهادهاى قانون اساسى پارلمان و نظارت آن بر كارهاى حكومت سخن به ميان آمده است؛ اين كه پارلمان مىتواند از دولت سلب اعتماد كند. همچنين پيوند آن با عدالت سياسى و آزادى به عنوان دو ركن اساسى براى استوارى بنياد دولت مدنى جديد مورد توجه قرار گرفته است. هدف نويسندگان اين سفرنامهها رشد و گسترش آگاهى در سرزمينهايشان بود تا مردم ميان شيوههاى مطلقه حكومت و حكومتهاى قانونى موجود در كشورهاى اروپاى غربى، به ويژه فرانشسه و انگلستان به مقايسه بپردازند. از جمله سفرنامههاى نوع دوّم تخليص الابريز في تلخيص باريز رافع طهطاوى (1873 1801) و ديگر همين اثر از «تونسى» مىباشد. | ||
مؤلف ديدگاههاى خود را درباره توحل و رشد جامعه و دولت در اين اثر بيان نموده است. هدف اين اثر نشان در برابر صورتهاى مختلف عقبماندگى ناشى از حكومتهاى مستبدى است كه بر سر راه كوششهاى اصلاحى و نوگرايانه مانع ايجاد مىكند. در يك جمله دغدغه اصلى اين اثر معماى اصلاحات سياسى جهان عرب است «خير الدين» در مقدمه اثر دو انگيزه براى تدوين ذكر نموده (صفحه 98): اين کتاب مردان غيرتمند و قاطع عرصههاى سياست و علم را برانگيزاند تا توانمندىهاى خود را براى بهسازى، وضع امّت اسلامى رشد دهى عوامل تمدنى آن؛ مانند علوم و عرفان زمينهسازى براى ثروتمندى از راه كشاورزى بازرگانى و ترويج ساير صنايع و از بين بردن عوامل بيكارى به كار گيرند و زيربناى همه اينها حكومت دربست است كه از دل آن امنيت و آرمان و باور عينى به آنچه در كشورهاى اروپايى رخ داده و نيازمند توضيح نمىباشد، متولد مىگردد. | مؤلف ديدگاههاى خود را درباره توحل و رشد جامعه و دولت در اين اثر بيان نموده است. هدف اين اثر نشان در برابر صورتهاى مختلف عقبماندگى ناشى از حكومتهاى مستبدى است كه بر سر راه كوششهاى اصلاحى و نوگرايانه مانع ايجاد مىكند. در يك جمله دغدغه اصلى اين اثر معماى اصلاحات سياسى جهان عرب است «خير الدين» در مقدمه اثر دو انگيزه براى تدوين ذكر نموده (صفحه 98): اين کتاب مردان غيرتمند و قاطع عرصههاى سياست و علم را برانگيزاند تا توانمندىهاى خود را براى بهسازى، وضع امّت اسلامى رشد دهى عوامل تمدنى آن؛ مانند علوم و عرفان زمينهسازى براى ثروتمندى از راه كشاورزى بازرگانى و ترويج ساير صنايع و از بين بردن عوامل بيكارى به كار گيرند و زيربناى همه اينها حكومت دربست است كه از دل آن امنيت و آرمان و باور عينى به آنچه در كشورهاى اروپايى رخ داده و نيازمند توضيح نمىباشد، متولد مىگردد. |
ویرایش