۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==') |
جز (جایگزینی متن - 'مذهبي' به 'مذهبی') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
باب دوم: در اين باب از كتاب به يك سؤال پاسخ داده شده است: آيا كوفه تنها يك شهر نظامى يا يك شهر حقيقى بوده است؟ اين مسئله با ترسيم نقشههاى از بازارها به عنوان عنصر اساسى در شهرسازى تبيين شده است. مسجد و قصر دو مكانى مهمى هستند كه در اين نقشه ديده مىشوند. نقشه جغرافيايى قبايل اين شهر بر حسب روايت سيف بن عمر از ديگر بخشهاى قابل توجه اين باب است. | باب دوم: در اين باب از كتاب به يك سؤال پاسخ داده شده است: آيا كوفه تنها يك شهر نظامى يا يك شهر حقيقى بوده است؟ اين مسئله با ترسيم نقشههاى از بازارها به عنوان عنصر اساسى در شهرسازى تبيين شده است. مسجد و قصر دو مكانى مهمى هستند كه در اين نقشه ديده مىشوند. نقشه جغرافيايى قبايل اين شهر بر حسب روايت سيف بن عمر از ديگر بخشهاى قابل توجه اين باب است. | ||
هشام جعيط با استناد به اين متون و با احتياط ويژه خود مىنويسد: «سه عنصر به فضاي كوفه ابتدايي شكل مىدهند: نخست منطقه وسيع مركزي كه منطقهاي است، | هشام جعيط با استناد به اين متون و با احتياط ويژه خود مىنويسد: «سه عنصر به فضاي كوفه ابتدايي شكل مىدهند: نخست منطقه وسيع مركزي كه منطقهاي است، مذهبی و سياسي؛ شامل مسجد و قصر، مركز تجمع امت و مقر فرماندهي. در فراسوي اين منطقه زمينهاي محل سكونت قبايل (خطط) كه حول اين هسته مركزي، مرزبندي شده و مشخص - كه گويي فضايي است مقدس- قرار گرفتهاند. در مرحله سوم كه يك عنصر در جداكننده و آمد و شدي (مناهج) وجود دارد و به سهم قبال فرديت مىبخشد و تجمع هر چه سريع تر مقاتله [مردم] را در فضاي وسيع مركز امكانپذير مىكند. مسلماً بايد پيرامون مباني اوليه چنين چشماندازي از خود سؤال كرد؛ اما ترديدي نيست كه ابتدا بايد وجود و حقيقت اين چشم انداز را دقيقاً مشخص ساخت». | ||
به نظر جعيط طرح اوليه كوفه بىنهايت منظم بوده، مىتوانسته به ايجاد شهري بزرگ، كه داراي فضاي هندسي است، بىنجامد. تخطيط اوليه چون نطفهاي راستاي توسعه بعدي شهر را ديكته مىكند. اين شهر نمونهي اوليه شهرهاي اسلامي است؛ اما چه نسبتي با شهرهاي آيندهي اسلامي همچون قاهره دارد؟ از لحاظ مورفولوژي نمونه شهر كلاسيك اسلامي، چنان كه در مصر ديديم، قاهره به نظر انبوه و متراكم، درهم، نامنظم، پرپيچ و خم، پرآشوب و سراسر بن بست و داراي كوچههاي تنگ مىنمايد. | به نظر جعيط طرح اوليه كوفه بىنهايت منظم بوده، مىتوانسته به ايجاد شهري بزرگ، كه داراي فضاي هندسي است، بىنجامد. تخطيط اوليه چون نطفهاي راستاي توسعه بعدي شهر را ديكته مىكند. اين شهر نمونهي اوليه شهرهاي اسلامي است؛ اما چه نسبتي با شهرهاي آيندهي اسلامي همچون قاهره دارد؟ از لحاظ مورفولوژي نمونه شهر كلاسيك اسلامي، چنان كه در مصر ديديم، قاهره به نظر انبوه و متراكم، درهم، نامنظم، پرپيچ و خم، پرآشوب و سراسر بن بست و داراي كوچههاي تنگ مىنمايد. |
ویرایش