۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابى الحديد' به 'ابىالحديد') |
جز (جایگزینی متن - 'الدين' به ' الدين') |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
«تاج الدين ابوطالب على بن انجب بن ساعى بغدادى»، معروف به خازن، مورخ مشهور و اديب شافعىمذهب، در سال 593ق / 1197م، در شهر بغداد ديده به جهان گشود. | |||
درباره نام نياى او ميان نويسندگان اختلاف است. بعضى، عثمان بن عبدالله بن عبدالرحمان بن عبدالرحيم را پدر انجب و نياى ابوطالب على، دانستهاند و برخى، از عبدالله بن عمار بن عُبيد الله، بهعنوان پسر انجب و نياى ابوطالب على، سخن راندهاند. همچنين معلوم نيست كه «ساعى» (پاكار، پادو)، شغل و لقب انجب، پدر ابوطالب على بوده يا يكى از نياكان او. | درباره نام نياى او ميان نويسندگان اختلاف است. بعضى، عثمان بن عبدالله بن عبدالرحمان بن عبدالرحيم را پدر انجب و نياى ابوطالب على، دانستهاند و برخى، از عبدالله بن عمار بن عُبيد الله، بهعنوان پسر انجب و نياى ابوطالب على، سخن راندهاند. همچنين معلوم نيست كه «ساعى» (پاكار، پادو)، شغل و لقب انجب، پدر ابوطالب على بوده يا يكى از نياكان او. | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
از دوران رشد و تحصيلات او آگاهى دقيقى در دست نيست، اما نام بسيارى از مشايخ و استادان او را مىتوان از كتب مختلف و از جمله آثار خود وى دريافت. ابن ساعى، قرائت را نزد ابوالبقاء عبدالله عكبرى فراگرفت و از كسانى چون ابوعبدالله محمد بن سعيد بن يحيى واسطى، معروف به ابن دبيثى، ابوالقاسم على و يوسف پسران عبدالرحمان بن جوزى، عبدالسلام بن يحيى تكريتى، محمد بن ابى المعالى الفقيه، على بن محمد بن على موصلى و ابوالقاسم سعيد بن معالى النحاس، حديث شنيد و از ابواليمن الكِندى اجازه روايت گرفت و [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] ابن نجار را نزد خود وى خواند. وى همچنين [[صحيح بخارى]] را از حسن بن مبارك بن زبيدى و برادر او حسين و ابوبكر محمد بن احمد بن القطيعى فراگرفت. بااينهمه، گفتهاند كه در ضبط احاديث و تواريخ دقت نداشت و آنها را بهدرستى حفظ نمىكرد. | از دوران رشد و تحصيلات او آگاهى دقيقى در دست نيست، اما نام بسيارى از مشايخ و استادان او را مىتوان از كتب مختلف و از جمله آثار خود وى دريافت. ابن ساعى، قرائت را نزد ابوالبقاء عبدالله عكبرى فراگرفت و از كسانى چون ابوعبدالله محمد بن سعيد بن يحيى واسطى، معروف به ابن دبيثى، ابوالقاسم على و يوسف پسران عبدالرحمان بن جوزى، عبدالسلام بن يحيى تكريتى، محمد بن ابى المعالى الفقيه، على بن محمد بن على موصلى و ابوالقاسم سعيد بن معالى النحاس، حديث شنيد و از ابواليمن الكِندى اجازه روايت گرفت و [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] ابن نجار را نزد خود وى خواند. وى همچنين [[صحيح بخارى]] را از حسن بن مبارك بن زبيدى و برادر او حسين و ابوبكر محمد بن احمد بن القطيعى فراگرفت. بااينهمه، گفتهاند كه در ضبط احاديث و تواريخ دقت نداشت و آنها را بهدرستى حفظ نمىكرد. | ||
گذشته از علوم رايج در آن روزگار، او به تصوف نيز گرايش داشت، چندانكه | گذشته از علوم رايج در آن روزگار، او به تصوف نيز گرايش داشت، چندانكه شهاب الدين عمر بن محمد سهروردى، او را خرقه داد. | ||
از شاگردان وى نيز اطلاع دقيقى در دست نيست، اما از منابع برمىآيد كه حافظ ابومحمد عبدالمؤمن بن خلف دمياطى در نظاميه، امام | از شاگردان وى نيز اطلاع دقيقى در دست نيست، اما از منابع برمىآيد كه حافظ ابومحمد عبدالمؤمن بن خلف دمياطى در نظاميه، امام تقى الدين محمود بن على دقوقى و ابوالفضل بن فوطى از او حديث شنيدند و روايت كردند. همچنين عبدالرحمان سنبط اربلى صاحب «خلاصة الذهب المسبوك» و [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن فوطى]] سابقالذكر صاحب «الحوادث الجامعة و مجمع الآداب» از شاگردان برجسته وى بودهاند. | ||
از اينكه او در كجا تدريس مىكرده نيز اطلاعى در دست نيست، ولى چون سالها کتابدار مستنصريه و نظاميه بغداد بوده و از همينرو برخى از او با لقب «خازن» ياد كردهاند، مىتوان پنداشت كه احتمالاً پس از تسخير بغداد به دست هلاكو در 656ق / 1258م، وى در آن دو مدرسه حديث مىگفته يا تدريس مىكرده است. | از اينكه او در كجا تدريس مىكرده نيز اطلاعى در دست نيست، ولى چون سالها کتابدار مستنصريه و نظاميه بغداد بوده و از همينرو برخى از او با لقب «خازن» ياد كردهاند، مىتوان پنداشت كه احتمالاً پس از تسخير بغداد به دست هلاكو در 656ق / 1258م، وى در آن دو مدرسه حديث مىگفته يا تدريس مىكرده است. | ||
گفتهاند كه به هنگام حمله هلاكو، ابن ساعى و | گفتهاند كه به هنگام حمله هلاكو، ابن ساعى و عز الدين بن ابىالحديد شارح نهجالبلاغة و برادر او موفق الدين بن ابىالحديد، به خانه ابن علقمى وزير مستعصم رفتند و از قتل رهايى يافتند. گويا پس از سقوط بغداد، اين چند تن از سوى [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير الدين طوسى]] به نظارت کتابخانههاى بغداد منصوب شدند. | ||
درباره او، از نويسندگان معاصر وى چيزى در دست نيست، اما مؤلفان بعدى غالباً او را ستوده و با عناوين «فقيه، حافظ، محدّث، مورخ و شاعر» از او ياد كردهاند. [[سيوطى]] او را در طبقه بيستم حفّاظ ذكر كرده و ابن داوودى وى را از طبقه مفسّران برشمرده است. | درباره او، از نويسندگان معاصر وى چيزى در دست نيست، اما مؤلفان بعدى غالباً او را ستوده و با عناوين «فقيه، حافظ، محدّث، مورخ و شاعر» از او ياد كردهاند. [[سيوطى]] او را در طبقه بيستم حفّاظ ذكر كرده و ابن داوودى وى را از طبقه مفسّران برشمرده است. |
ویرایش