پرش به محتوا

ليلةالمبيت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'قبیله ای ' به 'قبیله‌ای '
جز (جایگزینی متن - 'شیخ مفید' به 'شیخ مفید ')
جز (جایگزینی متن - 'قبیله ای ' به 'قبیله‌ای ')
(۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR15689J1.jpg|بندانگشتی|ليلة المبيت]]
| تصویر =NUR15689J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =ليلةالمبيت
|+ |
| عنوان‌های دیگر =بررسی تحلیلی آيه شريفه؛ و من الناس من يشري...  
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|ليلة المبيت
[[صادقی‌فرد، غلامرضا]] (نویسنده)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|بررسي تحليلي آيه شريفه؛ و من الناس من يشري ...
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[صادقي‌فرد، غلامرضا]] (نويسنده)


|-
| زبان = فارسی عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏102‎‏/‎‏13‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏2‎‏ل‎‏9  
|data-type='language'| فارسی عربی
| موضوع =
|-
تفاسير (سوره بقره. آيه ليلةالمبيت)
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏102‎‏/‎‏13‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏2‎‏ل‎‏9  
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|تفاسير (سوره بقره. آيه ليله المبيت)


علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضايل
علي بن ابي‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت -40ق. - فضايل
|-
| ناشر =
|ناشر
دليل ما
|data-type='publisher'|دليل ما
| مکان نشر = ايران - قم
| سال نشر =مجلد1: 1383ش


موسسه پژوهش و مطالعات عاشورا
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15689AUTOMATIONCODE
|-
| چاپ =1
|مکان نشر
| شابک =964-397-064-7
|data-type='publishPlace'| ايران - قم
| تعداد جلد =1
|-
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15689
||سال نشر
| کتابخوان همراه نور =15689
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1383ش
| کد پدیدآور =
|-class='articleCode'
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر| ليلةالمبيت (ابهام زدایی)}}
'''ليلةالمبيت'''؛ بررسی تحليلی آيه شريفه {{متن قرآن|[[quran:2/207|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْري نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ]]|سوره=بقرة|آیه=207}}، نوشته [[صادقي‌فرد، غلامرضا|غلامرضا صادقی‌فرد]]، کتابی است کلامی که به شان نزول و بررسی تحلیلی آیه شریفه مذکور و نکاتی پیرامون آن می‌پردازد. درواقع این کتاب شرح و تفسیری است بر آیه 207 سوره بقره که مؤلف آن‌را در زمان معاصر به زبان فارسی در یک جلد ارائه داده است.


|کد اتوماسیون
==ساختار==
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE15689AUTOMATIONCODE
کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف آغاز شده سپس متن کتاب که مطالب آن ضمن هفت فصل مطرح شده، آمده است. نویسنده در بیان مطالب از آیات قرآن کریم و روایاتی از منابع شیعه و سنی بهره برده که روایت ثعلبی «[[hadith:230583|... وَ قَالَ لَهُ يَا عَلِيُّ اِتَّشِحْ بِبُرْدِيَ اَلْحَضْرَمِيِّ ثُمَّ نَمْ عَلَى فِرَاشِي فَإِنَّهُ لاَ يَخْلُصُ إِلَيْكَ مِنْهُمْ مَكْرُوهٌ إِنْ شَاءَ اَللَّهُ...]]» از آن جمله است.
|}
</div>
==معرفی اجمالی==
'''ليلة المبيت''' با نام کامل ليلة المبيت؛ بررسی تحليلی آيه شريفه '''«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْري نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»'''، نوشته غلامرضا صادقی‌فرد، کتابی است کلامی که به شان نزول و بررسی تحلیلی آیه شریفه مذکور و نکاتی پیرامون آن می‌پردازد.  درواقع این کتاب شرح و تفسیری است بر آیه 207 سوره بقره که مولف آن‌را در زمان معاصر به زبان فارسی در یک جلد ارائه داده است.
 
==ساختار کتاب==
کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف آغاز شده سپس متن کتاب که مطالب آن ضمن هفت فصل مطرح شده، آمده است. نویسنده در بیان مطالب از آیات قرآن کریم و روایاتی از منابع شیعه و سنی بهره برده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
مؤلف در مورد زمینه‌های هجرت پیامبر اکرم(ص) چنین می‌گوید: پیامبر در سال دهم هجری پیامبر اکرم(ص) دو تن از مهمترین یاران دیرین خود یعنی حضرت خدیجه(س) و حضرت ابوطالب‌(ع) را از دست دادند و این فاجعه سبب شد حضرت پشتوانه خود را در مکه از دست داده و اذیت و فشار‌های کفار قریش بر ایشان تشدید گردد و دیگر جایی برای ماندنش در مکه نباشد؛ تا آنجا که حضرت خاتم المرسلین‌(ع) ناگزیر از هجرت شد.
مؤلف در مورد زمینه‌های هجرت پیامبر اکرم(ص) چنین می‌گوید: پیامبر در سال دهم هجری پیامبر اکرم(ص) دو تن از مهمترین یاران دیرین خود یعنی حضرت خدیجه(س) و حضرت ابوطالب‌(ع) را از دست دادند و این فاجعه سبب شد حضرت پشتوانه خود را در مکه از دست داده و اذیت و فشار‌های کفار قریش بر ایشان تشدید گردد و دیگر جایی برای ماندنش در مکه نباشد؛ تا آنجا که حضرت خاتم المرسلین‌(ع) ناگزیر از هجرت شد.
در سال سیزدهم بعثت، قریش تصمیم گرفت تا کار حضرت را یکسره کرده و نور هدایت اسلام را برای همیشه خاموش گرداند، برای رسیدن به این هدف شوم مکری بزرگ را برنامه ریزی کردند. کفار برای کشتن پیامبر اکرم(ص) از هر قبیله ای یک نفر را برگزیدند تا هنگام نیمه شب به خانه حضرت حمله‌ور شده و ایشان را به قتل برساندد.
 
جبرئیل از سوی خداوند متعال، پیامبر اکرم(ص) را از این مکر پنهان مطلع ساخت و در پی آن حضرت امیرالمؤمنین از این توطئه مطلع گردید. خداوند متعال در پاسخ مکر قریش، بوسیله امیرالمؤمنین علی‌(ع) مکری بزرگ کرد، آنجا که فرمود: «وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَ يَمْكُرُونَ وَ يَمْكُرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ»(انفال: 30)؛ (وقتی که کافران با تو مکر می‌کردند تا تو را به بند کشند یا به قتل رسانند یا از شهر بیرون کنند، و آنها مکر می‌کنند خدا هم مکر می‌کند و خدا بهتر از هر کس مکر تواند کرد).
در سال سیزدهم بعثت، قریش تصمیم گرفت تا کار حضرت را یکسره کرده و نور هدایت اسلام را برای همیشه خاموش گرداند، برای رسیدن به این هدف شوم مکری بزرگ را برنامه ریزی کردند. کفار برای کشتن پیامبر اکرم(ص) از هر قبیله‌ای یک نفر را برگزیدند تا هنگام نیمه شب به خانه حضرت حمله‌ور شده و ایشان را به قتل برساندد.
پیامبر اکرم(ص) از امیرالمؤمنین‌(ع) درخواست نمود تا در آن شب در بستر ایشان بخوابد، علی‌(ع) درخواست حضرت را اجابت نمود. وقتی کفار به خانه حضرت حمله کردند امیرالمؤمنین‌(ع) را در جای پیامبر اکرم(ص) دیدند، او به مشرکان حمله‌ور شد،‌ آنان از هر سو پا به فرار گذاشتند،‌ و از انجام توطئه خود باز ماندند و علی‌(ع) نقشه تمام مشرکین را نقش برآب کرد، که این عمل در اوج تمام مناقب و فضایل ایشان قرار دارد.
 
خداوند متعال پس از این جان فشانی بزرگ، درباره امیرالمؤمنین‌(ع) و این اقدام بزرگ چنین فرمود: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»(بقره 207)؛ (و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‏فروشد و خدا نسبت به بندگان مهربان است‏).
جبرئیل از سوی خداوند متعال، پیامبر اکرم(ص) را از این مکر پنهان مطلع ساخت و در پی آن [[امام على(ع)|حضرت امیرالمؤمنین]] از این توطئه مطلع گردید. خداوند متعال در پاسخ مکر قریش، بوسیله امیرالمؤمنین علی‌(ع) مکری بزرگ کرد، آنجا که فرمود: {{متن قرآن|[[quran:8/30|وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَ يَمْكُرُونَ وَ يَمْكُرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ]]|سوره=انفال|آیه=30}}؛ (وقتی که کافران با تو مکر می‌کردند تا تو را به بند کشند یا به قتل رسانند یا از شهر بیرون کنند، و آنها مکر می‌کنند خدا هم مکر می‌کند و خدا بهتر از هر کس مکر تواند کرد).
 
پیامبر اکرم(ص) از [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین‌(ع)]] درخواست نمود تا در آن شب در بستر ایشان بخوابد، [[امام على(ع)|علی‌(ع)]] درخواست حضرت را اجابت نمود. وقتی کفار به خانه حضرت حمله کردند [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین‌(ع)]] را در جای پیامبر اکرم(ص) دیدند، او به مشرکان حمله‌ور شد،‌ آنان از هر سو پا به فرار گذاشتند،‌ و از انجام توطئه خود باز ماندند و [[امام على(ع)|علی‌(ع)]] نقشه تمام مشرکین را نقش برآب کرد، که این عمل در اوج تمام مناقب و فضایل ایشان قرار دارد.
 
خداوند متعال پس از این جان فشانی بزرگ، درباره [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین‌(ع)]] و این اقدام بزرگ چنین فرمود: {{متن قرآن|[[quran:2/207|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْري نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ]]|سوره=بقرة|آیه=207}}؛ (و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‌‏فروشد و خدا نسبت به بندگان مهربان است‏).
 
الفاظ این آیه شریفه دلالت بر آن دارد که هدف نزول این آیه، آگاه‌کردن مردم از منقبت و فضیلتی بزرگ است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29-44</ref>
الفاظ این آیه شریفه دلالت بر آن دارد که هدف نزول این آیه، آگاه‌کردن مردم از منقبت و فضیلتی بزرگ است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29-44</ref>
در بخش بعدی مؤلف به موضوع شأن نزول این آیه شریفه پرداخته، بیان می‌دارد علمای جهان اسلام در ارتباط به این آیه پنج نظر داده‌اند:
در بخش بعدی مؤلف به موضوع شأن نزول این آیه شریفه پرداخته، بیان می‌دارد علمای جهان اسلام در ارتباط به این آیه پنج نظر داده‌اند:
#کسانی که ساکت از کنار این آیه گذشته‌اند و هیچ شأن نزول و مصداقی برای آن مطرح نکرده‌اند.
#کسانی که ساکت از کنار این آیه گذشته‌اند و هیچ شأن نزول و مصداقی برای آن مطرح نکرده‌اند.
#علمایی که شأن نزول این آیه را ماجرای مذکور دانسته و مصداق این منقبت بزرگ را حضرت امیرالمؤمنین علی‌(ع) معرفی کرده‌اند؛ همانند [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] و [[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] و بسیاری از علمای امامیه و غیر امامیه.  
#علمایی که شأن نزول این آیه را ماجرای مذکور دانسته و مصداق این منقبت بزرگ را [[امام على(ع)|حضرت امیرالمؤمنین علی‌(ع)]] معرفی کرده‌اند؛ همانند [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] و [[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] و بسیاری از علمای امامیه و غیر امامیه.  
#کسانی در ارتباط با شأن نزول و شخصیت حضرت علی‌(ع) تشکیک یا شبیه‌سازی و شخصیت‌سازی کرده‌اند. همانند فخرالدین رازی و [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و برخی دیگر از علمای اهل تسنن<ref>ر.ک: همان، ص45-87</ref>
#کسانی در ارتباط با شأن نزول و شخصیت [[امام على(ع)|حضرت علی‌(ع)]] تشکیک یا شبیه‌سازی و شخصیت‌سازی کرده‌اند. همانند فخرالدین رازی و [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و برخی دیگر از علمای اهل تسنن<ref>ر.ک: همان، ص45-87</ref>


در فصل بعدی نویسنده به بررسی اجزای آیه شریفه پرداخته و با تحلیل و تجزیه تک‌تک واژه‌ها و مفردات این آیه شریفه به این نتیجه می‌رسد که شأن نزول‌های ذکر شده غیر از شأن نزول مربوط به حضرت علی‌(ع)، ناسازگار با مفردات و ترکیب آیه است<ref>ر.ک: همان، ص89-109</ref>
در فصل بعدی نویسنده به بررسی اجزای آیه شریفه پرداخته و با تحلیل و تجزیه تک‌تک واژه‌ها و مفردات این آیه شریفه به این نتیجه می‌رسد که شأن نزول‌های ذکر شده غیر از شأن نزول مربوط به [[امام على(ع)|حضرت علی‌(ع)]]، ناسازگار با مفردات و ترکیب آیه است<ref>ر.ک: همان، ص89-109</ref>


در بخش نهایی، مؤلف یکصدوده نکته پیرامون آیه شریفه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّه‌» مطرح می‌کند.
در بخش نهایی، مؤلف یکصدوده نکته پیرامون آیه شریفه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّه‌» مطرح می‌کند.
خط ۷۲: خط ۶۵:
در پاورقی‌ها آدرس مطالب و توضیح برخی ابهامات کتاب ذکر شده است.
در پاورقی‌ها آدرس مطالب و توضیح برخی ابهامات کتاب ذکر شده است.


==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references/>




خط ۷۹: خط ۷۲:
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
{{امام علی علیه‌السلام}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[ما أخفاه الرواة من ليلةالمبيت علی فراش النبي صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم]]
   
   
==پیوندها==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22279 مطالعه کتاب ليلة المبيت در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
خط ۹۰: خط ۸۴:
   
   
[[رده:تفاسیر سور و آیات]]
[[رده:تفاسیر سور و آیات]]
[[رده:امام علی(ع)]]