۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
نظرية المعرفة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'على بن ابى‌طالب(ع)' به 'على بن ابى‌طالب(ع) '
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام') |
جز (جایگزینی متن - 'على بن ابى‌طالب(ع)' به 'على بن ابى‌طالب(ع) ') |
||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
حسيّون همان طور كه از نامشان پيداست، حس را ادوات معرفت مى‌دانند و به چيزى فراتر از ادوات حسّى قائل نيستند. امّا عقليون برعكس اين طائفه قائلند، هر چيزى را كه انسان ادراك مى‌كند با چند عمليات به مرحلۀ بعدى منتقل مى‌شود كه آن مراحل عبارتند از: 1-استنتاج 2-ادراك مفاهيم كليّه 3-تصنيف موجودات به اين معنا كه اعراض و جواهر را از هم تفكيك كرده، هر كدام را در زير مجموعۀ خود قرار مى‌دهد. 4-تجزيه و تحليل 5-تركيب و تلفيق 6-درك مقام ابداعيه. | حسيّون همان طور كه از نامشان پيداست، حس را ادوات معرفت مى‌دانند و به چيزى فراتر از ادوات حسّى قائل نيستند. امّا عقليون برعكس اين طائفه قائلند، هر چيزى را كه انسان ادراك مى‌كند با چند عمليات به مرحلۀ بعدى منتقل مى‌شود كه آن مراحل عبارتند از: 1-استنتاج 2-ادراك مفاهيم كليّه 3-تصنيف موجودات به اين معنا كه اعراض و جواهر را از هم تفكيك كرده، هر كدام را در زير مجموعۀ خود قرار مى‌دهد. 4-تجزيه و تحليل 5-تركيب و تلفيق 6-درك مقام ابداعيه. | ||
تمثيل، استقراء و تجربه نيز سه راه هستند، براى رسيدن به معرفت تمثيل و استقراء داراى چهار ركن اصل و فرع و جامع و حكم است و براى رسيدن به نتيجه بايد اين مراحل طى شوند، لكن تجربه از راه‌هايى است كه با آن برهان تشكيل مى‌شود، همان طور كه معلوم است، برهان از يقينيات به دست مى‌آيد و يكى از يقينيات ششگانه عبارتست از تجربيات - مؤلف براى تبيين جايگاه تجربه سه جمله از حضرت على بن ابى‌طالب(ع) استناد نموده است كه عبارتند از: | تمثيل، استقراء و تجربه نيز سه راه هستند، براى رسيدن به معرفت تمثيل و استقراء داراى چهار ركن اصل و فرع و جامع و حكم است و براى رسيدن به نتيجه بايد اين مراحل طى شوند، لكن تجربه از راه‌هايى است كه با آن برهان تشكيل مى‌شود، همان طور كه معلوم است، برهان از يقينيات به دست مى‌آيد و يكى از يقينيات ششگانه عبارتست از تجربيات - مؤلف براى تبيين جايگاه تجربه سه جمله از حضرت [[امام على(ع)|على بن ابى‌طالب(ع)]] استناد نموده است كه عبارتند از: | ||
1-التجارب علم مستفاد 2-العقل عقلان: عقل الطبع و عقل التجربه و كلاهما يؤدّى إلى المنفعة 3-الامور بالتجربة و الاعمال بالخبرة. سپس در همين راستا ذكر حال عالمانى كه با استفاده از تجربه به اكتشافات بزرگى نائل شده‌اند را بيان مى‌كند كه آن دانشمندان عبارتند از: | 1-التجارب علم مستفاد 2-العقل عقلان: عقل الطبع و عقل التجربه و كلاهما يؤدّى إلى المنفعة 3-الامور بالتجربة و الاعمال بالخبرة. سپس در همين راستا ذكر حال عالمانى كه با استفاده از تجربه به اكتشافات بزرگى نائل شده‌اند را بيان مى‌كند كه آن دانشمندان عبارتند از: | ||