مصنفات فارسی علاءالدوله سمنانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
خط ۵۵: خط ۵۵:
#رساله‌ى سر سماع: اين رساله، اولين اثر قلمى سمنانى است كه آن را در خانقاه سكاكيه و در اوايل سير و سلوك به خواهش دوستى به رشته‌ى تحرير درآورده است. سمنانى، قسمتى از رساله را به بحث پيرامون رباعى شيخ سعيد على لالا و شرح حديث قدسى اختصاص مى‌دهد كه ظاهراً هيچ ربطى با رساله ندارد. سمنانى در اين رساله به جزئيات سماع و شرايط آن نمى‌پردازد، ولى لازم بودن آن را در سلوك گوش‌زد مى‌كند. وى تحريم سماع را توسط ابوحنيفه، به عوام و مباح كردن آن را توسط شافعى، به خواص اختصاص مى‌دهد.
#رساله‌ى سر سماع: اين رساله، اولين اثر قلمى سمنانى است كه آن را در خانقاه سكاكيه و در اوايل سير و سلوك به خواهش دوستى به رشته‌ى تحرير درآورده است. سمنانى، قسمتى از رساله را به بحث پيرامون رباعى شيخ سعيد على لالا و شرح حديث قدسى اختصاص مى‌دهد كه ظاهراً هيچ ربطى با رساله ندارد. سمنانى در اين رساله به جزئيات سماع و شرايط آن نمى‌پردازد، ولى لازم بودن آن را در سلوك گوش‌زد مى‌كند. وى تحريم سماع را توسط ابوحنيفه، به عوام و مباح كردن آن را توسط شافعى، به خواص اختصاص مى‌دهد.
#آداب السفره: سمنانى، در اين رساله، هشتاد ادب از آداب سفره را متذكر مى‌شود و برخلاف ساير عرفا از افراط و تفريط اجتناب مى‌كند. به نظر وى، انسان با محافظت بر آداب اين لقمه‌ى سفلى ظلمانى، ممد قواى روح علوى نورانى مى‌گردد كه منشأ اخلاق حميده و آداب مرضيه مى‌تواند باشد.
#آداب السفره: سمنانى، در اين رساله، هشتاد ادب از آداب سفره را متذكر مى‌شود و برخلاف ساير عرفا از افراط و تفريط اجتناب مى‌كند. به نظر وى، انسان با محافظت بر آداب اين لقمه‌ى سفلى ظلمانى، ممد قواى روح علوى نورانى مى‌گردد كه منشأ اخلاق حميده و آداب مرضيه مى‌تواند باشد.
#رساله‌ی «ما لا بد منه فى الدين»: اين رساله، از بهترين رساله‌هاى فقهى است كه بر اساس مشرب عرفانى به رشته تحرير درآمده است. در اين رساله، علاوه بر فقه ظاهرى، به جنبه‌ى باطنى احكام نيز توجه شايانى شده است. اين رساله، در شش فصل تدوين شده كه عبارتند از:
#رساله‌ی «ما لا بد منه فىالدين»: اين رساله، از بهترين رساله‌هاى فقهى است كه بر اساس مشرب عرفانى به رشته تحرير درآمده است. در اين رساله، علاوه بر فقه ظاهرى، به جنبه‌ى باطنى احكام نيز توجه شايانى شده است. اين رساله، در شش فصل تدوين شده كه عبارتند از:
#:فصل اول، در نماز و آنچه بدان نماز درست مى‌شود، از سوابق و لواحق و توابع آن؛
#:فصل اول، در نماز و آنچه بدان نماز درست مى‌شود، از سوابق و لواحق و توابع آن؛
#:فصل دوم، در روزه و شرايط آن؛
#:فصل دوم، در روزه و شرايط آن؛
خط ۶۸: خط ۶۸:
#رساله «بيان الاحسان لاهل العرفان»: اين رساله، از مهم‌ترين رساله‌هاى سمنانى است كه در سال 712ق، نگارش آن را شروع كرده و در سال 713ق، آن را به اتمام رسانده است. دراين رساله، به نكته‌هايى اشاره كرده است كه در «مشارع كبرى»، به آنها نپرداخته است. بيشتر مطالب اين رساله، با «العروة لاهل الخلوة و الجلوة»، مشترك است. اين رساله، بر 4 فصل استوار است كه عبارتند از: «الهيات»، «نبوات»، «ولايات»، «بيان وضع اين رساله و وصول سالك به عالم يقين».
#رساله «بيان الاحسان لاهل العرفان»: اين رساله، از مهم‌ترين رساله‌هاى سمنانى است كه در سال 712ق، نگارش آن را شروع كرده و در سال 713ق، آن را به اتمام رسانده است. دراين رساله، به نكته‌هايى اشاره كرده است كه در «مشارع كبرى»، به آنها نپرداخته است. بيشتر مطالب اين رساله، با «العروة لاهل الخلوة و الجلوة»، مشترك است. اين رساله، بر 4 فصل استوار است كه عبارتند از: «الهيات»، «نبوات»، «ولايات»، «بيان وضع اين رساله و وصول سالك به عالم يقين».
#رساله «فتح المبين لاهل اليقين»: در اين رساله، در باره‌ى شرطهاى هشت‌گانه خلوت بحث مى‌شود كه عبارتند از: اختيار خلوت كردن، دوام وضو، دوام صوم، دوام صمت، دوام ذكر لا اله الا الله از سر حضور تمام، توجه به ذكر، نفى خواطر، ربط دل به ولايت شيخ و ترك اعتراض بر حق تعالى. لازم به ذكر است كه اين تعاليم، برگرفته از دستورات جنيد بغدادى است.
#رساله «فتح المبين لاهل اليقين»: در اين رساله، در باره‌ى شرطهاى هشت‌گانه خلوت بحث مى‌شود كه عبارتند از: اختيار خلوت كردن، دوام وضو، دوام صوم، دوام صمت، دوام ذكر لا اله الا الله از سر حضور تمام، توجه به ذكر، نفى خواطر، ربط دل به ولايت شيخ و ترك اعتراض بر حق تعالى. لازم به ذكر است كه اين تعاليم، برگرفته از دستورات جنيد بغدادى است.
#رساله «سلوة العاشقين و سكتة المشتاقين»: سمنانى در اين رساله، به شرايط هشت‌گانه خلوت‌نشينى اشاره كرده و ثمره‌ى ذكر لا اله الا الله را بازگو مى‌كند. وى هم‌چنين فرمايشات شيخ على لالا و شيخ احمد گورپانى و شيخ مجد الدين بغدادى را در اين رساله بيان مى‌نمايد.
#رساله «سلوة العاشقين و سكتة المشتاقين»: سمنانى در اين رساله، به شرايط هشت‌گانه خلوت‌نشينى اشاره كرده و ثمره‌ى ذكر لا اله الا الله را بازگو مى‌كند. وى هم‌چنين فرمايشات شيخ على لالا و شيخ احمد گورپانى و شيخ مجدالدين بغدادى را در اين رساله بيان مى‌نمايد.
#رساله «نوريه»: اين رساله به تقاضاى يكى از فرزندان طريقت سمنانى، به نام محمد خرد، در باره‌ى نور و تفاصيل آن، به رشته تحرير درآمده است. در اين رساله، بيان مى‌شود كه سالك در مراتب مختلف سير و سلوك، بر اثر قوت آتش ذكر، موفق به مشاهده‌ى انوارى مى‌شود كه بر اساس منازل و مراتب سلوك فرق مى‌كند و بر مريد واجب است هر چه ببيند، به حضرت شيخ عرضه دارد تا شيخ تعبير و تمييز مشاهدات نمايد.
#رساله «نوريه»: اين رساله به تقاضاى يكى از فرزندان طريقت سمنانى، به نام محمد خرد، در باره‌ى نور و تفاصيل آن، به رشته تحرير درآمده است. در اين رساله، بيان مى‌شود كه سالك در مراتب مختلف سير و سلوك، بر اثر قوت آتش ذكر، موفق به مشاهده‌ى انوارى مى‌شود كه بر اساس منازل و مراتب سلوك فرق مى‌كند و بر مريد واجب است هر چه ببيند، به حضرت شيخ عرضه دارد تا شيخ تعبير و تمييز مشاهدات نمايد.
#رساله «تذكرة المشايخ»: رساله‌اى است كه مشتمل بر ذكر اسامى و خرقه و صحبت مشايخ نويسنده و ذكر وفات آنان و ذكر مواضعى كه در آنجا به دنيا آمده‌اند يا درگذشته‌اند.
#رساله «تذكرة المشايخ»: رساله‌اى است كه مشتمل بر ذكر اسامى و خرقه و صحبت مشايخ نويسنده و ذكر وفات آنان و ذكر مواضعى كه در آنجا به دنيا آمده‌اند يا درگذشته‌اند.
خط ۷۸: خط ۷۸:
#مكتوب سمنانى در جواب مريد خود به نام شيخ عبدالله؛
#مكتوب سمنانى در جواب مريد خود به نام شيخ عبدالله؛
#مكتوب شيخ [[کاشانی، عبدالرزاق|عبدالرزاق كاشانى]]، شارح«فصوص الحكم» كه در آن، اشكال سمنانى را نسبت به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و مسئله جسمانيت خضر مردود اعلام مى‌كند؛
#مكتوب شيخ [[کاشانی، عبدالرزاق|عبدالرزاق كاشانى]]، شارح«فصوص الحكم» كه در آن، اشكال سمنانى را نسبت به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و مسئله جسمانيت خضر مردود اعلام مى‌كند؛
#جواب مكتوب وى كه شيخ ركن الدين علاء الدوله، بر ظهر آن نوشت و به كاشان فرستاد؛
#جواب مكتوب وى كه شيخ ركنالدين علاء الدوله، بر ظهر آن نوشت و به كاشان فرستاد؛
#مكتوب سمنانى به كركهرى(تاج الدين كركهرى، طى نامه‌اى، از سمنانى در باره اهل بيت(ع) سؤال مى‌كند و سمنانى پرسش وى را پاسخ مى‌دهد)؛
#مكتوب سمنانى به كركهرى(تاجالدين كركهرى، طى نامه‌اى، از سمنانى در باره اهل بيت(ع) سؤال مى‌كند و سمنانى پرسش وى را پاسخ مى‌دهد)؛
#مكتوب شيخ حسن در جواب مكتوب سمنانى؛
#مكتوب شيخ حسن در جواب مكتوب سمنانى؛
#پاسخ سمنانى به مكتوب شيخ حسن؛
#پاسخ سمنانى به مكتوب شيخ حسن؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش