پرش به محتوا

رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۵۳: خط ۵۳:
وى 5 قول در مسئله را كه عبارتند از نجس بدون به سبب ملاقات، پاك بودن بدون تغيير آب، نجس بودن همراه با وجوب كشيدن آب چاه و اعاده نكردن نماز و غسل، نجس نبودن و وجوب نزح، نجس بودن كم تراز كر و پاك بودن بيش از كر را در ابتدا ذكر نموده و سپس مرجع اين اقوال را دو قول نجس بودن و پاك بودن دانسته است.
وى 5 قول در مسئله را كه عبارتند از نجس بدون به سبب ملاقات، پاك بودن بدون تغيير آب، نجس بودن همراه با وجوب كشيدن آب چاه و اعاده نكردن نماز و غسل، نجس نبودن و وجوب نزح، نجس بودن كم تراز كر و پاك بودن بيش از كر را در ابتدا ذكر نموده و سپس مرجع اين اقوال را دو قول نجس بودن و پاك بودن دانسته است.


وى منشأ اين نظريات را اختلاف روايات دانسته است و علاوه بر آنان، منشأ دلايل قول به نجاست را كتاب المعتبر [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]]   (م 676 ق) دانسته است و به بررسى و رد آنها پرداخته است و پس از رد دلايل نجاست به بيان دلايل طهارت پرداخته است.
وى منشأ اين نظريات را اختلاف روايات دانسته است و علاوه بر آنان، منشأ دلايل قول به نجاست را كتاب المعتبر [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق) دانسته است و به بررسى و رد آنها پرداخته است و پس از رد دلايل نجاست به بيان دلايل طهارت پرداخته است.


اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و در آن نظريات بزرگانى همچون [[شيخ مفيد]] (م 413 ق)، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 436 ق)، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] (م 726 ق)، ابن زهرة (م 585 ق) و ديگران بيان و بررسى شده است
اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و در آن نظريات بزرگانى همچون [[شيخ مفيد]] (م 413 ق)، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 436 ق)، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] (م 726 ق)، ابن زهرة (م 585 ق) و ديگران بيان و بررسى شده است
خط ۷۹: خط ۷۹:
در مقدمه‌اى بر فقه شيعه به نسخه چاپى مربوط به سال 1313ق اشاره شده است كتاب موجود تجديد چاپ آن كتاب است كه توسط انتشارات مكتبة بصيرتى در قم چاپ شده است ويژه‌گيها:
در مقدمه‌اى بر فقه شيعه به نسخه چاپى مربوط به سال 1313ق اشاره شده است كتاب موجود تجديد چاپ آن كتاب است كه توسط انتشارات مكتبة بصيرتى در قم چاپ شده است ويژه‌گيها:


از ويژه‌گيهاى كتاب اينكه صرفا به مباحث فقهى پرداخته نشده است بلكه به مباحث روايى و اسناد روايات و نحوه برخورد در كتب حديثى اشاره شده است به عنوان نمونه در مورد كتاب [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] آمده است:
از ويژه‌گيهاى كتاب اينكه صرفا به مباحث فقهى پرداخته نشده است بلكه به مباحث روايى و اسناد روايات و نحوه برخورد در كتب حديثى اشاره شده است به عنوان نمونه در مورد كتاب [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] آمده است:


و لا يقدح فى ذلك كون ال[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] منحصر فى روايات التهذيب المتعارضة كما هو الظاهر من حاله و الباعث لتصنيفه كما اشار اليه فى خطبته لان ذلك لا يبلغ حد اللزوم على وجه يتطرق القدح فيما صرح فيه بالمتن الواضح و السند الصحيح فلعلّه حقّقه من محل آخر فان الطرق لم تنحصر فى التهذيب (ص 7 كتاب)
و لا يقدح فى ذلك كون ال[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] منحصر فى روايات التهذيب المتعارضة كما هو الظاهر من حاله و الباعث لتصنيفه كما اشار اليه فى خطبته لان ذلك لا يبلغ حد اللزوم على وجه يتطرق القدح فيما صرح فيه بالمتن الواضح و السند الصحيح فلعلّه حقّقه من محل آخر فان الطرق لم تنحصر فى التهذيب (ص 7 كتاب)


فقه الحديث و توجه به سند روايات از ديگر ويژگيهاى كتاب است.به عنوان نمونه وى در مورد روايتى كه از دلايل پذيرش طهارت آب چاه است مى‌نويسد: فالقدح المعتبر فى هذا الحديث انما كان من احتمال انقطاعه حيث لم يصرح فيه بأن القائل الامام و حيث ثبت ذلك صار دليلا قويا على الطهارة بغير اشكال و ثبوته على الوجه الّذى قررناه لم يتفطن اليه احد من الاصحاب قبل يومنا هذا فللّه الحمد و المنّة
فقه الحديث و توجه به سند روايات از ديگر ويژگيهاى كتاب است.به عنوان نمونه وى در مورد روايتى كه از دلايل پذيرش طهارت آب چاه است مى‌نويسد: فالقدح المعتبر فى هذا الحديث انما كان من احتمال انقطاعه حيث لم يصرح فيه بأن القائل الامام و حيث ثبت ذلك صار دليلا قويا على الطهارة بغير اشكال و ثبوته على الوجه الّذى قررناه لم يتفطن اليه احد من الاصحاب قبل يومنا هذا فللّه الحمد و المنّة
خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
در اين نوشته مسئله باطل بودن يا صحيح بودن غسل و وضوء بر اثر ايجاد حدث اصغر در ضمن غسل جنابت بررسى شده است و مؤلف پس از بررسى اقوال مختلف نظريه صحيح بودن غسل جنابت و واجب بودن وضوء براى نماز را انتخاب نموده است.
در اين نوشته مسئله باطل بودن يا صحيح بودن غسل و وضوء بر اثر ايجاد حدث اصغر در ضمن غسل جنابت بررسى شده است و مؤلف پس از بررسى اقوال مختلف نظريه صحيح بودن غسل جنابت و واجب بودن وضوء براى نماز را انتخاب نموده است.


وى سه نظريه اعادۀ غسل از [[شيخ صدوق]] و پدرش، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق) [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] (م 726 ق) [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] (م 767 ق)، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 876 ق)، بى تأثير بودن حدث و صحت غسل از قاضى [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]] (م 481 ق)،[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] (م 598 ق)، صحيح بودن غسل و گرفتن وضوء از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 413 ق)، و [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]]   (676 ق) را با ادلّۀ آنان بيان نموده است و پس از بررسى و نقد آنان نظر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] را قبول نموده مى‌نويسد: و الّذى ظهر بعد تحرير الحال ان قول السيد سيد الأقوال (صفحه 37 كتاب)
وى سه نظريه اعادۀ غسل از [[شيخ صدوق]] و پدرش، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق) [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] (م 726 ق) [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] (م 767 ق)، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 876 ق)، بى تأثير بودن حدث و صحت غسل از قاضى [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]] (م 481 ق)،[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] (م 598 ق)، صحيح بودن غسل و گرفتن وضوء از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 413 ق)، و [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (676 ق) را با ادلّۀ آنان بيان نموده است و پس از بررسى و نقد آنان نظر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] را قبول نموده مى‌نويسد: و الّذى ظهر بعد تحرير الحال ان قول السيد سيد الأقوال (صفحه 37 كتاب)


و همينطور در صفحه 39 مى‌نويسد: فحيث لم يتحقق هنا اجماع على عدم الوضوء و كان الحدث الطارى انما يوجب الوضوء فلا مانع من القول بوجوبه اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و مؤلف در آن به نظريات [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در مختلف و خصوصا نظريات [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] در [[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]] و البيان نظر داشته است.
و همينطور در صفحه 39 مى‌نويسد: فحيث لم يتحقق هنا اجماع على عدم الوضوء و كان الحدث الطارى انما يوجب الوضوء فلا مانع من القول بوجوبه اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و مؤلف در آن به نظريات [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در مختلف و خصوصا نظريات [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] در [[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]] و البيان نظر داشته است.


==نسخه‌ها==
==نسخه‌ها==
خط ۲۱۵: خط ۲۱۵:
مؤلف بيشتر به نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] پرداخته است و همچنين در مواردى نظريات [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق) و [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبائى]]، صاحب الرياض (م 1231 ق) نقل و بررسى شده است.
مؤلف بيشتر به نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] پرداخته است و همچنين در مواردى نظريات [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق) و [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبائى]]، صاحب الرياض (م 1231 ق) نقل و بررسى شده است.


اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و از زمان نگارش مورد توجه فقها واقع شده و در كتابهايى همچون مدارك الاحكام سيد محمد عاملى (م 1009 ق)، حدائق الناظرة شيخ يوسف بحرانى (م 187 ق)، غنائم الايام محقق قمى (م 1231 ق)، مستند الشيعه شيخ احمد نراقى (م 1245 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، مصباح الفقيه [[همدانی، رضا بن محمد هادی|آقا رضا همدانى]] (م 1323 ق) و غير آن به آن استناد و نظريات آن مورد نقد و بررسى واقع شده است.
اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و از زمان نگارش مورد توجه فقها واقع شده و در كتابهايى همچون مدارك الاحكام سيد محمد عاملى (م 1009 ق)، حدائق الناظرة شيخ يوسف بحرانى (م 187 ق)، غنائم الايام محقق قمى (م 1231 ق)، مستند الشيعه شيخ احمد نراقى (م 1245 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، مصباح الفقيه [[همدانی، رضا بن محمد هادی|آقا رضا همدانى]] (م 1323 ق) و غير آن به آن استناد و نظريات آن مورد نقد و بررسى واقع شده است.


[[شهيد ثانى]] دربارۀ ارزش علمى آن مى‌نويسد: فهذه جملة من الكلام فى تحقيق مسألة فقهيّة شهيره فى الفتوى عامّة البلوى يعجل بجوابها المتفقه القاصر و يعجز عن كشف حجابها الفقيه الماهر
[[شهيد ثانى]] دربارۀ ارزش علمى آن مى‌نويسد: فهذه جملة من الكلام فى تحقيق مسألة فقهيّة شهيره فى الفتوى عامّة البلوى يعجل بجوابها المتفقه القاصر و يعجز عن كشف حجابها الفقيه الماهر
خط ۳۸۵: خط ۳۸۵:




در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]37/18 تاريخ پايان كتاب را 949ق ذكر نموده است و همين‌طور در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 310/7 در زندگى‌نامۀ سليمان بن محمد عاملى (زنده در 951 ق) به نسخه‌اى از كشف الريبة مربوط به سال 951ق اشاره شده است كه [[شهيد ثانى]] به وى اجازۀ روايت آن را داده است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]37/18 تاريخ پايان كتاب را 949ق ذكر نموده است و همين‌طور در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 310/7 در زندگى‌نامۀ سليمان بن محمد عاملى (زنده در 951 ق) به نسخه‌اى از كشف الريبة مربوط به سال 951ق اشاره شده است كه [[شهيد ثانى]] به وى اجازۀ روايت آن را داده است.


با توجه به مطالب بالا آنچه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 36/18 و 37 در مورد نسخۀ سليمان بن محمد جبعى آمده كه در سال 954ق بعد از چهارده ماه از تأليف كتاب نوشته شده است صحيح نمى‌باشد وى در آنجا مى‌نويسد: كتبها في جمادى الثانية 954 بعد أربعة أشهر من التأليف.
با توجه به مطالب بالا آنچه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 36/18 و 37 در مورد نسخۀ سليمان بن محمد جبعى آمده كه در سال 954ق بعد از چهارده ماه از تأليف كتاب نوشته شده است صحيح نمى‌باشد وى در آنجا مى‌نويسد: كتبها في جمادى الثانية 954 بعد أربعة أشهر من التأليف.
خط ۴۰۱: خط ۴۰۱:
اين كتاب يكبار توسط سيد ميرزا على بن محمد حسينى شهرستانى (م 1344 ق) ترجمه شده است.
اين كتاب يكبار توسط سيد ميرزا على بن محمد حسينى شهرستانى (م 1344 ق) ترجمه شده است.


و بار ديگر بوسيلۀ ميرزا حسن بن عبدالرزاق لاهيجى (م 1121 ق) ترجمه شده است كه علاوه بر ترجمه به تلخيص مباحث آن و تحقيقات بيشترى در بعضى از زمينه‌ها اقدام نموده است و نام آن را «تأليف المحبة» يا «تزكية الصحبة» ناميده است. (ذ30/3/، 130/4، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 133/5).
و بار ديگر بوسيلۀ ميرزا حسن بن عبدالرزاق لاهيجى (م 1121 ق) ترجمه شده است كه علاوه بر ترجمه به تلخيص مباحث آن و تحقيقات بيشترى در بعضى از زمينه‌ها اقدام نموده است و نام آن را «تأليف المحبة» يا «تزكية الصحبة» ناميده است. (ذ30/3/، 130/4، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 133/5).


در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]204/20 و 205 به خلاصۀ ديگرى از اين كتاب نيز اشاره شده است كه در كتابخانۀ شيخ ابوالمجد محمدرضا اصفهانى موجود است و وجود اين نسخه را براى صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نوشته است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]204/20 و 205 به خلاصۀ ديگرى از اين كتاب نيز اشاره شده است كه در كتابخانۀ شيخ ابوالمجد محمدرضا اصفهانى موجود است و وجود اين نسخه را براى صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نوشته است.
خط ۴۰۸: خط ۴۰۸:




در خاتمۀ كتاب 12 روايت در تشويق به محبت و دوستى مؤمنين بيان شده است كه روايت دهم آن نامه‌اى از [[امام صادق]](ع) به عبدالله نجاشى است كه معروف به «الرسالة الأهوازية» مى‌باشد كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]426/1، 485/2، 36/18 و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 88/8 به آن اشاره شده است.
در خاتمۀ كتاب 12 روايت در تشويق به محبت و دوستى مؤمنين بيان شده است كه روايت دهم آن نامه‌اى از [[امام صادق]](ع) به عبدالله نجاشى است كه معروف به «الرسالة الأهوازية» مى‌باشد كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]426/1، 485/2، 36/18 و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 88/8 به آن اشاره شده است.


==ترجمه==
==ترجمه==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش