پرش به محتوا

شیوه‌های تفسیر قرآن کریم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۶۰: خط ۶۰:




در مقدمه اين اثر، بطور مختصر مراحل تفسير كه از زمان پيامبر شروع و سپس به [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در قرن اول و بعد مكتب لغوى، خردگرايى و روايى ميرسد بازگو و از روش و سبك خود در بررسى اين مراحل و مكاتب صحبت كرده و در ضمن بررسى شيوه مفسران به ارائه شخصيت مؤلف و بازتاب تمدن عصر آنان مى‌پردازد زيرا ايشان معتقدند كه بين اينهاارتباطى تنگاتنگ وجود دارد.
در مقدمه اين اثر، بطور مختصر مراحل تفسير كه از زمان پيامبر شروع و سپس به [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در قرن اول و بعد مكتب لغوى، خردگرايى و روايى ميرسد بازگو و از روش و سبك خود در بررسى اين مراحل و مكاتب صحبت كرده و در ضمن بررسى شيوه مفسران به ارائه شخصيت مؤلف و بازتاب تمدن عصر آنان مى‌پردازد زيرا ايشان معتقدند كه بين اينهاارتباطى تنگاتنگ وجود دارد.


اثر حاضر در پنج بخش با عناوين شيوه قرآنى در قرائت و تفسير، [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] پدر تفسير، مكتب لغوى در شيوه تفسيرى، خودگرايى در تفسير [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و طبرى و شيوه تفسير روايى قرآن آمده است.
اثر حاضر در پنج بخش با عناوين شيوه قرآنى در قرائت و تفسير، [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] پدر تفسير، مكتب لغوى در شيوه تفسيرى، خودگرايى در تفسير [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و طبرى و شيوه تفسير روايى قرآن آمده است.


در بخش اول روش قرآنى در قرائت، تلاوت و تفسير را با اتكا به آيات قرآنى و روايات نبوى شرح داده
در بخش اول روش قرآنى در قرائت، تلاوت و تفسير را با اتكا به آيات قرآنى و روايات نبوى شرح داده
كه در حقيقت روش تفسير قرآن در عصر رسول خدا(ص)را دربر دارد و آن عبارت از دل سپردن به قرآن و فهم دقيق و تاثر شديد از قرآن
كه در حقيقت روش تفسير قرآن در عصر رسول خدا(ص)را دربر دارد و آن عبارت از دل سپردن به قرآن و فهم دقيق و تاثر شديد از قرآن


در بخش دوم روش تفسيرى صحابه پس از رحلت پيامبر اكرم(ص)كه [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] طبق نظر مؤلف پدر تفسير قرآن ناميده شده است مطرح مى‌شود.زمانى كه پيامبر(ص)چشم از جهان فروبست برخى از صحابه،در شهرها پراكنده و كارهاى‌خلافت را بر عهده گرفتند.آنان عملا به اجراى احكام اسلام سرگرم شدند.بنابراين روش آنان تفسير عملى قرآن بود و همين عمل آنان به قرآن تفسير عملى قرآن شمرده مى‌شد.وسائل و ابزارى كه [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در تفسير خود از آنها مدد جسته و كمك مى‌گرفت عبارتند از:علم به اسباب نزول، علم به لغات قبائل، علم به اشعار عرب و استشهاد به شعر در تفسير لغات قرآن، علم به آداب‌ ورسوم عرب جاهلى، تفسير قرآن به قرآن، مراجعه درست و توأم با احتياط به اهل كتاب، علم به جغرافى كشورهاى اسلامى و اهتمام وى به دانستن قصه‌هاى قرآن و مواضع آنها مى‌توان دانست.
در بخش دوم روش تفسيرى صحابه پس از رحلت پيامبر اكرم(ص)كه [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] طبق نظر مؤلف پدر تفسير قرآن ناميده شده است مطرح مى‌شود.زمانى كه پيامبر(ص)چشم از جهان فروبست برخى از صحابه،در شهرها پراكنده و كارهاى‌خلافت را بر عهده گرفتند.آنان عملا به اجراى احكام اسلام سرگرم شدند.بنابراين روش آنان تفسير عملى قرآن بود و همين عمل آنان به قرآن تفسير عملى قرآن شمرده مى‌شد.وسائل و ابزارى كه [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در تفسير خود از آنها مدد جسته و كمك مى‌گرفت عبارتند از:علم به اسباب نزول، علم به لغات قبائل، علم به اشعار عرب و استشهاد به شعر در تفسير لغات قرآن، علم به آداب‌ ورسوم عرب جاهلى، تفسير قرآن به قرآن، مراجعه درست و توأم با احتياط به اهل كتاب، علم به جغرافى كشورهاى اسلامى و اهتمام وى به دانستن قصه‌هاى قرآن و مواضع آنها مى‌توان دانست.


در بخش سوم به بررسى كوششهاى اهل لغت در تبيين مفاهيم قرآن و آشكار ساختن زيبايى اسلوب و نيز كشف اسرار آن سهم بسزائى داشته‌اند كه تحت عنوان مكتب لغوى در تفسير نام دارد در سه فصل به معرفى و شرح روش تفسيرى برجستگان آنان فرّاء، ابوعبيده و ابواسحاق زحّاج مى‌پردازد و آثار آنان معانى القرآن، مجاز القرآن و معانى القرآن به تفصيل پرداخته مى‌شود.
در بخش سوم به بررسى كوششهاى اهل لغت در تبيين مفاهيم قرآن و آشكار ساختن زيبايى اسلوب و نيز كشف اسرار آن سهم بسزائى داشته‌اند كه تحت عنوان مكتب لغوى در تفسير نام دارد در سه فصل به معرفى و شرح روش تفسيرى برجستگان آنان فرّاء، ابوعبيده و ابواسحاق زحّاج مى‌پردازد و آثار آنان معانى القرآن، مجاز القرآن و معانى القرآن به تفصيل پرداخته مى‌شود.
خط ۷۳: خط ۷۳:
در بخش چهارم طى دو فصل، اوّل ديدگاه معتزله در تفسير قرآن و احاديث بيان مى‌شود كه عنوان مكتب عقلى در تفسير نام دارد و سپس نظريه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در فهم متن قرآن و حديث مطرح مى‌شود.بدليل اينكه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] يكى از برجستگان معتزله است كه آشنايى با زندگانى علمى او،شناخت حلقه‌اى از سلسله كوششهاى تفسيرى است كه در خدمت نص قرآنى به كار گرفته شده است و سرانجام نقش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و اصطلاح تأويل به تفصيل مطرح مى‌شود.
در بخش چهارم طى دو فصل، اوّل ديدگاه معتزله در تفسير قرآن و احاديث بيان مى‌شود كه عنوان مكتب عقلى در تفسير نام دارد و سپس نظريه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در فهم متن قرآن و حديث مطرح مى‌شود.بدليل اينكه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] يكى از برجستگان معتزله است كه آشنايى با زندگانى علمى او،شناخت حلقه‌اى از سلسله كوششهاى تفسيرى است كه در خدمت نص قرآنى به كار گرفته شده است و سرانجام نقش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و اصطلاح تأويل به تفصيل مطرح مى‌شود.


در بخش پنجم، كتب تفسير نقلى و پيشواى اين مكتب [[طبری، محمد بن جریر|ابن جرير طبرى]] به تفصيل مورد بررسى و بحث قرار مى‌گيرد.
در بخش پنجم، كتب تفسير نقلى و پيشواى اين مكتب [[طبری، محمد بن جریر|ابن جرير طبرى]] به تفصيل مورد بررسى و بحث قرار مى‌گيرد.


اين نكته خالى از فايده نيست كه در چند جا در اين اثر، مترجمان در پاورقى مطالبى كه مؤلف خلاف واقع بازگو نموده تبيين و شرح داده‌اند و اين‌گونه موارد از پاورقيهاى ديگر مشخص نيست.
اين نكته خالى از فايده نيست كه در چند جا در اين اثر، مترجمان در پاورقى مطالبى كه مؤلف خلاف واقع بازگو نموده تبيين و شرح داده‌اند و اين‌گونه موارد از پاورقيهاى ديگر مشخص نيست.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش