۶۱٬۱۸۹
ویرایش
النهاية في مجرد الفقه و الفتاوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ق ' به 'ق '
جز (جایگزینی متن - 'علامۀ حلى' به 'علامۀ حلى ') |
جز (جایگزینی متن - ' ق ' به 'ق ') |
||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
با توجه به اين كه مؤلف تفصيل مباحثى از كتاب را به [[تهذيب الأحكام]] ارجاع داده است و كتاب [[تهذيب الأحكام]] نيز بين سال‌هاى 412 تا 415 تأليف شده است بنابراين النهاية پس از اين تاريخ تأليف شده است. (ج 501/1، ج 271/3 النهاية و نكتها). | با توجه به اين كه مؤلف تفصيل مباحثى از كتاب را به [[تهذيب الأحكام]] ارجاع داده است و كتاب [[تهذيب الأحكام]] نيز بين سال‌هاى 412 تا 415 تأليف شده است بنابراين النهاية پس از اين تاريخ تأليف شده است. (ج 501/1، ج 271/3 النهاية و نكتها). | ||
از طرفى آیت‌الله [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ زاده خراسانى]] در مقدمۀ كتاب الجمل و العقود تصريح نموده كه كتاب «النهاية» در زمان زندگانى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 436 ق) نوشته شده، يعنى قبل از سفر ابن البراج به طرابلس براى قضاوت در آن منطقه در سال | از طرفى آیت‌الله [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ زاده خراسانى]] در مقدمۀ كتاب الجمل و العقود تصريح نموده كه كتاب «النهاية» در زمان زندگانى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 436 ق) نوشته شده، يعنى قبل از سفر ابن البراج به طرابلس براى قضاوت در آن منطقه در سال 438ق كه كتاب به درخواست او نوشته شده است. (مقدمۀ كتاب الجمل و العقود صفحۀ 27). | ||
با توجه به مطالب فوق كتاب بين سال‌هاى | با توجه به مطالب فوق كتاب بين سال‌هاى 415ق تا 435ق تأليف شده و به همين علت در ساير كتاب‌هاى مؤلف مثل الجمل و العقود، [[الخلاف]]، المبسوط، الإيجاز في الفرائض، و الاقتصاد مباحثى را به آن ارجاع داده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]486/2، 269). | ||
==تاريخ انتشار== | ==تاريخ انتشار== | ||
اين كتاب براى اولين بار در سال | اين كتاب براى اولين بار در سال 1276ق همراه با كتاب نكت النهاية و ؟؟؟ديگر در كتاب جوامع الفقهية چاپ شده است. (صفحۀ 40 مقدمۀ كتاب نكت النهاية). | ||
در سال | در سال 1373ق در چاپخانۀ دانشگاه بصورت مستقل و سپس در بيروت با مقدمه‌اى از [[آقا بزرگ تهرانى]] صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]چاپ شده است. | ||
دكتر مهدوى نيز در سال | دكتر مهدوى نيز در سال 1382ق به مناسبت هزارۀ مهرگان در دو جلد با مقدمۀ آقاى دانش‌پژوه بار ديگر چاپ نموده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]404/24). | ||
كتاب موجود كه النهاية به ضميمه نكت النهاية مى‌باشد در سال | كتاب موجود كه النهاية به ضميمه نكت النهاية مى‌باشد در سال 1417ق توسط نشر اسلامى تابع جامعۀ مدرسين چاپ شده است. | ||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
# نسخه‌هايى كه در چاپ كتاب موجود استفاده شده، با اين تفاوت كه نسخه‌اى كه متعلّق به دكتر مهدوى بوده و به خط ابوالفرج مسعود است و در سال 546 نوشته شده است، اين نسخه به عنوان نسخۀ اصلى عنوان شده است. در حالى كه در مقدمۀ ناشر، ناشر كتاب موجود، نسخۀ اصلى را نسخه‌اى كه متعلّق به استاد دانش‌پژوه بوده ذكر نموده و نسخۀ دكتر مهدوى را يكى از 5 نسخه دانسته است. (مقدمۀ ناشر صفحۀ /186ج 1، نكت النهاية، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]404/24). | # نسخه‌هايى كه در چاپ كتاب موجود استفاده شده، با اين تفاوت كه نسخه‌اى كه متعلّق به دكتر مهدوى بوده و به خط ابوالفرج مسعود است و در سال 546 نوشته شده است، اين نسخه به عنوان نسخۀ اصلى عنوان شده است. در حالى كه در مقدمۀ ناشر، ناشر كتاب موجود، نسخۀ اصلى را نسخه‌اى كه متعلّق به استاد دانش‌پژوه بوده ذكر نموده و نسخۀ دكتر مهدوى را يكى از 5 نسخه دانسته است. (مقدمۀ ناشر صفحۀ /186ج 1، نكت النهاية، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]404/24). | ||
# قديمى‌ترين نسخه‌اى را كه صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] در كربلا ديده و مربوط به سال | # قديمى‌ترين نسخه‌اى را كه صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] در كربلا ديده و مربوط به سال 591ق است و به خط ابوالحسن على بن ابراهيم بن موسى فراهانى است، در كتابخانۀ تهرانى نگهدارى مى‌شود. | ||
# قديمى‌ترين نسخه‌اى كه در كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى است، مربوط به سال | # قديمى‌ترين نسخه‌اى كه در كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى است، مربوط به سال 507ق مى‌باشد. | ||
# نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى، مربوط به سال 985 ق. | # نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى، مربوط به سال 985 ق. | ||
# نسخۀ شيخ هادى كاشف الغطاء، مربوط به سال 1060 ق. | # نسخۀ شيخ هادى كاشف الغطاء، مربوط به سال 1060 ق. | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
در تحقيق و تصحيح كتاب موجود از 5 نسخۀ خطى و سه نسخۀ چاپى استفاده شده كه عبارتند از: | در تحقيق و تصحيح كتاب موجود از 5 نسخۀ خطى و سه نسخۀ چاپى استفاده شده كه عبارتند از: | ||
# نسخۀ چاپى كتابخانۀ دانشگاه تهران كه بوسيلۀ استاد دانش‌پژوه تصحيح و تحقيق شده و بوسيلۀ دانشگاه تهران چاپ شده است. اين نسخه، نسخۀ اصلى است كه براى مقابله با پنج نسخۀ خطى مورد استفاده قرار گرفته است و داراى مزايايى است كه در مقدمۀ كتاب ذكر شده است. | # نسخۀ چاپى كتابخانۀ دانشگاه تهران كه بوسيلۀ استاد دانش‌پژوه تصحيح و تحقيق شده و بوسيلۀ دانشگاه تهران چاپ شده است. اين نسخه، نسخۀ اصلى است كه براى مقابله با پنج نسخۀ خطى مورد استفاده قرار گرفته است و داراى مزايايى است كه در مقدمۀ كتاب ذكر شده است. | ||
# نسخۀ خطى كتابخانۀ دكتر اصغر مهدوى با شمارۀ 487 كه در سال | # نسخۀ خطى كتابخانۀ دكتر اصغر مهدوى با شمارۀ 487 كه در سال 546ق نوشته شده است و با رمز «مه» مشخص شده است. | ||
# نسخۀ خطى كتابخانۀ محمد امين خنجى با شمارۀ 318 كه در سال | # نسخۀ خطى كتابخانۀ محمد امين خنجى با شمارۀ 318 كه در سال 579ق نوشته شده و با رمز «خ» مشخص شده است. | ||
# نسخۀ خطى كتابخانۀ ملك با شمارۀ 3970 كه در سال | # نسخۀ خطى كتابخانۀ ملك با شمارۀ 3970 كه در سال 627ق نوشته شده و با رمز «ملك» مشخص شده است. | ||
# نسخۀ خطى كتابخانۀ آیت‌الله خادمى اصفهانى كه شامل دو اجازه از [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] (قده) به حسين بن اردشير در سال | # نسخۀ خطى كتابخانۀ آیت‌الله خادمى اصفهانى كه شامل دو اجازه از [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] (قده) به حسين بن اردشير در سال 681ق است و با رمز «ص» مشخص شده است. | ||
اما دو نسخۀ چاپى ديگر، نسخۀ چاپ بيروت با رمز «ب» و نسخۀ چاپ سنگى با رمز «ح» مى‌باشد. | اما دو نسخۀ چاپى ديگر، نسخۀ چاپ بيروت با رمز «ب» و نسخۀ چاپ سنگى با رمز «ح» مى‌باشد. | ||