پرش به محتوا

مبانی کلامی اعجاز قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
خط ۵۵: خط ۵۵:
نویسنده در فصل چهارم بر این تأکید می‌کند که ناتوانی بشر از آوردن مانندی برای قرآن دلیل بر اعجاز آن است. او در این فصل به بررسی موارد مختلفی که در آن‌ها بحث همانند آوری قرآن مطرح شده می‌پردازد. وی همچنین برخی شبهات مانند عدم امکان معارضه در آن زمان به خاطر قدرت مسلمانان یا از بین بردن معارضات به دست آنان و... را طرح کرده و پاسخ می‌دهد. او نمونه‌هایی از معارضات در عصر پیامبر(ص) و پس از ایشان را مطرح می‌کند. سپس، معارضه با قرآن در سوره ساختگی ایمان را مطرح کرده و آن را با آیات قرآن مقایسه می‌کند. وی در پایان فصل باز هم بر این نکته تأکید می‌کند که چون کسی نتوانسته و نمی‌تواند مانند قرآن را بیاورد، قرآن معجزه است.<ref>ر.ک: همان، ص125-153</ref>
نویسنده در فصل چهارم بر این تأکید می‌کند که ناتوانی بشر از آوردن مانندی برای قرآن دلیل بر اعجاز آن است. او در این فصل به بررسی موارد مختلفی که در آن‌ها بحث همانند آوری قرآن مطرح شده می‌پردازد. وی همچنین برخی شبهات مانند عدم امکان معارضه در آن زمان به خاطر قدرت مسلمانان یا از بین بردن معارضات به دست آنان و... را طرح کرده و پاسخ می‌دهد. او نمونه‌هایی از معارضات در عصر پیامبر(ص) و پس از ایشان را مطرح می‌کند. سپس، معارضه با قرآن در سوره ساختگی ایمان را مطرح کرده و آن را با آیات قرآن مقایسه می‌کند. وی در پایان فصل باز هم بر این نکته تأکید می‌کند که چون کسی نتوانسته و نمی‌تواند مانند قرآن را بیاورد، قرآن معجزه است.<ref>ر.ک: همان، ص125-153</ref>


رضوانی، در بخش پنجم کتاب، از وجوه اعجاز قرآن صحبت می‌کند؛ «سبک بیانى قرآن داراى ظرافت شعر، آزادى مطلق نثر و حسن و لطافت سجع است.» و این یعنی وجه اعجاز در فصاحت و بلاغت قرآن. قرآن کریم همچنین از اخبار غیبی فراوانی اطلاع داده است<ref>همان، ص193</ref>. آیات 8 سوره مجادله و 107 تا 110 توبه، و همچنین خبر پیروزی رومیان بر فارس و پیروزی پیامبر(ص) در آیات 2 تا 4 روم و 21 مجادله و ... نمونه‌هایی از این موارد هستند.<ref>ر.ک: همان، ص159-163</ref> عدم اختلاف در قرآن، جامعیت مطالب و معارف آن، درس نخوانده بودن آورنده قرآن و... از دیگر موارد معجزه بودن قرآن کریم است.<ref>ر.ک: همان، ص164-177</ref> از جمله دیگر موارد اعجاز قرآن موارد اعجاز در اعداد آن است که عبدالرحمن نوفل در کتاب اعجاز عددی قرآن روی آن کار کرده است و نویسنده این کتاب، نمونه‌هایی از این مورد را ذکر می‌کند؛ «کلمات «دنیا» و «آخرت» هرکدام 15 بار در قرآن آمده است (تساوى)؛ واژه‌هاى «نفع» و «فساد» با تمام مشتقاتشان هرکدام 50 بار در قرآن ذکر شده‌اند؛ «عقل» با تمام مشتقاتش 49 بار و «نور» نیز با تمام مشتقاتش به همین تعداد در قرآن آمده است، «لسان» و «موعظه» هر کدام 25 بار، «زکات» و «برکات» هر کدام 32 بار و «کافرین» و «نار» هر کدام 153 بار در قرآن ذکر شده است. «رحیم» که از اسماى حسنى است (به‌جز در یک مورد که صفت رسول اکرم(ص) قرار گرفته)، 114 بار (به تعداد سوره‌هاى قرآن) و «رحمان» که آن نیز از اسماى حسنى است، 57 بار، «فجار» 3 بار، «ابرار» 6 بار، «جزا» (کیفر) 117 بار، «مغفرت» 234 بار، «یوم» (به‌صورت مفرد) 365 بار (به تعداد روزهاى سال)، به‌صورت مثنى و جمع 30 بار و کلمه «شهر» (ماه) 12 بار در قرآن آمده است. مؤلف از مجموع 66600 کلمه قرآن، تنها 14676 کلمه را شمرده است و فقط‍‌ به پاره‌اى از تناسب‌هاى عددى موجود بین آن‌ها رسیده است.»<ref>همان، ص186</ref> نویسنده در پایان می‌گوید بحث اعجاز عددی قرآن به‌طورکلی مورد اتفاق دانشمندان مسلمان نیست، بلکه عده‌ای می‌گویند ازآنجاکه کشف اعداد ارائه شده دقیق نیست، این اعداد و ارقام نمی‌تواند اعجاز شمرده شوند. البته اعجاز عددی قرآن طرفداران زیادی دارد. به نظر می‌رسد می‌توان کلیت اعجاز عددی قرآن را پذیرفت؛ هرچند دارای نقض‌هایی نیز است.<ref>همان، ص187</ref>
رضوانی، در بخش پنجم کتاب، از وجوه اعجاز قرآن صحبت می‌کند؛ «سبک بیانى قرآن داراى ظرافت شعر، آزادى مطلق نثر و حسن و لطافت سجع است.» و این یعنی وجه اعجاز در فصاحت و بلاغت قرآن. قرآن کریم همچنین از اخبار غیبی فراوانی اطلاع داده است<ref>همان، ص193</ref> آیات 8 سوره مجادله و 107 تا 110 توبه، و همچنین خبر پیروزی رومیان بر فارس و پیروزی پیامبر(ص) در آیات 2 تا 4 روم و 21 مجادله و ... نمونه‌هایی از این موارد هستند.<ref>ر.ک: همان، ص159-163</ref> عدم اختلاف در قرآن، جامعیت مطالب و معارف آن، درس نخوانده بودن آورنده قرآن و... از دیگر موارد معجزه بودن قرآن کریم است.<ref>ر.ک: همان، ص164-177</ref> از جمله دیگر موارد اعجاز قرآن موارد اعجاز در اعداد آن است که عبدالرحمن نوفل در کتاب اعجاز عددی قرآن روی آن کار کرده است و نویسنده این کتاب، نمونه‌هایی از این مورد را ذکر می‌کند؛ «کلمات «دنیا» و «آخرت» هرکدام 15 بار در قرآن آمده است (تساوى)؛ واژه‌هاى «نفع» و «فساد» با تمام مشتقاتشان هرکدام 50 بار در قرآن ذکر شده‌اند؛ «عقل» با تمام مشتقاتش 49 بار و «نور» نیز با تمام مشتقاتش به همین تعداد در قرآن آمده است، «لسان» و «موعظه» هر کدام 25 بار، «زکات» و «برکات» هر کدام 32 بار و «کافرین» و «نار» هر کدام 153 بار در قرآن ذکر شده است. «رحیم» که از اسماى حسنى است (به‌جز در یک مورد که صفت رسول اکرم(ص) قرار گرفته)، 114 بار (به تعداد سوره‌هاى قرآن) و «رحمان» که آن نیز از اسماى حسنى است، 57 بار، «فجار» 3 بار، «ابرار» 6 بار، «جزا» (کیفر) 117 بار، «مغفرت» 234 بار، «یوم» (به‌صورت مفرد) 365 بار (به تعداد روزهاى سال)، به‌صورت مثنى و جمع 30 بار و کلمه «شهر» (ماه) 12 بار در قرآن آمده است. مؤلف از مجموع 66600 کلمه قرآن، تنها 14676 کلمه را شمرده است و فقط‍‌ به پاره‌اى از تناسب‌هاى عددى موجود بین آن‌ها رسیده است.»<ref>همان، ص186</ref> نویسنده در پایان می‌گوید بحث اعجاز عددی قرآن به‌طورکلی مورد اتفاق دانشمندان مسلمان نیست، بلکه عده‌ای می‌گویند ازآنجاکه کشف اعداد ارائه شده دقیق نیست، این اعداد و ارقام نمی‌تواند اعجاز شمرده شوند. البته اعجاز عددی قرآن طرفداران زیادی دارد. به نظر می‌رسد می‌توان کلیت اعجاز عددی قرآن را پذیرفت؛ هرچند دارای نقض‌هایی نیز است.<ref>همان، ص187</ref>


پایان‌بخش مطالب کتاب، بررسی و نقد نظریه صرفه (هرچند قرآن از مجموعه‌ای از کلمات و حروف با نظمی خاص فراهم آمده است؛ اما این نظم خاص، هر قدر هم در رتبه عالی قرار داشته باشد، به‌خودی‌خود نمی‌تواند معجزه به شمار آید؛ بلکه در صورتی معجزه است که خداوند قدرت دیگران یا داعیه آنان را برای آوردن همانند از ایشان سلب کند یا این‌که علومی را  از آن‌ها بگیرد که آن‌ها می‌خواهند به‌وسیله آن با قرآن معارضه نمایند، تا نتوانند همانند قرآن را بیاورند، پس آنچه سبب اعجاز قرآن شده، ذات قرآن نیست؛ بلکه یک عامل خارجی است) است.<ref>ر.ک: همان، ص188-192</ref>
پایان‌بخش مطالب کتاب، بررسی و نقد نظریه صرفه (هرچند قرآن از مجموعه‌ای از کلمات و حروف با نظمی خاص فراهم آمده است؛ اما این نظم خاص، هر قدر هم در رتبه عالی قرار داشته باشد، به‌خودی‌خود نمی‌تواند معجزه به شمار آید؛ بلکه در صورتی معجزه است که خداوند قدرت دیگران یا داعیه آنان را برای آوردن همانند از ایشان سلب کند یا این‌که علومی را  از آن‌ها بگیرد که آن‌ها می‌خواهند به‌وسیله آن با قرآن معارضه نمایند، تا نتوانند همانند قرآن را بیاورند، پس آنچه سبب اعجاز قرآن شده، ذات قرآن نیست؛ بلکه یک عامل خارجی است) است.<ref>ر.ک: همان، ص188-192</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش