سفرنامه ابن بطوطه/ ترجمه: تفاوت میان نسخه‌ها

سفرنامه ابن‌بطوطه كه نام اصلى آن «تحفة النّظار في غرائب الأمصار و عجائب الأسفار» مى‌باشد، گزارش سفر طولانى ابن‌بطوطه از زادگاه خويش به مكه مكرمه و پس از آن به ساير بلاد است.

ابن‌بطوطه از موطن و زادگاه خويش طنجه به تلمسان در الجزيره رفته و از آنجا به مليانه، الجزيرة، قسنطينه، تونس، سوسه، صفاقس، طرابلس، اسكندريه، دمياط، قاهره و آسوان رفته، سپس به قاهره بازگشت. پس از آن به فلسطين بيروت، طرابلس، حلب، انطاكيه، لازقيه، بعلبك و دمشق گام نهاد و از آنجا عازم مدينه و مكه شد. و سپس از راه بغداد و بصره با قافله عازم ايران شد و از آبادان و ماهشهر و شوشتر ديدن كرد. او به اصفهان و شيراز نيز سفر كرد و پس از آن به عراق بازگشت.

سفر به سوى شمال را دومين مرحله ابن‌بطوطه نوشته‌اند كه خط سير آن تا اندازه‌اى مبهم و آشفته به نظر مى‌رسد. در اين سفر ابن‌بطوطه از آسياى صغير گذشت و پس از درنورديدن سراسر شبه جزيره كريمه به جنوب روسيه رفت. چنين به نظر مى‌رسد كه وى تا سرزمين بلغارها در كنار رود ولگا نيز سفر كرده باشد. وى از طريق ولگا به خوارزم، بخارا نخشب سمرقند، بلخ، هرات، طوس، مشهد، سرخس، تربت حيدريه، نيشابور، بسطام، غزنه و كابل رفت. با سفر به پنجاب بخش ديگرى از سفرنامۀ وى آغاز مى‌شود. ديدار از دهلى و شاهدات او درباره هند در بخش ديگر از سفرنامه آمده است. او به جزاير مالديو، جزيرة ملوك، سيلدن، بنگاله، شمال هند، چين گلان(كانتون) نيز سفر كرد.

ابن‌بطوطه پس از سفرهاى طولانى و پرشور فراوان در سال 754ق به شهر فاس رفت و از آن پس ديگر به سير و سفر نپرداخت و حدود بيست و اندى از اواخر عمر خود را در آنجا به سر برد و در 779ق درگذشت.

كتاب را ابن‌بطوطه خود ننوشته است. متن كتاب كه زبان او نقل شده بود، توسط محمد بن محمد جزى الكلبى تحرير گرديد و هم اكنون بخش‌هايى از دستخط او در كتابخانۀ ملّى پاريس موجود است.