پرش به محتوا

مصباح الهداية في إثبات الولاية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - 'کافی کلینی' به 'کافی کلینی ')
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
خط ۴۶: خط ۴۶:
</div>
</div>
==معرفی اجمالی==
==معرفی اجمالی==
'''مصباح الهداية في إثبات الولاية''' با نام کامل '''مصباح الهداية في إثبات الولاية، تحقيق علمي دقيق في إثبات الولاية و الإمامة مما تضافرت عليه الآيات و الروايات'''، نوشته [[بهبهانی، علی|سید علی موسوی بهبهانی]]، کتابی است به زبان عربی و با موضوع ولایت و امامت که در سال 1364ق نویسنده نگارش آن را به پایان رسانده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص22</ref>.
'''مصباح الهداية في إثبات الولاية''' با نام کامل '''مصباح الهداية في إثبات الولاية، تحقيق علمي دقيق في إثبات الولاية و الإمامة مما تضافرت عليه الآيات و الروايات'''، نوشته [[بهبهانی، علی|سید علی موسوی بهبهانی]]، کتابی است به زبان عربی و با موضوع ولایت و امامت که در سال 1364ق نویسنده نگارش آن را به پایان رسانده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص22</ref>


این کتاب زیر نظر [[استادی، رضا|رضا استادی]]  مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
این کتاب زیر نظر [[استادی، رضا|رضا استادی]]  مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
خط ۵۶: خط ۵۶:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
محقق در مقدمه‌، درباره مؤلف و کتاب می‌نویسد. در بخش معرفی کتاب ابتدا به کلمات برخی علما مانند سید صدرالدین صدر، سید مرتضی حکمی، شیخ محمدعلی کاظمی و دیگران در اهمیت و کیفیت کتاب استدلال می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. ازنظر وی، اگر با استناد به آیات محکم و روایات متقن بتوانیم امامت و خلافت اهل‌بیت(ع) را اثبات کنیم دیگر نیازی به برخی از دلایل کلامی مانند استناد به افضلیت امام(ع) از طریق شجاعت و علم و عصمت و ... نخواهیم داشت. بر همین اساس نویسنده مصباح الهدایة، چنین کاری را کرده است. [[استادی، رضا|رضا استادی]]  این کتاب را از عنایات امام حسین(ع) می‌داند و تدریس آن در حوزه‌های علمیه شیعه و سنی را پیشنهاد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص21-22</ref>. وی همچنین متذکر این نکته می‌شود که تحقیق ضبط بعض اسامی راویان روایات این کتاب نیاز به مراجعه و دقت کامل دارد (زیرا احتمال تصحیف در بسیاری از آنان وجود دارد) ولی ما دراین‌باره به مصادری که در ذیل صفحات کتاب به آن‌ها اشاره کرده‌ایم اعتماد کردیم و به کتاب‌های رجالی مراجعه نکرده‌ایم<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40</ref>
محقق در مقدمه‌، درباره مؤلف و کتاب می‌نویسد. در بخش معرفی کتاب ابتدا به کلمات برخی علما مانند سید صدرالدین صدر، سید مرتضی حکمی، شیخ محمدعلی کاظمی و دیگران در اهمیت و کیفیت کتاب استدلال می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص20</ref> ازنظر وی، اگر با استناد به آیات محکم و روایات متقن بتوانیم امامت و خلافت اهل‌بیت(ع) را اثبات کنیم دیگر نیازی به برخی از دلایل کلامی مانند استناد به افضلیت امام(ع) از طریق شجاعت و علم و عصمت و ... نخواهیم داشت. بر همین اساس نویسنده مصباح الهدایة، چنین کاری را کرده است. [[استادی، رضا|رضا استادی]]  این کتاب را از عنایات امام حسین(ع) می‌داند و تدریس آن در حوزه‌های علمیه شیعه و سنی را پیشنهاد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص21-22</ref> وی همچنین متذکر این نکته می‌شود که تحقیق ضبط بعض اسامی راویان روایات این کتاب نیاز به مراجعه و دقت کامل دارد (زیرا احتمال تصحیف در بسیاری از آنان وجود دارد) ولی ما دراین‌باره به مصادری که در ذیل صفحات کتاب به آن‌ها اشاره کرده‌ایم اعتماد کردیم و به کتاب‌های رجالی مراجعه نکرده‌ایم<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40</ref>


نویسنده در این اثر به شرح چهل آیه درباره ولایت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  و امامت می‌پردازد. وی برای این کار به چهل حدیث تمسک می‌جوید. اولین آیه «وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَى بِاللَّـهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ» (رعد: 43)؛ «و كسانى كه كافر شدند مى‌گويند: «تو فرستاده نيستى.» بگو: كافى است خدا و آن‌کس كه نزد او علم كتاب است، ميان من و شما گواه باشد» است. محور این آیه، شرح من عنده علم الکتاب است. در روایات «من عنده علم الکتاب» همان [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  و اولاد ایشان است. نویسنده معتقد است اضافه علم به کتاب دلالت بر استغراق دارد یعنی حضرتش(ع) بر تمام علم کتاب احاطه دارد. او معنی علم الکتاب را هم دراین‌باره شرح می‌دهد و منظور از آن را علم به ظاهر و باطن کتاب و تأویل و تنزیل و اسرار نهفته در آن و ... می‌داند که صرفاً موهبتی است از جانب خدا به امامان(ع) و قابل اکتساب نیست. نویسنده با بیان مکی بودن این آیه و اسلام آوردن عبدالله بن سلام در مدینه پس از هجرت، نزول این آیه درباره وی را رد می‌کند. وی همچنین متذکر می‌شود نزول آیه در شأن [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  منافاتی با استفاده از آن درباره دیگر امامان(ع) ندارد زیرا چنین استعمالی از باب استعمال در اولین و افضل مصادیق این مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص43-66</ref>
نویسنده در این اثر به شرح چهل آیه درباره ولایت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  و امامت می‌پردازد. وی برای این کار به چهل حدیث تمسک می‌جوید. اولین آیه «وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَى بِاللَّـهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ» (رعد: 43)؛ «و كسانى كه كافر شدند مى‌گويند: «تو فرستاده نيستى.» بگو: كافى است خدا و آن‌کس كه نزد او علم كتاب است، ميان من و شما گواه باشد» است. محور این آیه، شرح من عنده علم الکتاب است. در روایات «من عنده علم الکتاب» همان [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  و اولاد ایشان است. نویسنده معتقد است اضافه علم به کتاب دلالت بر استغراق دارد یعنی حضرتش(ع) بر تمام علم کتاب احاطه دارد. او معنی علم الکتاب را هم دراین‌باره شرح می‌دهد و منظور از آن را علم به ظاهر و باطن کتاب و تأویل و تنزیل و اسرار نهفته در آن و ... می‌داند که صرفاً موهبتی است از جانب خدا به امامان(ع) و قابل اکتساب نیست. نویسنده با بیان مکی بودن این آیه و اسلام آوردن عبدالله بن سلام در مدینه پس از هجرت، نزول این آیه درباره وی را رد می‌کند. وی همچنین متذکر می‌شود نزول آیه در شأن [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]]  منافاتی با استفاده از آن درباره دیگر امامان(ع) ندارد زیرا چنین استعمالی از باب استعمال در اولین و افضل مصادیق این مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص43-66</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش