پرش به محتوا

الرسائل العشر (حلي): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'جواهر الكلام' به 'جواهر الكلام ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:
اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه واقع شده و در كتاب‌هاى «روض الجنان»، «[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]»، «[[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]»، «[[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعة]]»، «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] »، «كتاب الطهارة» [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] به آن استناد و نظريات و فتاوى آن بررسى شده است.
اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه واقع شده و در كتاب‌هاى «روض الجنان»، «[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]»، «[[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]»، «[[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعة]]»، «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] »، «كتاب الطهارة» [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] به آن استناد و نظريات و فتاوى آن بررسى شده است.


اين كتاب توسط ملا شرف‌ الدين شيفنكى (م 907 ق) كه از شاگردان قوام‌ الدين كلباوى بوده است شرح زده شده است. (الذريعة 55/14، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 336/7).
اين كتاب توسط ملا شرف‌ الدين شيفنكى (م 907 ق) كه از شاگردان قوام‌ الدين كلباوى بوده است شرح زده شده است. (الذريعة 55/14، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 336/7).


==علت تأليف و نام كتاب==
==علت تأليف و نام كتاب==
خط ۱۵۵: خط ۱۵۵:
در اين كتاب مباحث مربوط به نيت در قسمت عبادات فقه بررسى شده است. سبك نگارش آن، فقه رساله‌اى و فتوايى است و در موارد نادرى مثل صفحۀ 269، چهرۀ استدلالى دارد.
در اين كتاب مباحث مربوط به نيت در قسمت عبادات فقه بررسى شده است. سبك نگارش آن، فقه رساله‌اى و فتوايى است و در موارد نادرى مثل صفحۀ 269، چهرۀ استدلالى دارد.


در كتاب‌هاى فقهى قدماء بررسى مستقل مسائل مربوط به نيت سابقۀ طولانى داشته و كتاب‌هايى نظير «الفخرية في معرفة النية» از [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] (م 771 ق)، «جواهر الكلمات» تأليف مفلح بن حسن بن راشد (از علماى قرن نهم)، «رسالة في النية» (م 965 ق) و غير آنها تدوين و تأليف شده است.
در كتاب‌هاى فقهى قدماء بررسى مستقل مسائل مربوط به نيت سابقۀ طولانى داشته و كتاب‌هايى نظير «الفخرية في معرفة النية» از [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] (م 771 ق)، «جواهر الكلمات» تأليف مفلح بن حسن بن راشد (از علماى قرن نهم)، «رسالة في النية» (م 965 ق) و غير آنها تدوين و تأليف شده است.


اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه فقهاى بزرگ واقع شده.
اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه فقهاى بزرگ واقع شده.
خط ۲۰۲: خط ۲۰۲:


#روضات الجنات 72/1 كشكول 305/1
#روضات الجنات 72/1 كشكول 305/1
#[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3
#[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3
#رياض العلماء 65/1
#رياض العلماء 65/1
#لؤلؤ البحرين ص 157
#لؤلؤ البحرين ص 157
خط ۲۴۶: خط ۲۴۶:
در الذريعة ج 117/21 به چندين نسخۀ خطى متعلّق به سيد ابومحمد حسن صدر الدين و نسخۀ آستان قدس رضوى مربوط به سال 904ق و غير آنها اشاره شده است.
در الذريعة ج 117/21 به چندين نسخۀ خطى متعلّق به سيد ابومحمد حسن صدر الدين و نسخۀ آستان قدس رضوى مربوط به سال 904ق و غير آنها اشاره شده است.


اگرچه در بعضى از كتاب‌ها مثل [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] (ج 148/3) كتاب ديگرى به نام «المصباح في واجبات الصلاة و مندوباتها» را به مؤلف نسبت داده‌اند.
اگرچه در بعضى از كتاب‌ها مثل [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] (ج 148/3) كتاب ديگرى به نام «المصباح في واجبات الصلاة و مندوباتها» را به مؤلف نسبت داده‌اند.


امّا همچنان كه صاحب [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]] احتمال داده‌اند اين دو كتاب يكى هستند و مؤلف، كتاب مستقلى به اين نام نداشته است. آيت‌الله سيد محمد مهدى بحر العلوم در الفوائد الرجاليّة ج 107/2 دربارۀ آن مى‌نويسد: مصباح المبتدى و هداية المهتدى رسالة جيّدة.
امّا همچنان كه صاحب [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]] احتمال داده‌اند اين دو كتاب يكى هستند و مؤلف، كتاب مستقلى به اين نام نداشته است. آيت‌الله سيد محمد مهدى بحر العلوم در الفوائد الرجاليّة ج 107/2 دربارۀ آن مى‌نويسد: مصباح المبتدى و هداية المهتدى رسالة جيّدة.


و در كشف الحجب و الأستار ص 528 آمده است: نسب إليه بعض العلماء و هي رسالة في فقه الصلاة.
و در كشف الحجب و الأستار ص 528 آمده است: نسب إليه بعض العلماء و هي رسالة في فقه الصلاة.
خط ۳۱۱: خط ۳۱۱:
باب دوم از 8 فصل تشكيل شده كه عبارتند از: واجبات احرام، وقوف به عرفات، وقوف به مشعر، مناسك منى، طواف حج، سعى، طواف نساء، برگشتن به منى.
باب دوم از 8 فصل تشكيل شده كه عبارتند از: واجبات احرام، وقوف به عرفات، وقوف به مشعر، مناسك منى، طواف حج، سعى، طواف نساء، برگشتن به منى.


در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 156/7، كتابى به نام «كفاية المحتاج في مناسك الحج» را به شهيد ثانى (م 966 ق) نسبت داده است و از آن با عبارت «هو المناسك الكبير في الحج و العمرة لطيفة»، مدح نموده است كه بنظر مى‌رسد اين انتساب اشتباه باشد.
در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 156/7، كتابى به نام «كفاية المحتاج في مناسك الحج» را به شهيد ثانى (م 966 ق) نسبت داده است و از آن با عبارت «هو المناسك الكبير في الحج و العمرة لطيفة»، مدح نموده است كه بنظر مى‌رسد اين انتساب اشتباه باشد.


==نسخه‌ها==
==نسخه‌ها==
خط ۳۲۹: خط ۳۲۹:
- روضات الجنات 72/1
- روضات الجنات 72/1


- [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3
- [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3


- الذريعة 255/22
- الذريعة 255/22
خط ۴۰۷: خط ۴۰۷:
از آن جايى كه سؤالات فقهى عالمانه طرح شده است، كتاب از ارزش علمى خاصى برخوردار است. مؤلف در مواردى مثل مسائل 15، 18، 28، 29، 33، 53، 144 و غير آنها به روايات استناد نموده است.
از آن جايى كه سؤالات فقهى عالمانه طرح شده است، كتاب از ارزش علمى خاصى برخوردار است. مؤلف در مواردى مثل مسائل 15، 18، 28، 29، 33، 53، 144 و غير آنها به روايات استناد نموده است.


در موارد ديگرى مثل مسائل 26، 47، 176، 186، 204 و غير آن به اقوال فقهاء استناد نموده است و گاهى مثل مسألۀ 176 در بحث كفارۀ قتل عمد اين گونه مى‌نويسد: قال في المبسوط تسقط، تبعه ابن إدريس، قال العلامة بل يجب في ماله، و تبعه [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] في الإيضاح و تردد المحقق.
در موارد ديگرى مثل مسائل 26، 47، 176، 186، 204 و غير آن به اقوال فقهاء استناد نموده است و گاهى مثل مسألۀ 176 در بحث كفارۀ قتل عمد اين گونه مى‌نويسد: قال في المبسوط تسقط، تبعه ابن إدريس، قال العلامة بل يجب في ماله، و تبعه [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] في الإيضاح و تردد المحقق.


از ديگر ويژگى‌هاى كتاب، طرح مباحث و ديدگاه‌هاى اقتصادى است. به عنوان نمونه در ص 362 از خمس تعبير به عوض و جانشين زكات كرده است.
از ديگر ويژگى‌هاى كتاب، طرح مباحث و ديدگاه‌هاى اقتصادى است. به عنوان نمونه در ص 362 از خمس تعبير به عوض و جانشين زكات كرده است.
خط ۴۷۹: خط ۴۷۹:
- الذريعة 18/1، 228/15، 200/20، 36/24
- الذريعة 18/1، 228/15، 200/20، 36/24


- [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3
- [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 148/3


- رياض العلماء 65/1.
- رياض العلماء 65/1.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش